برگ جدیدی از روابط نفتی ایران و هند

به گزارش می متالز، هند که یکی از بزرگ‌ترین مشتریان نفت خام ایران است،  جزو چهار کشور آسیایی است که در دوران تحریم، خرید نفت از ایران را قطع نکرد. اگرچه آمریکا برای کم کردن خرید نفت از ایران فشار زیادی بر دهلی نو وارد کرده بود اما این کشور آسیایی در دوران تحریم بارها از آمریکا خواسته بود به دلیل وابستگی شدید به نفت خام ایران، کشورش را از تحریم‌های ایران معاف کند.

از طرف دیگر هند یکی از بازارهای رو به رشد نفت در آسیاست. پالایشگران هندی در سال ۲۰۱۷، به طور میانگین ۴۵۰ هزار بشکه از ایران نفت خریدند. رکورد این کشور در خرید نفت از ایران در سال ۲۰۱۷ در ماه ژوئیه ثبت شد و شرکت‌های پالایشگر هندی در این ماه ۵۰۰ هزار بشکه از ایران نفت خریدند. هم اکنون هفت شرکت هندی خریدار نفت ایران هستند که از اسار و ریلاینس به عنوان معروف‌ترین آنها می‌توان نام برد. با توجه به رشد بالای تقاضا انرژی در هند، این کشور می‌تواند بازار خوبی برای ایران چه در بخش نفت و چه در بخش گاز باشد که نباید از آن غفلت کرد.

البته همکاری ایران و هند تنها به خرید نفت شرکت‌های هندی از ایران ختم نمی‌شود. علاقه‌مندی هند به حضور در طرح‌های نفتی ایران همواره یکی از محورهای مورد گفت‌وگوی دو کشور بوده است. یکی از قدیمی‌ترین مذاکرات هم به توسعه میدان گازی فرزادB برمی‌گردد. دریافت پول از هند در ازای فروش نفت اگرچه در دوران تحریم با مشکلاتی همراه بود، اما شرکت‌های خریدار نفتی هندی پس از لغو تحریم‌ها و اجرای برجام، پول نفت را در موعد مقرر به حساب‌های بانک مرکزی ایران در اروپا و به یورو پرداخت می‌کنند و مشکلی برای دریافت پول ندارند.

در راستای تعاملات مذکور در سفر اخیر حسن روحانی، رئیس جمهوری به دهلی نو برای گسترش روابط میان ایران و هند،  انرژی و نفت نقشی بسزایی داشت و رئیس‌جمهوری اعلام کرد که ایران از مشارکت هندی‌ها در توسعه منابع نفت، گاز و انرژی استقبال می‌کند.به گفته وی ذخایر ایران در زمینه نفت، گاز و انرژی غنی است و از مشارکت هندی‌ها برای توسعه این ذخایر استقبال می‌کند.

روحانی همچنین در دیدار با نخست وزیر هند با بیان این‌که ایران می‌تواند انرژی مورد نیاز این کشور را در قالب قراردادهای راهبردی بلندمدت تامین کند، گفت: این قراردادها در حوزه‌های انرژی و حمل و نقل، دو کشور را به شرکای راهبردی و مطمئن تبدیل می‌کند.

در راستای این تعاملات، ایران در راستای رقابت فزاینده با صادرکنندگان بزرگی مانند عربستان سعودی و عراق برای کسب سهمی از بازار، تخفیف حمل محموله برای فروش نفت به هند را در قبال توافق دهلی نو برای افزایش واردات بالا برد. ایران تلاش می‌کند مشتریان نفت خود در آسیا را حفظ کند و امیدوار است امتیازاتی که عرضه می‌کند جذابیت نفتش را حتی با وجود تهدید تحریم‌های بیشتر آمریکا علیه تهران، در مقایسه با سایر صادرکنندگان خاورمیانه‌ای افزایش دهد.

از زمان لغو تحریم‌های غربی در سال ۲۰۱۶ ایران تخفیف حمل باری به هند عرضه کرده که مرتبط با فرمولی است که مطابق با ارزیابی‌های پلاتس به ۱۰۵ درصد می‌رسد.سه منبع آگاه از این موضوع به رویترز گفتند: تهران برای سال مالی ۲۰۱۷ – ۲۰۱۸ تخفیف خود را از ۸۰ به ۶۲ درصد این فرمول کاهش داده، اما پیشنهاد کرده در صورت افزایش خرید پالایشگاه‌های هندی، این میزان را تغییر دهد.یکی از این منابع آگاه گفت اکنون ایرانی‌ها تخفیف ۱۰۰ درصدی می‌دهند که به معنای مبلغی معادل با ۱۰۵ درصد ارزیابی بار پلاتس است.ایران اعلام کرده انتظار دارد خرید هند افزایش پیدا کند.

بیژن زنگنه - وزیر نفت کشور - پس از دیدار با دارمندرا پرادهان، همتای هندی خود در دهلی نو به خبرنگاران گفت: شرکت‌های هندی دولتی سطح خرید نفت ایران را افزایش خواهند داد.

زنگنه که در هیات همراه رییس جمهوری ایران در سفر به هند حضور داشت، گفت: پالایشگاه‌های دولتی و خصوصی هند حدود ۵۰۰ هزار بشکه در روز نفت ایران را در سال ۲۰۱۸ – ۲۰۱۹ خریداری خواهند کرد.

در فاصله آوریل تا ژانویه که ۱۰ ماه نخست سال مالی جاری است هند خرید نفت ایران را حدود ۱۷ درصد کاهش داده و به حدود ۴۴۲ هزار و ۸۰۰ بشکه در روز رساند.

واردات نفت هند از ایران از سوی پالایشگاه‌های دولتی که حدود دو سوم از تقاضای حدود پنج میلیون بشکه‌ در روز نفت این کشور را به خود اختصاص می‌دهند، در اعتراض به عدم اعطای حق توسعه میدان گازی فرزاد B به یک کنسرسیوم هندی کاهش یافته است.

وزیر نفت هند بدون ارائه‌ جزییات بیشتر به خبرنگاران گفت: ما مشوق‌های خوبی در مقایسه با سایر تولیدکنندگان بزرگ دریافت کرده‌ایم و اگر از ایران خرید کنیم سود خواهیم برد. ما واردات نفت‌مان از ایران را در مقایسه با سال مالی جاری افزایش خواهیم داد. ایران که سابق بر این دومین صادرکننده بزرگ نفت به هند پیش از تحریم‌ها بود به تدریج سهم بازار خود در سومین کشور مصرف‌کننده بزرگ نفت در جهان را افزایش می‌دهد.

به گفته یک منبع آگاه، تخفیف باری عرضه شده از سوی ایران به معنای تخفیف حداکثر یک دلار در هر بشکه است.

پرادهان گفت: هند همچنین به دنبال سهمی در میدان نفتی آزادگان جنوبی خواهد بود. تهران به درخواست هند قولی نداده، اما مایل است آمار مربوط به برخی میادین را به هیات هندی که هفته آینده به تهران سفر می‌کند، نشان دهد.

زنگنه نیز اظهار کرد که من نسبت به آینده روابط میان دو کشور و شرکت‌هایمان به خصوص برای توسعه میادین نفتی و گازی خوش‌بین هستم.