قرارداد مقاطعه‌‌کاری، راهکار مناسب برای حضور کامیون‌داران ایرانی در کریدور کتای

به گزارش می متالز، سرپرست واحد حمل‌و‌نقل بین‌المللی و کارنه تیر اتاق ایران، کریدور جاده‌ای جدید راه‌اندازی شده میان 4 کشور قرقیزستان، تاجیکستان، افغانستان، ایران موسوم به کریدور «کتای» را به دلیل کوتاه شدن مسیر دسترسی ایران به منطقه آسیای میانه دارای اهمیت دانست و گفت: کوتاهی، ایمنی و استاندارد بالا جزو مهم‎‌ترین مزایای این کریدور به شمار می‌رود که خوشبختانه با توجه به اهمیت و موقعیت جغرافیایی ایران در حمل و نقل و ترانزیت، طی روزهای اخیر مورد بهره‌برداری قرار گرفته است.

 بهنام فرامرزیان در توضیح عملکرد این کریدور گفت: کریدور کتای منجر به کاهش مدت زمان ترانزیت و هزینه‌ها خواهد شد و قطعا با تقویت زیرساخت‌ها، به مرور شاهد افزایش مبادلات تجاری در کشورهای منطقه و به خصوص کشورهای عضو اکو خواهیم شد.

به گفته سرپرست واحد حمل و نقل بین المللی و کارنه تیر اتاق ایران، در حال حاضر عملیات بارگیری و انتقال کالا در کریدور کتای از طریق کامیون های افغان صورت می‌گیرد و کامیون‌های ایرانی در این مسیر تردد ندارند. او در همین زمینه «نبود امنیت» در مسیر افغانستان برای تردد کامیون‌های ایرانی را از مهم‌ترین مانعی عنوان کرد که کامیون داران ایرانی را از فعالیت در این کریدور منصرف کرده است.

فرامرزیان، تسهیل حمل و نقل و فراهم آوردن امکان تردد برای کامیون‌های ایرانی را از مهمترین ترین برنامه‌ واحد حمل و نقل بین‌المللی و کارنه تیر اتاق ایران در زمینه کریدور کتای اعلام کرد و گفت: بدون شک قصد ما این نیست که فقط به عنوان واسطه حمل‌و‌نقل یا همان forwarding agent عمل کنیم. معتقدم اگر قرار باشد نقش ایران تنها به یک ترانزیتی محدود شود، سهم ناچیزی از تجارت در کریدور کتای را به خود اختصاص خواهیم داد.

پیشنهاد فرامرزیان برای حضور کامیون‌های ایرانی در کریدور کتای، استفاده از مدل قرارداد مقاطعه‌‌کاری است. او گفت: درصورتی‌که حمل‌ونقل در این مسیر در قالب مقاطعه‌‌کاری ترتیب داده شود، آن زمان ناوگان ایرانی و خارجی باهم درگیر حمل‌ونقل می‌شوند و مسوولیت‌ها تقسیم خواهند شد. در این صورت امنیت کامیون‌داران ایرانی هم تامین می شود به این صورت که کامیون کشنده ایرانی محموله را با کارنه ایرانی را تا مرز منتقل می‌کند و سپس کامیون افغان وظیفه انتقال محموله را با کارنه ایرانی در ادامه مسیر به عهده می‌گیرد. این نوع حمل‌ونقل در کنوانسیون تیر هم شناخته‌شده است.

فرامرزیان بر ضرورت مشارکت هرچه بیشتر شرکت‌های حمل‌ونقل و ناوگان ایرانی در مسیر این کریدور تاکید کرد و افزود: در فاز دوم و سوم فعال شدن کریدور کتای باید تردد ناوگان کشورهای مسیر مانند تاجیکستان، افغانستان، قرقیزستان و ایران به کشورهای یکدیگر در چارچوب پروتکل‌های مشترک و چارچوب مقررات بین‌المللی از جمله کنوانسیون تیر امکان‌پذیر شود.

مشارکت بخش خصوصی، لازمه فعال شدن هرچه بیشتر کتای

به باور سرپرست واحد حمل‌ونقل بین‌المللی و کارنه تیر اتاق ایران، اقدامات انجام‌شده برای افتتاح کریدور کتای، اگرچه درخور توجه است اما کافی نبست و فعال شدن هرچه بیشتر این کریدور در گروی مشارکت بخش خصوصی به‌ویژه اتاق‌های مشترک بازرگانی است.

او در همین زمینه خاطرنشان کرد: با توجه به نگاه استراتژیک و رقابتی که بین کشورهای عضو اکو وجود دارد، باید زیرساخت‌های حمل‌ونقل و ترانزیت تقویت شود. در اولین قدم هم باید سیستم‌های تبادل اطلاعات الکترونیکی گمرکات و بخش خصوصی تقویت شود تا عملیات بارگیری و تخلیه بار کانتینرها با نهایت سرعت انجام گیرد. در این صورت است که می‌توانیم کریدور کتای را برای حمل‌ونقل در تجارت بین کشورها جا بیندازیم و شاهد رقابت این کریدور با مسیرهای مهم حمل‌ونقل، ازجمله بندر گوادر باشیم.

فرامرزیان تصریح کرد: ایجاد این رقابت‌پذیری در گروی این است که مشکلاتی را که در بخش اجرایی وجود دارد شناسایی و نسبت به رفع آن‌ها اقدام کنیم. خوشبختانه نتایج پایلوت‌هایی که در کارنه تیر انجام داده‌ایم بسیار رضایت‌بخش است و نشان می‌دهد که توانایی اجرای گسترده انتقال کالا از بنادر جنوبی در مسیر کریدور کتای داریم، به‌شرط اینکه ظرفیت‌های این کریدور را به بخش خصوصی معرفی کنیم.