چرخش محور صنعت و معدن زنجان بر روی "روی"

به گزارش می متالز، اتکای صادرات غیرنفتی به منابع تجدیدپذیر، سبب می‌شود تا وابستگی این مواد بیشتر شده و باعث بروز خسارت جبران‌ناپذیری برای محیط زیست کشور شود. افزایش صادرات کالاهای غیرنفتی همواره آرزوی مدیران و سیاست‌گذاران اقتصادی کشور بوده که با توجه به کاهش‌های ناگهانی قیمت نفت که در سال‌های اخیر با شدت و حدت متفاوتی اتفاق افتاده و صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی را تحت تاثیر قرار داده این امر پررنگ‌تر شده است. در این میان افزایش صادرات غیرنفتی و اتکا به صادرات غیرنفتی متکی به منابع تجدیدناپذیر، نگرانی‌هایی در رابطه با وابستگی آتی برای واردات همین منابع را به‌وجود می‌آورد.

بخش صنعت و معدن، در مقام عامل مولد اشتغال پایدار در افزایش تولید ناخالص ملی و درآمد سرانه، نقش بسزائی دارد. کشور ایران، با در اختیار داشتن منابع و ذخایر سوختی و هم‌چنین دیگر مواد معدنی موردنیاز صنایع مختلف، از کشورهای غنی دنیا به‌شمار می‌آید. استخراج معادن و معدن‌کاری و توسعه صنعت در زمینه‌های گوناگون صنعتی، از دیرباز در کشور ما متداول بوده است. واقعیت امر آن است که در اقتصاد مقاومتی، با توجه به وجود ذخایر غنی معدنی و امکانات بالقوه نظیر انرژی فراوان، دسترسی به آب‌های بین‌المللی و نیروی تحصیل‌کرده، ضرورت توجه به حضور بخش معدن در آن پررنگتر می‌شود.

در حال حاضر در استان زنجان، بخش عمده سبد صادراتی را انواع فلزات به خصوص فلزات رنگی تشکیل می‌دهد که نشان از سهم بالای منابع تجدیدناپذیر در سبد صادراتی است که می‌تواند تخریب‌های زیست‌محیطی را به همراه داشته باشد. نگرانی دیگری که وجود دارد، پایان این منابع و توقف صدور این مواد معدنی و فعالیت صنایع وابسته به آن است.

بنا به اعلام سازمان صنعت، معدن و تجارت زنجان و اداره‌ کل گمرک استان، هیچ ماده معدنی که در استان استخراج می‌شود و در خود استان و یا کشور قابلیت فرآوری داشته باشد، صادر نمی‌شود؛ ولی در تناژ محدود مواد معدنی که قابلیت فرآوری آن وجود ندارد، صادر می‌شود و این در حالی است که خاک روی به‌عنوان بزرگ‌ترین بخش سبد وارداتی استان، وارد شده و پس از فرآوری صادر می‌شود که البته این مهم نیز می‌تواند با افزایش قیمت حامل‌های انرژی و آزادسازی کامل قیمت‌ها تغییر کند؛ چراکه ترکیه به‌عنوان کشوری که خاک روی را به‌صورت خام به ایران وارد می‌کند، خود در سال‌های گذشته تولیدکننده شمش روی بود، ولی پس از آزادسازی قیمت‌ حامل‌های انرژی، صنایع فرآوری خاک ‌روی دیگر توجیه اقتصادی برای فعالیت ندارند.

توسعه صادرات غیرنفتی در صورتی محقق می‌شود که با توجه به انرژی فراوان، از مزیت‌های داخلی استفاده‌ شده و محصولی به بازارهای جهانی عرضه شود که از نظر قیمت و کیفیت قابل رقابت با نوع خارجی خود باشد که این یک اصل مهم در اقتصاد است. در حال حاضر بدیهی است که اگر قرار است با شرایط کنونی در اقتصاد به رشد و توسعه دست یابیم و برای جوانان اشتغال ایجاد کنیم به منابع نفت و گازی و تولید و صادرات آن توجه ویژه‌ای داشته باشیم و با تکیه بر این منابع، صنایعی را در کشور بهوجود آوریم که انرژی‌بر بوده و با توجه به موقعیت سوق‌الجیشی، بازیگر مهمی در تولید صنایع انرژی‌بر در منطقه و حتی جهان شویم که خط ساحلی جنوب کشور بهترین فرصت برای ایجاد این منابع است.

اگر به دنبال آن هستیم که از منابع معدنی خود بهره‌برداری را داشته باشیم، چه بهتر که از ذخایر زیرزمینی آلی نظیر نفت و گاز و مواد غیرآلی مانند انواع مواد معدنی در رسیدن به هدف استفاده کنیم و با تکیه بر سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی، حلقه ارزشافزوده این مواد را بهوجود آوریم و تا زمانی که این اتفاق نیفتد، خام‌فروشی راه‌حلی برای جبران عقب‌ماندگی‌ها است.

از این رو می‌توان استان زنجان را یکی از استان‌های معدنی کشور تلقی کرد که می‌تواند سهم قابل توجهی در تامین نیاز صنایع کشور داشته باشد که این مهم زمانی محقق می‌شود که صنایع خواستار محصولات فرآوری شده معادن و کارخانجات فرآوری استان زنجان باشد و زمانی که محصولات این صنایع قابلیت صادرات داشته باشد، معادن زنجان نیز به بازارهای جهانی متصل می‌شود و با به‌روزتر شدن ماشین‌آلات استخراج و فرآوری معادن و صنایع معدنی، صرفه اقتصادی بیشتری نصیب تولیدکننده از بازارهای جهانی می‌شود.

معدن انگوران به‌عنوان بزرگ‌ترین معدن روباز خاورمیانه سبب تشکیل شهرک تخصصی روی و بسیاری صنایع فرآوری روی در استان زنجان شده است که علاوه‌بر سهم بالای اشتغال، سهم قابل توجهی را در صادرات و حتی واردات استان دارد و می‌توان گفت که صنعت و معدن زنجان بر محور "روی" می‌چرخد.