برنامه تاپیکو برای دو عرضه اولیه، پذیرش چهار شرکت و بزرگترین پالایشگاه جهان

به گزارش می متالز، مجمع سال مالی منتهی یه ۳۱ اردیبهشت ۹۹ شرکت تاپیکو بزرگترین هلدینگ شستا و در حوزه نفت و گاز و پتروشیمی با حضور ۸۷.۶  درصد سهامداران  شامل شستا با ۶۹.۷ درصد، صبا تامین با ۷.۴ درصد، صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر با ۶.۹ درصد و پتروشیمی فن آوران با ۳.۲ درصد) تشکیل شد.

براساس این گزارش، تاپیکو با سرمایه اسمی بیش از ۸.۱ هزار میلیارد تومانی، طی سال مالی قبل قادر شد سود تلفیقی به ازای هر سهم را با ۳۲ درصد رشد نسبت به سال قبل به ۶۵۲ ریال برساند . همچنین توانست  ۷۴۵ ریال سود به ازای هر سهم در شرکت اصلی محقق کند که ۷۲ درصد رشد نسبت به سال مالی قبل نشان می دهد .

به این ترتیب، مجمع با اکثریت آرا با تقسیم ۶۳۰ ریال به ازای هر سهم موافقت کرد. در این میان با توجه به اینکه مقداری از سود ناشی از فروش سرمایه گذاری است، قابلیت تقسیم نداشت.

درآمد حاصل از سرمایه گذاری شرکت اصلی در سال مالی هم  ۵.۹ هزار میلیارد تومان و سود حاصل از فروش سرمایه گذاری ۱.۲۱ هزار میلیارد تومان بود که نسبت به سال مالی قبل به ترتیب ۴۲ و ۱۲۶۷ درصد افزایش را نشان می دهد .

برنامه دو عرضه اولیه و پذیرش چهار شرکت + بزرگترین پالایشگاه جهان

در این مجمع محمود مخدومی مدیرعامل هلدینگ تاپیکو از عرضه اولیه دو شرکت چوب و خزر کاسپین و محصولات کاغذی لطیف و پذیرش ۴ شرکت توسعه صنایع لاستیک، شیمی بافت، هلدینگ سلولزی و پتروشیمی تبریز در سال مالی جدید خبر داد و اعلام کرد: مدارک و امیدنامه هر دو شرکت چوب خزر کاسپین و محصولات کاغذی لطیف برای فرابورس ارسال و در انتظار تشکیل هیات پذیرش است تا بعد از طی مراحل لازم ، این دو شرکت آماده عرضه اولیه باشند.

همچنین شرکت های سرمایه گذاری و توسعه صنایع لاستیک و گروه صنعت سلولزی تامین گسترنوین در مرحله مقدماتی و انعقاد قرارداد با مشاور پذیرش هستند. برای پالایشگاه ستاره خلیج فارس هم مذاکرات و اقداماتی برای جهت درج در بازار پایه فرابورس انجام شده و مقرر است منابع حاصل از واگذاری احتمالی سهام بزرگترین پالایشگاه میعانات گازی جهان ، مجدداً صرف سرمایه گذاری در سهام ارزشمند و بنیادی با اولویت شرکت های زیرمجموعه و یا داخل گروه شستا شود.

مهمترین سرمایه گذاری تاپیکو

 مخدومی در مورد اهیمت پالایشگاه ستاره خلیج فارس توضیح داد: این شرکت، مهمترین شرکت تابعه تاپیکو است که خارج از بورس فعالیت می کند و با اینکه در ابتدای راه اندازی قرار دارد اما به تولید کامل رسیدن شرکت می تواند نوید دهنده آینده خوبی برای تاپیکو باشد. راه اندازی ۳ فاز از این شرکت به ظرفیت ۳۶۰ هزار بشکه رسیده و با افزایش تولید به ظرفیت ۴۲۰ هزار بشکه در روز رسیده و برنامه ریزی جهت افزایش ظرفیت انجام شده است.

این شرکت ۵۰ و ۲۵ درصد از نیاز بنزین و گازوئیل را تامین می کند. بنابراین با راه اندازی پالایشگاه، خودکفایی ایران در بنزین محقق شده و برای اولین بار از وارد کننده به صادرکننده بنزین تبدیل شده است .

