ضرورت تمرکز دولت و بخش خصوصی بر بهره‌وری منابع آب

به گزارش می متالز، غلامحسین شافعی طی سخنانی در سومین همایش بزرگداشت روز ملی آب ضمن اشاره به فعالیت‌های مرکز ملی مطالعات کشاورزی و آب اتاق ایران در زمینه ارائه راه‌حل‌های ممکن برای خروج از وضعیت بحران آبی، بر ضرورت تمرکز دولت و بخش خصوصی بر بهره‌وری منابع آب تاکید کرد.

متن کامل سخنان رئیس اتاق ایران به این شرح است:

روز ملی آب را به کلیه هموطنان بخصوص کشاورزان، صنعتگران و فعالان مختلف بخش‌های اقتصادی که از آب تولید ثروت و ایجاد اشتغال می‌کنند، تبریک می‌گویم.

به همه شما عزیزان خوش آمد می گویم. همایش بزرگداشت روز ملی آب که با همت اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در سال‌های گذشته (94 و 95)، با مشارکت کلیه دستگاه‌های اجرایی، سازمان‌های مردم نهاد و هنرمندان برگزار گردیده، می‌رود که تبدیل به احیاء یک سنت قابل ستایش دیرینه و کهن در پاسداشت آب در کشور گردد. در سال جاری نیز با مشارکت سازمان‌های داخلی و بین‌المللی از جمله شرکت مدیریت منابع آب ایران، شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور از وزارتخانه نیرو، معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی، سازمان جنگل‌ها و مراتع از وزارتخانه جهاد کشاورزی و همچنین سازمان حفاظت محیط زیست و کمسیون ملی یونسکو و ذینفعان آب شامل تولید کنندگان، کشاورزان، فعالان بخش صنعت، معدن و خدمات این روز را گرامی می‌داریم. این روز در کشورِ تاریخی، فرهنگی و با تمدن ایران به قدری مهم است که همه در برگزاری آن مساعدت و تلاش می‌کنند. موضوع اهمیت آب و احترام به آن یکی از خصوصیات فرهنگی مردم این سرزمین بوده و هست.

برپایی این روز فرصتی است ارزنده و مغتنم برای پرداختن به یکی از مهم‌ترین چالش‌های اساسی کشور و فرصت خوبی برای هم‌صدایی و همدلی و نواختن زنگ بحران آب برای کلیه دست اندرکاران، نخبگان، مسئولان، فرهیختگان، هنرمندان، آحاد جامعه و دلسوزان کشور تا هم مروری مشترک باشد به آنچه در سال قبل رخ داده و هم آنچه در سال‌های آینده پیش روی ماست. این روز می‌تواند نقطه شروعی برای اتحاد همه اقشار کشور و سازمان‌ها و نهادها، به منظور تقدیر از اقدامات صورت گرفته توسط دستگاه‌های اجرایی و بخش خصوصی و بیان نقطه‌ضعف‌ها و راه‌حل‌های ممکن در جهت خروج از بحران آب باشد. با توجه به اهمیت اجرای طرح تعادل بخشی آب‌های زیرزمینی و طرح ارتقاء بهره‌وری آب و همچنین با در نظر گرفتن اهمیت منابع زیست محیطی کشور، اهداف همایش سال جاری بر موضوعات زیر تمرکز بیشتری یافته:

1.       مدیریت بحران آب در راستای ترمیم منابع آب

2.       اتخاذ یک تصمیم کارآمد مبتنی بر تأمل همگانی

3.       جلب سرمایه‌های اجتماعی در نیل به اهداف تعادل بخشی

4.       تمرکز بر ارتقاء بهره‌وری در بخش‌های مختلف اقتصادی

5.       اولویت خاص بر حفظ محیط زیست

6.       برخی راه‌حل‌های طبیعی رفع چالش آب

7.       توجه به بازچرخانی آب در صنعت و شهرک‌های صنعتی و نیز بخش کشاورزی

ورود اتاق ایران به بحث آب و مشارکت در بهبود مدیریت آن بسیار دقیق، جدی، همه جانبه و مستمر بوده و هست که از حدود 6 سال قبل آغاز گردیده و رویکرد آن حفظ منافع ملی، پایداری سرزمین و حفظ امانت‌داری در ارائه مشاور به سه قوه و رعایت حقوق ذینفعان است. مستحضر هستید گزارش‌های مرکز ملی مطالعات کشاورزی و آب اتاق ایران در مقاطعی توانسته اثرگذاری مثبتی داشته باشد از جمله این اقدامات می‌توان به ارائه گزارش تحلیلی اثرات مخرب و نامناسب طرح فدک (توسعه 2 میلیون هکتار اراضی جدید آبی)، پیش‌بینی تنش‌های حوضه زاینده رود، پیش‌بینی اثرات ناپایداری و تهدید اراضی کشاورزی استان خوزستان ناشی از احداث سد گتوند، پیش‌بینی و هشدار بروز بحران‌های زیست‌محیطی نظیر دریاچه ارومیه و پیش‌بینی اثرات ناگوار صدور پروانه برای چاه‌های غیرمجاز را نام برد. اتاق مطالعات گسترده‌ای را در زمینه آثار اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی افت سطح آب زیرزمینی در بیش از هفت دشت بحرانی و ممنوعه کشور انجام داده و یا در دست انجام دارد.

نتایج مطالعات آسیب‌شناسی دشت‌های بحرانی در همایش بحران آب زیرزمینی در بهمن ماه سال 1393 ارائه و منجر به بیانیه‌ای حاوی پیشنهادات ساختاری، فنی و عملیاتی گردید که در نهایت سبب انعقاد تفاهم نامه‌ای با وزارت نیرو در زمینه همکاری در بحث تعادل بخشی منابع آب‌های زیرزمینی گردید.

در زمینه فعالیت‌های اتاق می‌توان به مطالعات زمینه‌های سرمایه‌گذاری و خصوصی‌سازی مدیریت صنعت آب کشور اشاره نمود که نتایج آن در اتاق فکر آب در حضور وزیر وقت محترم نیرو ارائه که منجر به تشکیل کمیته‌ای ملی به ریاست سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور با مشارکت نمایندگان وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی، اتاق ایران و دبیری مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران جهت اجرایی کردن نتایج این مطالعه گردیده است.

در کشور ما متاسفانه همیشه پس از بروز بحران به فکر راه‌حل می‌افتیم؛ بحران آب نیز یکی از این بحران‌هاست. در ایران یکی از مشکلات اساسی ما در زمینه آب، چگونگی مصرف آب است. ما در ایران 9 میلیون و 600 هزار هکتار زمین تجهیز شده آبی داریم ولی حدود 6 میلیارد و 400 میلیون دلار صادرات کشاورزی از آن عاید کشور می‌شود. در ترکیه به نسبت سطح 5 میلیون هکتار زمین، 16.6 میلیارد دلار صادرات کشاورزی دارند. همچنین در کره‌جنوبی حجم صادرات کشاورزی 11.2 میلیارد دلار با سطح 5 میلیون هکتار زمین زیر کشت است. در مالزی 380 هکتار زمین تجهیزشده آبی وجود دارد که از این زمین‌ها 25.5 میلیارد دلار صادرات محصولات کشاورزی عاید این کشور می‌شود. نکته بسیار مهم این است که ما در ایران بیش از هر چیزی باید روی طریقه استفاده از آب و بهره‌وری منابع متمرکز شویم؛ این موضوع هم در بخش خصوصی و هم در میان سیاست‌گذاران کشور باید مورد توجه باشد.