روایت «شیرینه» و معدن سنگ مرمریت

به گزارش می متالز، بعد پویش نجات بیرمی متشکل از دوستداران محیط زیست و منابع طبیعی و مردم محلی خواستار لغو مجوز فعالیت این معدن برای مصون ماندن منطقه حفاظت شده کوه بیرمی از آسیب های احتمالی شدند.

فرهاد قلی نژاد، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر مردادماه سال گذشته در این باره گفته بود: بهره برداری از معدن مرمریت اصلا آغاز نشده بود و الان نیز به دستور مقامات استان، به ویژه استاندار و فرماندار بوشهر متوقف شده است. در پیگیری های حقوقی طبق شیوه نامه حل اختلاف بین دستگاه های اجرایی، موضوع را در شورای حل اختلاف دستگاه ها در استانداری مطرح و به طور موقت ابطال مجوز را مستند کرده‌ایم تا پس از رسیدگی، ابطال مجوز را نهایی کنیم.

به گفته قلی نژاد با توجه به تصویب کمیته حل اختلاف در این فاصله و تا زمان وصول نقشه‌ها و بازدیدها و بررسی‌ها نباید هیچ فعالیتی در منطقه انجام شود اما پیمانکار بهره بردار به استناد مجوزی که در دست داشته برای دسترسی به منطقه اقدام به جاده سازی کرده بوده است.

تنگه شیرینه بخشی از کوه بیرمی و یکی از مهمترین آبخوان های استان بوشهر به شمار می رود که تامین کننده بخش بزرگی از آب شرب شهرستان دشتی و همچنین آبشخور حیات وحش بیرمی است. بنا بر اظهارات مردم محلی و فعالان محیط زیست منطقه، فعالیت معدن مرمریت، تخریب آبخوان را رقم خواهد زد.

داستان پیچیده یک معدن

فرهاد قلی‌نژاد، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر روز گذشته عنوان کرد: فعالیت معدن سنگ مرمریت در حال حاضر متوقف شده، مجوز و نحوه فعالیت معدن در حال بررسی است.

وی خاطرنشان کرد: معدن سنگ مرمریت داستان پیچیده ای دارد، مجوز فعالیت معدن توسط صنعت و معدن صادر شده منتها بحث محیط زیست و سایر مسائل آن در مرحله بررسی به سر می برد.

این مسوول تاکید کرد: علت آتش سوزی رخ داده در مراتع شیرینه در حال بررسی است و ارتباطی با معدن ندارد. امکان دارد عامل آن خطای انسانی و بی احتیاطی گردشگران باشد.

پافشاری مردم برای حفظ محیط زیست 

ظاهراً مجوز معدن سنگ مرمریت توسط صنعت و معدن صادر شده و این کار بدون استعلام از محیط زیست و با موافقت منابع طبیعی به عنوان متولی صورت گرفته است.

پویش نجات بیرمی مدت زیادی است که به همّت فعالان محیط زیست و جمعی از مردم منطقه و با هدف حفظ کوه بیرمی از تهدید و تخریب فعالیت می کند و به نظر می رسد عزم دوستداران محیط زیست برای حفاظت از منطقه بیرمی و تنگه شیرینه جزم شده است. 

معدن مرمریت نیازی به پیوست محیط زیستی ندارد! 

سیدحسین حسینی‌محمدی، مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان بوشهر درباره پیوست محیط زیستی معدن سنگ مرمریت در دشتی گفت: پیوست محیط زیستی برای چه؟ این معدن مسبوق به سابقه است و تمام مجوزهای صادر شده برای آن قانونی و مورد تایید مراجع قضایی است. 

وی ادامه داد: محیط زیست از بهره‌بردار شکایت کرده و پرونده به دادگاه رفته است که دادگاه نیز رای به قانونی بودن مجوز داده و حکم ادامه فعالیت بهره‌بردار را صادر کرده، مجوز معدن هیچگونه مشکلی ندارد و قانونی است و مشمول پیوست زیست محیطی هم نمی‌شود. 

این مسوول درباره اینکه معدن مذکور در منطقه حفاظت شده بیرمی قرار گرفته است، توضیح داد: ما درباره منطقه حفاظت شده با محیط زیست اختلاف داریم، محدوده‌ای که وزارت صمت اعلام کرده با آن چیزی که مصوب شده و سازمان حفاظت محیط زیست ثبت کرده مغایرت دارد، که این موضوع از طریق وزارت صمت در حال پیگیری است. مسئله دوم اینکه پرونده بهره‌برداری این واحد (معدن مرمریت) پیش از اینکه این منطقه محدوده حفاظت شده اعلام شود صادر شده و از منابع طبیعی -که متولی امور واگذاری معدن بوده- و سایر دستگاه‌های ذیربط استعلام صورت گرفته است. 

معدن مرمریت تا پایان ذخیره می‌تواند ادامه فعالیت دهد

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان بوشهر تاکید کرد: معدن با استعلام و اخذ مجوز از منابع طبیعی، واگذار شده و آغاز به فعالیت کرده است. حتی اگر کل منطقه جزء محدوده حفاظت شده باشد بر اساس قانون معدن و تفاهم فی مابین وزارت صمت و سازمان محیط زیست، محدوده‌های معدنی که در مناطق حفاظت شده واقع هستند تا پایان ذخیره معدن می‌توانند ادامه فعالیت دهند. مطابق قانون محیط زیست اشتباه می کند، فعالان اجتماعی نیز بر اساس این باور که باید پیوست محیط زیستی داشته باشد معترض هستند در حالی که معدن مرمریت مشمول استعلام و پیوست نمی شود. 