منافع این شرکت برای ایران شامل حفظ و صیانت از ذخایر ارزی با جلوگیری از خروج سالانه ۱۰ میلیارد دلار ارز جهت واردات بنزین، جلوگیری از افزایش نرخ ارز در سال های ۹۷ و ۹۸ بر اساس گزارش دستگاه های نظارتی و ایجاد ۳۸۹۹ شغل مستقیم و ۲۰ هزار شغل غیر مستقیم هستند.

همچنین با راه اندازی این پالایشگاه، میعانات گازی ۱۲ فاز پارس جنوبی مورد مصرف قرار گرفت و امکان استخراج گاز این فازها را در شرایط تحریم فراهم  و با راه اندازی پالایشگاه، سرمایه گذاری ۳۵ میلیارد دلاری در ۱۲ فاز پارس جنوبی قابل توجیه شد و سرعت برداشت از میدان مشترک پارس جنوبی هم در مقایسه با قطر، رو به فزونی رفت.

برای راه اندازی پالایشگاه ستاره خلیج فارس هم  تامین مالی سنگینی انجام و اقداماتی مانند افزایش سرمایه از ۲۵۵۰ میلیارد تومان به ۱۰ هزار میلیارد تومان، تبدیل بخشی از تسهیلات ارزی به ریالی، پرداخت بخشی از تسهیلات از طریق افزایش سرمایه، تلاش برای ورود شرکت به بازار سرمایه و عرضه اولیه، در نظر است که به کاهش این تسهیلات کمک خواهد کرد.

نتیجه این پیگیری ها به موافقت اولیه با پذیرش در فرابورس، اخذ تخفیف خوراک ، تهیه گزارش ارزیابی جهت امکان افزایش عمر مفید دارایی ها و کاهش هزینه استهلاک و تهیه گزارش قرارگیری در منطقه ویژه اقتصادی – معدنی خلیج فارس منتهی شده است .

فرصت های تایپکو در صنعت پتروشیمی

1.  اولویت های برنامه ششم توسعه در بخش های پتروشیمی و نفت و گاز،
2. امکان تأمین مالی طرحه ای توسعه از بازارهای بین المللی،
3. چشم انداز افزایش جهانی در ظرفیت تولید، عرضه و تقاضا برای محصولات مهم پتروشیمی مانند الفین ه ،
4. دسترسی ایران به بنادر و آب های آزاد و وجود امکانات صادراتی،
5. مزیت های نسبی سرمایه گذاری در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی در مقایسه با سایر صنایع در کشور به دلیل رتبه اول ایران در مجموع ذخائر نفت و گاز دنیا،
6. افزایش ظرفیت خوراک گازی به واسطه تکمیل و توسعه فازهای پارس جنوبی،
7. ظرفیت تکمیل زنجیره ارزش باتوجه به منابع عظیم نفت و گاز کشور و وجود زیرساختهای مورد نیاز صنعت (بنادر، راه آهن، خطوط لوله و ...)

فرصت های صنعت سلولزی

1ظرفیت های .  صادراتی در حوزه تیشو و کاغذ بسته بندی، انواع کاغذ بسته بندی و تحریر و صنعت کارتن ،MDF ، 2.  پیش بینی رشد تقاضای جهانی در مصرف تیشو  3. افزایش سهم بازار داخلی شبه کرافت و فلوتینگ با افزایش نرخ ارز، 4. کاهش کاغذهای وارداتی بدلیل تحریم ها و افزایش سهم بازار، 5. قرار گرفتن برخی از کارخانه ها در نزدیکی مراکز تأمین مواد اولیه

فرصت های  صنعت تایر

1. ازار بزرگ تایر سواری تعویضی ( RE) در داخل و کشورهای اطراف،
2. واردات بیش از 70 درصد نیاز تایر باری رادیال و فرصت توسعه و فروش تایر باری رادیال،
3. وجود ظرفیت صادرات به دلیل هزینه پایین حمل به کشورهای منطقه و نبود تولیدکننده تایر در کشورهای اطراف و امکان صادرات تایر به رنوی فرانسه در کشورهای مجاور باتوجه به اخذ گرید B از رنو،
4. ظرفیت ایجاد تنوع تایر تولیدی سواری باتوجه به ظرفیت های موجود در کرمان و کردستان،
5. رشد بازار تایرهای رادیال باری بدلیل از رده خارج شدن تدریجی تایرهای بایاس باری - اتوبوسی و وانتی سنگین.

