چشم امید روغن سازان به تخصیص ارز دولتی

به گزارش می متالز، درحالی متولیان اقتصاد درحال حذف عوامل غیر ضروری از سبد ارز ۴۲۰۰ هستند که خبرهایی از انتظار تولیدکنندگان روغن خوراکی از تخصیص ارز ۴۲۰۰ برای واردات روغن خام منتشر شده است. روغن نباتی به عنوان یکی از کالاهای مصرفی در لیست کالاهای اساسی قرار دارد.

سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان نرخ این محصول را در بازار داخلی تعیین می‌کند. عمده مواد مصرفی شرکت‌های تولیدکننده روغن نباتی، روغن خام است. این محصول حدود ۹۰ درصد بهای تمام شده روغن خوراکی را تشکیل می‌دهد.
روغن خام مصرفی این شرکت‌ها به دلیل کافی نبودن مواد داخلی عمدتاً از خارج وارد می‌شود. باتوجه به دستوری بودن قیمت محصولات این شرکت‌ها در بازار، آن‌ها برای تأمین مواد اولیه خود نیاز به حمایت‌های دولتی دارند. بانک مرکزی به عنوان واسطه تخصیص ارز و تعیین کننده سیاست‌های ارزی کشور برای حمایت از تولیدکنندگان در مقابل نوسانات ارزی از شیوه های مختلفی برای تأمین ارز بهره می‌برد.
متولیان اقتصادی با سیاست کنترل واردات و حمایت از تولیدگنندگان با گروه بندی واردات کشور از انواع سیاست‌های ارزی بهره بردند. گروه اول شامل کالاهای اساسی بودند که سیاستگذار ارز ۴۲۰۰ را برای این گروه‌ها قرار داد. روغن خام به عنوان ماده اصلی سبدکالاهای اساسی در این گروه قرار دارد. در چندماه اخیر تولید برخی شرکت‌های تولیدکننده روغن خوراکی همچون «غبشهر» و مارگارین کاهش یافته است. این شرکت‌ها در اطلاعیه‌ای علل این کاهش را عواملی همچون افزایش تدریجی نرخ‌های بازار، افزایش نرخ رز مبادله‌ای و عدم تخصیص ارز توسط بانک مرکزی عنوان کردند.
این شرکت‌ها در نیمه دوم سال گذشته روغن خام خود را از منابع داخلی تا حدودی تأمین کردند اما این میزان جواب گوی تمام ظرفیت تولیدی نبوده است. وزارت صنایع، معادن و تجارت پس از جلساتی برای حمایت از این شرکت‌ها و تسهیل روند تولید آنها از ذخایر شرکت بازرگانی دولتی ایران استفاده کرد. همچنین دستور ترخیص روغن خام از گمرک بدون نیاز به تأیید شرکت بازرگانی دولتی کشور توسط وزارت صمت صادر شد. «غبشهر» برای حفظ روند تولید روغن خوراکی کشور به صورت سهمی روغن خام مورد نیازشان را تأمین میکرد. همچنین، غبشهر در گزارش خود از عدم تخصیص روغن خام در ابتدای سال ۹۹ توسط شرکت بازرگانی دولتی ایران خبر داده بود و با نشان دادن چشم انداز غیرروشن پیش روی خود، از کاهش احتمالی اردیبهشت و خرداد خود اظهار نگرانی کرده است.

کاهش تولید روغن در غبشهر و غمارگ

این درحالی است که «غبشهر» از تقسیم ۵۰ هزار تن روغن خام بین شرکتهای تولیدکننده روغن توسط شرکت بازرگانی دولتی کشور برای ماه رمضان تنها ۱۱ هزار تن سهم دارد. این شرکت میزان تولید خود را در ادامه وصول این میزان تنها ۳۵ هزار تن پیش بینی کرد. این شرکت برای ادامه تولید خود شرط وصول ارزهای تخصیصی بانک مرکزی اعلام کرد.
غبشهر در کنار علل کاهش تولید و حمایتهای شرکت بازرگانی دولتی به همه اطلاع داد که در صورت عدم تخصیص به موقع ارز برای واردات روغن خام امکان تولید نخواهد داشت. همچنین مارگارین در یک شفافسازی با ذکر شرایط احتمال کاهش تولید خود در خردادماه را متذکر شد. این روند نشان دهنده کاهش تولید شرکتها و فاصله تولید واقعی از ظرفیت اسمی آنها است.
این گزارشات درحالی منتشر شد که با فاصله چند روزه از اطلاعیه این شرکت در سازمان بورس، معاون وزارت صمت در گفت و گویی خبر از تخصیص روغن خام توسط شرکت بازرگانی دولتی داد. در نتیجه ادامه تولید شرکتها هرچند با کاهش نسبت به دوره مشابه سال گذشته، برای یک مدت کوتاه تضمین شد.
پس از گذشت یک مدت مدید، خبرهایی از کاهش سبد اساسی به گوش رسید. در ادامه انتشار حذف برخی از کالاهای دارویی که جنبه مکملی داشته اند از سبد ارز ۴۲۰۰ تومانی، برخی از تخصیص این ارز به روغن نباتی اظهار مخالفت نمودند. آن‌ها با انتشار این خبر که واردات روغن در دست ۵ فرد است، از این تخصیص ارز اظهار تعجب کردند.
این مخالفت‌ها در حالی منتشر شد که معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت از تسریع تأمین ارز واردات روغن خام در اواسط اردیبهشت خبر داده بود. درحالی چشم امید تولیدکنندگان روغن نباتی به تخصیص ارز ۴۲۰۰ واردات روغن خام است که مخالفین بر طبل می کوبند. باید دید در ادامه این روند آیا مخالفتها تأثیرگذار خواهند بود.