قیمت تمام شده پایین‌تر و احتمال اصلاح نرخ

به گزارش می متالز، یکی از صنایعی که همواره مورد توجه فعالان بازار سرمایه بوده، صنعت سنگ آهن است‌‌. "کگل" ، "کچاد" بزرگترین تولیدکنندگان سنگ آهن کشور هستند که در این سال ها به خاطر شیب صعودی سودآوری، وضعیت بنیادی مناسب شرکت ها و برنامه های مستمر برای اجرای طرح های توسعه ای، بازدهی مناسبی هم برای سرمایه گذاران به همراه داشته اند. با توجه به افزایش نرخ ارز، به نظر می رسد سودآوری شرکت های سنگ آهنی هم تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.

سعید عسگرزاده دبیر انجمن سنگ آهن ایران در خصوص تاثیر افزایش نرخ ارز بر سودآوری شرکت های سنگ آهنی بیان کرد: سیاست های مربوط به صادرات سنگ آهن، تغییری نکرده و کماکان به دلیل محدودیت هایی که سال گذشته اعمال شد، صادرات سنگ آهن حجم بسیار ناچیزی دارد. برای درک بهتر این موضوع کافی است حجم صادرات محصولات سنگ آهنی در سال جاری نسبت به سال ۹۸ کاهش ۷۰ درصدی داشته است. ضمن اینکه در سال ۹۸ هم مجموع صادرات سنگ آهن، حدود ۱۰ درصد از کل حجم تولیدات این صنعت را تشکیل می داد. اما بطور کلی، افزایش نرخ ارز هم بهای تمام شده و هم درآمد سنگ آهنی ها را تحت تاثیر قرار داده است. مولفه های موثر در بهای تمام شده سنگ آهن، با افزایش نرخ ارز در حال افزایش هستند و هزینه های تولید را افزایش داده اند. نرخ فروش، نقطه مثبتی است که این شرایط را تعدیل می کند. ولی در شرایطی که نرخ محصولات فولادی به علت چسبندگی بیشتر به نرخ ارز، به سرعت با نوسانات بازار ارز تغییر می کند، به نظر می رسد اگر شرایط مناسبی برای بخش معدن فراهم شود، معادن تاب آوری و ثبات بیشتری خواهند داشت.

۲ پیشنهاد برای تعیین قیمت سنگ آهن

وی افزود: از این رو، انجمن صنفی سنگ آهن در بحث قیمت گذاری محصولات سنگ آهنی، دو پیشنهاد به دولت ارائه شده است. پیشنهاد اول این است که با توجه به اینکه نرخ شمش فولاد، بر مبنای قیمت های جهانی تعیین می گردد و شمش فولاد در حال حاضر حداقل بر مبنای ۸۸ درصد نرخ فوب، قیمت گذاری شده و ممکن است عرضه شمش فولاد حتی قیمت های بالاتری هم صورت بگیرد؛ پس قیمت گذاری محصولات سایر بخش های زنجیره فولاد هم بر اساس قیمت های فوب انجام شود. در این صورت، هم نوسان نرخ ارز تاثیر جدی بر قیمت ها نخواهد داشت و هم عدالت در قیمت گذاری کل زنجیره تولید برقرار خواهد شد. اولین پیشنهاد در این زمینه این بوده که قیمت محصولات زنجیره اعم از سنگ آهن و... (بر مبنای نرخ فوب با تخفیف ۱۰ دلار کمتر از نرخ فوب + ۱۰ درصد تخفیف مجدد) تعیین شود. در صورت پذیرش این فرمول، باز هم فولادسازان سنگ آهن را ارزان تر از محصول وارداتی تامین کرده اند؛ چرا که علاوه بر اینکه در این فرمول تخفیفی نسبت به قیمت های جهانی در نظر گرفته شده، هزینه های حمل محموله وارداتی را هم متحمل نخواهند شد.

وی ادامه داد: پیشنهاد دوم انجمن برای قیمت گذاری تعدیل قیمت سنگ آهن بر مبنای قیمت شمش فولاد است. دومین فرمول پیشنهادی، تعیین نرخ سنگ آهن بر اساس ۹ درصد نرخ شمش فولاد؛ نرخ کنسانتره بر اساس ۲۱ درصد نرخ شمش فولاد؛ گندله ۲۷.۵ درصد نرخ شمش فولاد و آهن اسفنجی ۵۳ درصد شمش فولاد بوده است. این فرمول با فرمول های جهانی هم متفاوت است و در فرمول های جهانی، این نسبت ها بالاتر است.

