لزوم توجه به شرکت های مدیریت صادرات (EMC)

می متالز - یک شرکت مدیریت صادرات معمولاً یک قرارداد رسمی، جهت مدیریت امر صادرات با بنگاهها می بندد . در بعضی موارد شرکت مدیریت صادرات نمایندگی تمام یا قسمتی از محصولات خط تولید آنها را می پذیرد . شرکتهای مدیریت صادرات نباید با شرکتهای تجارت صادرات (ETC) که معمولا به دنبال پیدا کردن مشتری خارجی هستندو هیچ تعهدی به بنگاههای خاصی ندارند اشتباه شوند .

شرکت های مدیریت صادرات نقش یک پل ارتباطی را برای کمک به بنگاههای اقتصادی در جهت ورود به بازارهای جهانی ایفا می کنند.

این شرکتها بسته به شرایط ونیاز می توانند مدیریت تمام یا بخشی از فعالیتهای صادراتی بنگاههای اقتصادی را بعهده بگیرند . این شرکتها در آمریکا با نامEMC ،در اروپا با نام Trading house ودر ژاپن وکشورهای جنوب شرقی آسیا با نام سوگوشوشا یا General trading company شناخته میشوند ولی این شرکت ها در تمام دنیا خدمات تقریباً مشابهی را ارائه میدهند. شرکت مدیریت صادرات(EMC) یک شرکت کاملاً مستقل می باشد که مانند یک دپارتمان انحصاری فروش صادراتی برای بنگاه ها عمل می کند . یک شرکت مدیریت صادرات معمولاً یک قرارداد رسمی، جهت مدیریت امر صادرات با بنگاهها می بندد . در بعضی موارد شرکت مدیریت صادرات نمایندگی تمام یا قسمتی از محصولات خط تولید آنها را می پذیرد . شرکتهای مدیریت صادرات نباید با شرکتهای تجارت صادرات (ETC) که معمولا به دنبال پیدا کردن مشتری خارجی هستندو هیچ تعهدی به بنگاههای خاصی ندارند اشتباه شوند . تعهد در قبال حفظ رابطه بلند مدت با تولید کنندگان ومصرف کنندگان ماهیت شرکت مدیریت صادرات را از سایر واحدهای تجاری متمایز می نماید. بعضی از شرکتهای EMCشبیه به یک نمایندگی عمل می کنند بطوریکه در یک بازار حضور پیدا می کنند به دنبال جذب مشتریان خارجی هستند ولی با نام خود صادرکننده اصلی فعالیت می کنند . فاکتورها به نام خود تولید کننده صادر می شود و به تولید کننده در تمامی مراحل وجزئیات انجام صادرات کمک می کند ،در این حالت صادرکننده خود ریسک عدم پرداخت پول را می پذیرد و ممکن است قیمت را به تولید کننده پیشنهاد دهد ولی در این حالت تصمیم وقیمت نهایی توسط تولید کننده گرفته می شود.
در سایر موارد شرکتهای مدیریت صادرات همانند یک توزیع کننده عمل می کنند . در اغلب موارد شرکت مدیریت صادرات بمثابه یک توزیع کننده انحصاری می باشد بطوریکه محصول را از تولید کننده با یک قیمت ثابت وتوافقی می خرد وسپس به مشتری خارجی با قیمت مورد نظر خودش می فروشد . در این حالت شرکت مدیریت صادرات خود مسئول صدور فاکتور و پذیرش ریسک عدم پرداخت میباشد .در این موارد تولید کننده هیچ کنترلی بر قیمت صادراتی ندارد حتی ممکن است مشتری خارجی را نیز نشناسد.

شرکت های مدیریت صادرات به ویژه برای کسب و کارهای کوچک و متوسط (SME) که توان و ظرفیت ورود به بازارهای بین المللی ندارند بسیار مورد اهمیت هستند. اغلب شرکتهای مدیریت صادرات در بازارهای خارجی شبکه فروش دایر می کنند . حتی بعضی از آنها شعبه وانبار فروش هم دارند . آنچه که معمول تر است اینکه شرکتهای مدیریت صادرات نماینده ها وشبکه های گسترده ای از توزیع کنندگان ودلالان را در هر بازاری دارند که برای انجام امور صادراتی خود از آنها استفاده می کنند.

