واردات خاورمیانه از لوله‌های فولادی بدون درز مورد استفاده در صنعت نفت و گاز

به گزارش می متالز، به‌دلیل گستردگی صنعت نفت و گاز در منطقه خلیج‌فارس، بازار لوله بدون درز در این منطقه از اهمیت استراتژیکی برخوردار است و سرمایه‌گذاری‌ برای تولید این محصول اهمیت زیادی دارد. در خاورمیانه، کویت، ایران، امارات و عربستان به‌واسطه تقاضا در صنایع نفت و گاز، از مهم‌ترین واردکنندگان این محصولات به‌شمار می‌روند.

لوله‌های فولادی بدون درز (Seamlees) یکی از پرمصرف‌ترین تجهیزات مورد استفاده در خطوط انتقال گاز، آب، نفت، هوا، صنایع نفت، گاز پتروشیمی، نیروگاهی، آبرسانی و آب و فاضلاب است. لوله‌های بدون درز دسته‌ای از لوله‌های فولادی هستند که در فرآیند تولید آن‌ها از انواع روش‌های جوش فلرات استفاده نمی‌شود؛ برای تولید این محصولات از مقاطع فولادی به شکل شمش و از حرارت، کشش و همچنین نیروهای گریز از مرکز استفاده می‌شود که کیفیت بالاتر و همچنین یکنواختی بیشتر را به همراه دارد و به دلیل عدم استفاده از جوش و متعاقبا آسیب‌پذیری کمتر در برابر فشار و مقاومت به خوردگی بالاتر، در صنعت نفت و گاز و پتروشیمی و سایر صنایع مورد استفاده فراوان قرار می‌گیرد. این لوله‌ها دارای استحکام زیاد هستند و به‌طور عمده در قطرهای پایین‌ تولید می‌شوند؛ زیرا تولید آن‌ها در قطرهای بالا نیازمند صرف هزینه‌های زیادی است. به‌طور معمول لوله‌های فولادی بدون درز حداکثر تا قطر 42 اینچ در جهان تولید می‌شود. کشورهای عمده تولیدکننده لوله‌های فولادی بدون درز چین، روسیه، اسپانیا، اوکراین و آلمان و آمریکا هستند.

به‌دلیل گستردگی صنعت نفت و گاز در منطقه خلیج‌فارس، بازار لوله بدون درز در این منطقه از اهمیت استراتژیکی برخوردار است و سرمایه‌گذاری‌ برای تولید این محصول اهمیت زیادی دارد. شرکت JESCO عربستان سعودی با ظرفیت تولید سالانه ۴۰۰ هزار تن خط تولید لوله بدون درز و لوله نفتی (OCTG) پیش از دیگر شرکت‌های مشابه در منطقه، برای تولید این محصول سرمایه‌گذاری کرده است و کار خود را در نخستین روزهای سال ۲۰۱۰ آغاز کرد که اولین کارخانه تولید لوله بدون درز در خاورمیانه بود.

در نمودار شماره 1، بزرگ‌ترین کشورهای واردکننده لوله‌های فولادی بدون درز مورد استفاده در صنعت نفت و گاز طی سال‌های.2012 تا2016 در خاورمیانه مشاهده می‌شود. کشورهای کویت، ایران، امارات متحده عربی و عربستان بیشترین واردات لوله‌های بدون درز در خاورمیانه را دارند.

حجم کل واردات این لوله‌ها در خاورمیانه در سال 2016 برابر با 859 هزار و 435 تن بود که کشور کویت با واردات 283 هزار و 972 تن، 33 درصد از حجم واردات خاورمیانه را داشت. عمده واردات کویت از کشور چین بود که در سال 2016 حدود 68 درصد از کل واردات لوله‌های بدون درز این کشور را شامل می‌شد. کشورهای هند، ژاپن و سنگاپور دیگر تأمین‌کننده بازار کویت بودند.

در سال 2016 ایران 188 هزار و 414 تن لوله بدون درز مورد نیاز صنعت نفت و گاز خود را از طریق واردات تأمین کرد که عمده آن یعنی 184 هزار تن آن از کشور چین صورت گرفت. در ایران 2 شرکت تولیدکننده لوله‌های بدون درز وجود دارد؛ شرکت ساخت و تولید لوله‌های فولادی بدون درز گروه ملی صنعتی فولاد ایران در اهواز و شرکت لوله گستر اسفراین در خراسان جنوبی. شرکت لوله گستر اسفراین یکی از شرکت‌های تحت پوشش سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایمیدرو) است که در حال حاضر به‌دلیل عدم اتمام بازسازی خط تولید شرکت گروه ملی صنعتی فولاد ایران، حجم تولیدات لوله‌های فولادی بدون درز آن تنها پاسخگوی صنایع نفت، گاز و پتروشیمی مورد نیاز ایران است. به گفته کارشناسان یکی از دلایل میزان بالای واردات لوله‌های بدون درز ایران با وجود عرضه داخلی، سخت‌گیری بالای شرکت نفت برای رعایت دقیق استانداردهای مربوطه و عدم اتمام بازسازی خط تولید شرکت گروه ملی صنعتی فولاد ایران است.

عربستان سعودی (با وجود عرضه قابل توجه در بازار داخل) و امارات متحده غربی نیز از دیگر واردکنندگان این محصولات در خاورمیانه هستند که حدود 100 هزار تن از این لوله‌ها را در طی سال 2016 وارد کرده‌اند که عمده واردات این کشورها هم از مبدأ چین بود.

همان طور که گفته شد در سال‌های گذشته عمده‌ترین تامین کننده لوله‌های بدون درز منطقه خاورمیانه کشور چین بوده که در حال حاضر با اعمال تعرفه‌های ضد دامپینگ برای واردات لوله‌های بدون درز فولادی از مبدأ چین توسط کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس(GCC) بازار واردات لوله‌های بدون درز صنعت نفت و گاز در این منطقه در انتظار تغییرات عمده خواهد بود.