عسگرزاده در مورد چگونگی قیمت گذاری محصولات سنگ آهنی در حال حاضر گفت: بطور کلی در همه جای دنیا برای قیمت گذاری محصولات معدنی و فلزی و... باید محصولات با ایندکس های معتبری مثل "متال بولتن" یا "پلتس" مورد بررسی و تحلیل و مقایسه قرار بگیرد. کما اینکه در حال حاضر قیمت پایه شمش فولاد ایران بر اساس نرخ فوب متال بولتن تعیین می گردد. در صورتی که در آخرین معامله در بورس کالا، قیمت شمش تقریبا ۱۶ درصد بالاتر از نرخ فوب؛ آهن اسفنجی حدود ۱۴ درصد پایین تر از نرخ فوب؛ و گندله ۵۲ درصد کمتر از نرخ فوب؛ و کنسانتره ۵۷ درصد پایین تر از نرخ فوب بوده است! در واقع محصولات سنگ آهنی با قیمتی بسیار ارزان تر از قیمت های جهانی در اختیار فولادی ها قرار می گیرد. عدالت یعنی یا تمام زنجیره بر مبنای قیمت های جهانی محصول خود را عرضه کنند و منتفع شوند؛ و یا اینکه اگر قرار است ارزان فروشی صورت بگیرد، سود آن به جیب مردم کشورمان برود و مردم به کالای نهایی ارزان قیمت دسترسی داشته باشند. منطقی نیست که محصولات معدنی با قیمت ارزان عرضه شود و فولادی ها، بر مبنای قیمت های جهانی محصول خود را عرضه کنند و در نهایت مصرف کننده ناچار به تامین نیاز خود با قیمت جهانی شود!

وی اضافه کرد: حدود ۸۸ درصد از محصولات این صنعت توسط شرکت های بزرگ سنگ آهنی تولید می شود که بر اساس مطالعات موسسات بین المللی از جمله "پلتس" در سال ۲۰۱۸، قیمت تمام شده در شرکت های بزرگ سنگ آهنی به سبب حجم بالای تولید، بیش از ۳۷ درصد پایین تر از شرکت های بخش خصوصی است. این موضوع اگرچه مزیتی برای شرکت های بزرگ سنگ آهنی است؛ ولی با شیوه کنونی قیمت گذاری سنگ آهن، مجال تداوم فعالیت و توسعه به معادن کوچک داده نمی شود. تعدیل قیمت ها و قیمت گذاری محصولات با نرخی که حداقل سود ترجیحی را برای شرکت های معدنی به همراه داشته باشد، برای حفظ حیات معادن کوچک و نیز برقراری عدالت در زنجیره تولید، ضروری است.

دبیر انجمن سنگ آهن در رابطه با تاثیر افزایش حجم تولید فولاد ایران بر روند تولید و فروش سنگ آهنی ها اظهار کرد: افزایش حجم تولید فولاد به قیمت ارزان فروشی سنگ آهن، اتفاق مثبتی برای صنعت سنگ آهن کشور نیست. معدن جدید سنگ آهن راه اندازی نشده و اتفاق خاصی هم در معادن رخ نداده؛ ضمن اینکه حدود ۶۰ معدن کوچک هم به خاطر قیمت گذاری نامناسب و عدم صرفه اقتصادی تولید، به نوعی از گردونه تولید خارج شده اند. تبدیل سنگ آهن ارزان قیمت و غیر اقتصادی به فولاد، ایجاد ارزش افزوده محسوب نمی شود. اوضاع سنگ آهنی ها خوب نیست و طبق فرموده مقام معظم رهبری، "معدن" مورد غفلت واقع شده است. اما این روند تداوم نخواهد داشت. به اصلاح قیمت ها خوشبین هستیم؛ ضمن اینکه در شرایط تحریم امیدواریم شرایط تسهیل صادرات محصولاتی که مشمول تحریم نیست، فراهم گردد.

پیش بینی سودآوری دوقلوهای سنگ آهنی

دبیر انجمن سنگ آهن ایران در خاتمه در پیش بینی روند سودآوری شرکت های بزرگ معدنی فعال در بورس گفت: این شرایط، پایدار نیست و قطعا سودآوری شرکت های سنگ آهنی در پایان سال جاری، بیش از سال قبل خواهد بود. دو شرکت بزرگ سنگ آهنی فعال در بازار سرمایه هم، از مزیت قیمت تمام شده پایین تر نسبت به شرکت های کوچک ( ۳۴.۷ درصد طبق مطالعات موسسات بین المللی) برخوردار هستند. امیدواریم با اصلاح هر چه زودتر قیمت، روزهای بهتری شاهد باشیم.