خدمات یک شرکت مدیریت صادرات بسیاری از جنبه های مربوط به صادرات از جمله انجام تحقیقات بازار،ترتیب امور حمل ونقل، تعین توزیع کننده یا نماینده خارجی، حضور در نمایشگاههای خارجی، انجام امور مربوط به تبلیغات، تنظیم اسناد و صورتحسابها را پوشش میدهد.
بطور کلی خدماتی را که برای شرکتهای مدیریت صادرات بر شمرده اند به دو دسته تقسیم می شوند یک دسته خدماتی هستند که برای ایجاد تقاضا در بازارهای بین المللی می باشد دسته دیگر خدماتی هستند که شرکتهای مدیریت صادرات به بنگاههای کوچک ومتوسط ارائه میدهند تا آنها را در پاسخ به تقاضای مشتریان بین المللی یاری دهند.

بر اساس آخرین اطلاعات منتشر شده از شرکت های مدیریت صادرات رتبه بندی شده توسط سازمان توسعه تجارت در سال 1396 مجموعا در کل کشور 57 شرکت مدیریت صادرات ثبت شده وجود دارد، استان خراسان رضوی با 8 شرکت مدیریت صادرات بیشترین تعداد شرکت ثبت شده در کشور را به خود اختصاص داده است، سایر استانهای کشور به ترتیب استان اصفهان 7 عدد، تهران 5 عدد، ، استان مرکزی 5 عدد، استان فارس 4 عدد، استان یزد 4 عدد. باتوجه به اطلاعات موجود برای اغلب شرکت های مدیریت صادرات دامنه سایت فعالی برای شان معرفی نشده است!

نکته قابل توجه اینکه برخی از استان های کشور مانند استان بوشهر، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و شمالی، گلستان، هرمزگان و... هیچ شرکت مدیریت صادرات ثبت شده ای ندارند، باتوجه به اینکه بخش مهمی از بنادر تجاری کشور در استان های بوشهر، سیستان و بلوچستان (بندر چابهار) و هرمزگان (بندر شهید رجایی) واقع است، عدم توجه به بحث مدیریت صادرات در این استان ها باید مورد توجه بیشتری قرار بگیرد. از طرف دیگر از 57 شرکت مدیریت صادرات ثبت شده به لحاظ رتبه بندی 36 شرکت در مرحله موافقت اولیه برای شروع کسب و کار قرار دارند که نشان می دهد این صنعت و این نوع کسب و کار در ایران هنور در مراحل ابتدایی رشد خود به سر می برد و فرصت تجاری خوبی برای کارگزاران صادراتی و فعالان حوزه بازرگانی برای ورود به این عرصه وجود دارد. باید توجه داشت که تعداد اندک شرکت های مدیریت صادرات مساله چندان بااهمیتی نیست زیرا یکی از وظایف ذاتی این کسب و کارها مدیریت صادرات و جلوگیری از رقابت منفی و قیمت شکنی صادرکنندگان ایرانی در بازارهای خارجی می باشد در صورت عدم وجود شرکت های مدیریت صادرات، تولیدکنندگان کوچک، متوسط و بزرگ هرکدام به صورت مجزا به تاسیس یک واحد بازرگانی در واحدهای صنعتی و تولیدی مختص به خودشان اقدام می کنند، تصور کنید در یک شهرک صنعتی کوچک که 6 عدد تولیدکننده مبلمان وجود دارد 6 واحد بازرگانی کاملا مجزا شکل می گیرد که البته باید توجه داشت هرکدام از این 6 واحد بازرگانی یکدیگر را به دید رقیب می بینند و ضمن ورود به بازارهای خارجی دست به رقابت منفی می زنند که در نتیجه برند صنعتی ایران تخریب می شود و ممکن است طرف مقابل ایران را به دامپینگ متهم کند، از طرف دیگر تولیدکنندگان که تخصص اصلی شان تولید است وارد حوزه تجارت می شوند که به صورت کلی در آن تخصص لازم را ندارند.

پس لازم است به جای توجه به تعداد (دید کمی) شرکت های مدیریت صادرات به کیفیت فعالیت این شرکت ها توجه شود، به عنوان مثال یک شرکت مدیریت صادرات بزرگ که به صورت مادرتخصصی درآمده است و در اکثر شهرک های صنعتی در استان های مختلف و بنادر کشور شعبه فعال دارد در تقویت صادرات و ارزآوری کشور بسیار موثر تر اقدام خواهد کرد تا چندین شرکت مدیریت صادرات کوچک. بنابراین باید به تاسیس شرکت های مادر تخصصی مدیریت صادرات نیز توجه ویژه ای داشت.