حسینی‌محمدی با بیان اینکه در سراسر کشور معادنی در مناطق حفاظت شده وجود دارد، گفت: این موضوع در قانون صراحتاً پیش‌بینی شده است که حتی اگر محدوده‌ای بعدا کشف شود و معدن در این محدوده حفاظت شده قرار گرفته باشد بر اساس سازوکار قانونی و با رعایت ملاحظات می‌تواند ادامه فعالیت بدهد، در این مورد هم اگر بهره‌بردار قصد فعالیت داشته باشد باید حتما ضوابط را رعایت کند. 

معدن مرمریت حق اجرای انفجار ندارد

وی تصریح کرد: ملاحظات مذکور شامل بحث آب، راه، جاده، میراث فرهنگی، بنای تاریخی مجاور، و نحوه استخراج –تعیین شده توسط صمت- است. در این مورد تاکید می کنم که معدن مرمریت حق هیچگونه اجرای انفجار را ندارد و در پروانه بهره داری آن نیز با صراحت قید شده است و تنها برش با سیم انجام می‌شود. در واقع هیچگونه عملیات انفجاری در این منطقه اتفاق نمی افتد که مردم دغدغه از بین رفتن منابع و زیستگاه ها را داشته باشند. 

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان بوشهر توضیح داد: اگر یک معدن بخواهد اجرای انفجار انجام دهد، باید مواد منفجره لازم را از صمت دریافت کند و طرح بهره‌برداری ارائه دهد و در عین حال نیز این کار با نظارت کامل انجام شود، ضمن اینکه ماده انفجاری در اختیار هر کسی قرار نمی‌گیرد و تابع ضوابط مشخص است.

این مسوول خاطرنشان کرد: روش استخراج از معدن سنگ مرمریت در طرح بهره‌برداری ارائه شده و ملزم به رعایت است، برای هر معدن یک ناظر فنی از سوی نظام مهندسی معدن تعیین شده است. ناظر فنی نماینده نظام مهندسی معدن بوده و بر روند کار نظارت می کند و اگر تخلفی صورت بگیرد در شورای انتظامی پیش‌بینی شده است. 

سیدحسین حسینی‌محمدی با اشاره به توقف فعالیت معدن مرمریت، افزود: معدن در حال حاضر فعالیت نمی‌کند و بسته است. 

وی در پاسخ به نگرانی فعالان محیط زیستی درباره تهدید و تاثیر فعالیت معدن بر زیستگاه، حیات وحش و محیط زیست منطقه بیرمی گفت: برای این موضوع راهکار وجود دارد و می توان الزامات تعریف کرد، در کل کشور و حتی در زیستگاه‌ها و یا مناطق حفاظت شده نیز معادن وجود دارند و بهره‌برداران فعالیت معدنی انجام می‌دهند.

حفاظت محیط زیست وظیفه عمومی است 

طبق اصل پنجاهم قانون اساسی در جمهوری اسلامی، حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسل های بعد باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند، وظیفه ی عمومی تلقی می شود، از این رو فعالیت های اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیر قابل جبران آن ملازمه پیدا کند ممنوع است.

استعلام ها را باید امور اراضی یا صنعت و معدن انجام دهد

غلامرضا منتظری، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان بوشهر گفت: منابع طبیعی مجوز نمی دهد، ما صرفاً اراضی ملّی و یا طرح‌های کشاورزی و محدوده های معدنی را برای اقدامات توسعه ای -که یکی از آنها معدن است- و به عنوان تخصیص در اختیار امور اراضی یا صنعت و معدن قرار می دهیم و استعلام‌ها بر عهده ما نیست. 

وی اضافه کرد: این استعلام ها را باید امور اراضی یا صنعت و معدن انجام دهد؛ ما فقط در صورت ملّی بودن، غیر معارض بودن و یا وجود درختان ممنوع القطع مثل بادام جلوگیری می‌کنیم. 

منتظری با اشاره به آتش سوزی روزهای گذشته در مراتع مجاور عمارت شیرینه دشتی اظهار کرد: محدوده ای که دچار آتش‌سوزی شده جزو مستثنیات میراث فرهنگی بوده و در گزارشی که از شهرستان دریافت کرده‌ایم در عرصه حدود یک هکتار اتفاق افتاده است. 

پرونده معدن مربوط به سنوات گذشته است 

این مسوول با بیان اینکه منابع طبیعی مرجع استعلام کننده درباره مسائل محیط زیستی نیست، تاکید کرد: پرونده معدن مربوط به سنوات گذشته بوده و جزئیات آن قابل بررسی بیشتر است. 

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان بوشهر تصریح کرد: طرح های کشاورزی و غیرکشاورزی در اختیار امور اراضی قرار گرفته و آنها استعلام ها را انجام می دهند، درباره معدن نیز، ما محدوده معدن را در اختیار صنعت و معدن قرار می دهیم و صمت موظف بوده از محیط زیست استعلام کند و اگر این کار را نکرده مقصر است چون معدن آلایندگی هایی دارد.

تصاویر از سید کریم موسوی