درگذشت دکتر عباس موسویان

به گزارش می متالز، سید عباس موسویان عضو شورای فقهی بانک مرکزی صبح امروز در سن ۶۰ سالگی درگذشت. به گزارش خبرگزاری مهر، سید عباس موسویان از متخصصان فقه اقتصادی و از اندیشمندان و صاحب‌نظران بانکداری بدون ربا و بانک‌داری اسلامی صبح روز گذشته به دلیل ابتلا به ویروس کرونا دار فانی را وداع گفت. سید عباس موسویان در ۱۳۳۹ شمسی در عجب‌شیر از بخش‌های آذربایجان شرقى متولد شد. تحصیلات خود را در عجب شیر پی گرفت و از دوره دبیرستان به شهر تبریز آمد و در هنرستان صنعتی در رشته برق به تحصیل خود ادامه داد. در ۱۳۵۸ شمسی، در رشته برق وارد دانشگاه شد اما پس از انقلاب فرهنگی و تعطیلی دانشگاه‌ها، از ۱۳۶۰شمسی، به حوزه علمیه قم رفت و به تحصیل علوم دینی پرداخت.

وی همزمان در رشته اقتصاد نظری در دانشگاه مفید به تحصیل پرداخت و از ۱۳۶۸شمسی، به مدت ده سال به درس خارج فقه و اصول مشغول شد. در ۱۳۷۳شمسی، برای اخذ مدرک کارشناسی ارشد در رشته اقتصاد نظری وارد دانشگاه شهید بهشتی تهران شد و بعد از آن به تحصیل در دوره دکترای تخصصی تفسیر و علوم قرآن در همین دانشگاه مشغول شد. این اندیشمند اسلامی در ۱۳۸۲ شمسی، دکترای تخصصی تفسیر و علوم قرآنی خود را گرفت و موفق شد در سال ۱۳۸۴، مدرک دکترای فقه اقتصادی را از حوزه علمیه قم نیز دریافت کند.

برخی فعالیت‌های اجرایی و کتب منتشر شده

رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در سال‌های ۱۳۷۷ تا ۱۳۸۸، مسوول دفتر قم پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در سال ۷۹، مدیر گروه مدیریت مالی دانشگاه امام صادق(ع) از تیرماه ۱۳۹۱ تاکنون، مدیر گروه اقتصاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی از سال ۸۳ تاکنون، مدیر گروه فقه اقتصادی مرکز جهانی علوم اسلامی از سال ۱۳۸۳ تاکنون و جانشین مدیرمسوول فصلنامه اقتصاد اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تا به امروز از جمله فعالیت‌های اجرایی این پژوهشگر حوزه اقتصاد به شمار می‌روند.

تسلیت رئیس‌کل بانک مرکزی

دکتر عبدالناصر همتی،‌ رئیس‌کل بانک مرکزی، در پیامی درگذشت حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر سیدعباس موسویان، عضو شورای فقهی این بانک را این گونه تسلیت گفت: با کمال تاسف مطلع شدم حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر سیدعباس موسویان که از بدو تشکیل کمیته مشورتی فقهی بانک مرکزی و پس از تشکیل شورای فقهی این بانک عضو فعالی بودند، پس از تحمل یک دوره بیماری، به رحمت ایزدی پیوسته‌اند. ایشان طی این سال‌ها، با تسلط بر مبانی فقهی و انطباق آن با مسائل اجرایی، زمینه‌ساز تحول و خدمات ارزنده‌ به‌ویژه در زمینه معرفی ابزارهای نوین پولی و بانکی و کلا بازارهای مالی منشأ خیر و خدمت برای آحاد جامعه بودند و خدماتشان در شورای فقهی، حوزه و دانشگاه شایسته تقدیر است. بی‌شک فقدان این استاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی که چهره آشنای دانشگاه و حوزه بودند، سبب محروم شدن پژوهشگران و نظام بانکی و مالی از خدمات ارزنده وی خواهد شد. اینجانب ضایعه درگذشت این محقق برجسته با تالیفات گسترده در حوزه اقتصاد اسلامی را به بازماندگان محترم و خانواده بزرگ بانکی تسلیت عرض می‌کنم و برای ایشان از درگاه خداوند متعال طلب رحمت و مغفرت دارم.

گره‌گشایی از ابهامات فقهی

طهماسب مظاهری، رئیس پیشین بانک مرکزی نیز درباره مرحوم موسویان به آشنایی آنها در اوایل دهه ۸۰ اشاره می‌کند که در بانک ملی، برای اصلاح قانون بانکداری بدون ربا مجمعی تشکیل شده بود و دو نفر از سوی حوزه علمیه به این جلسات دعوت بودند که یکی از آنها مرحوم موسویان بود. وظیفه این مجمع این بود که آزادانه و بدون معذورات دولتی، نظرات کارشناسی خود را ارائه دهد. در زمانی که آقای شیبانی، رئیس‌کل بانک مرکزی شدند، این جمع به بانک مرکزی منتقل شد. پس از آن در دوران رئیس‌کل بعدی این  جلسات به‌صورت هفتگی برگزار و پایه‌ای برای تشکیل شورای فقهی بانک مرکزی شد.  مظاهری در توصیف مرحوم سید عباس موسویان به سعه صدر و انعطاف‌پذیری او در مورد نظرات مختلف اشاره کرد و گفت: در ابتدا مرحوم موسویان در مورد دو مساله در شورای فقهی ابهام داشت؛ یکی استقلال بانک مرکزی و دیگری نرخ بهره تسهیلات و کاهش ارزشی که وام‌دهنده باید متقبل می‌شد. اما در ادامه بعد از چند سال کار کردن روی این حوزه به یک استدلال فقهی و اقتصادی رسید، با اشاره به آیه قرآن به این نکته تاکید داشت که نباید به وام دهنده و وام گیرنده ظلمی روا شود.