ساختار واحد تجاری و نحوه ارزش آفرینی

تاپیکو به علت برخورداری از توان مالی بالا برای سرمایه گذاری، فعالیت در دامنه متنوعی از صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، لاستیک و سلولزی، سهم بالای بازار و امکان بهرهمندی از ظرفیت های متنوع شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی، مزیت رقابتی فراوانی دارد که از این میان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- چشم انداز پایدار در استمرار سود آوری با وجود پروژههای متنوع

• متنوع ترین پرتفوی پتروشیمی با تولید تمامی 12 محصول پتروشیمی مندرج در شاخص جهانی آیپکس
• تمرکز حدود 70 درصد از سود هلدینگ بر واحدهای متانول و پلی الفین ها هم راستا با جهت گیریهای جهانی صنعت
• تمرکز 68  از سود تاپیکو در بخش پتروشیمی بر واحدهای خوراک گازی با قابلیت افزایش آن تا بیش از 80 درصد با تبدیل شدن پتروشیمی جم به واحدی 100 درصد گازی
• مزایای راهبردی استقرار اغلب واحدهای پتروشیمی و پالایشگاهی در مناطق ویژه پتروشیمی و سواحل صادراتی
• سهم بالا از بازار در محصولات صنعت و توانایی بالا جهت مشارکت در اجرای طرح های بزرگ
• شفافیت منحصربفرد تاپیکو بدلیل اینکه 90 درصد سود حاصل از سرمایهگذاری از طریق شرکتهای بورسی حاصل می شود.

برنامه توسعه محصولات یا خدمات جدید

پس از با تثبیت تولید در پالایشگاه نفت ستاره خلیج فارس تولید 360 هزار بشکه در روز از 5 فرآورده نفتی به سبد تولیدات تاپیکو اضافه شد. با راه اندازی طرح متانول هفتم مرجان و پس از به ظرفیت رسانی و تثبیت تولید، تولید 1650 هزار تن متانول به سبد تولیدات تاپیکو اضافه خواهد شد.

همچنین با افتتاح فاز دوم طرح پتروشیمی ایلام سالانه 460 هزار تن اتیلن و 125 هزار تن پروپیلن و نیز با افتتاح پتروشیمی جم 200 هزار تن در سال ABS و 60 هزار تن rubber به سبد تولیدات شرکت های سرمایه پذیر تاپیکو اضافه خواهد شد. علاوه بر این با اجرای طرح افزایش ظرفیت فازهای یک تا 3 پالایشگاه  ستاره خلیج فارس 120 هزار بشکه به ظرفیت تولید روزانه فرآورده نفتی افزوده خواهد شد. در حال حاضر، تولید و ظرفیت 420 هزار بشکه در روز در پالایشگاه ستاره خلیج فارس محقق شده است.

اثر تغییرات چند محصول در زیرمجموعه های تاپیکو

متانول: با توجه به اینکه در صنعت متانول تعدادی از طرح ها در مرحله نزدیک به بهره برداری است با وارد مدار شدن تولید این شرکت ها و افزایش حجم عرضه محصول، توسعه زنجیره پایین دست و یا افزایش صادرات الزامی است. همچنین تغییر مثبت در تقاضای متانول و افزایش نرخ ارز باعث شده وضعیت سودآوری بهبود بخشد.

تاپیکو با لحاظ کردن شرایط مورد اشاره سرمایه گذاری در قالب اجرای پروژه ه ای MTO انجام را در دستور کار دارد که در صورت رفع موانع، اقدامات عملی پیش روی این شرکت خواهد بود.

قیر: نظر به عدم شفافیت لازم و کافی در فرمول قیمت گذاری خوراک وکیوم باتوم و با توجه به اینکه در حدود 90 درصد از قیمت تمام شده محصول قیر مربوط به قیمت خوراک VB است. این موضوع به عنوان یکی از گلوگاه های مؤثر در آینده شرکت ریسک هایی را ایجاد کرده است.

تدوین تمامی سناریوهای ممکن جهت تأمین پایدار خوراک از اولویت های راهبردی شرکت نفت پاسارگاد است. ضمناً تولید قیر با عملکرد متفاوت مزیت رقابتی برای شرکت نفت پاسارگاد نسبت به رقبا ایجاد کرده است. همکاری با رقیب اصلی یعنی شرکت نفت جی در جهت صادرات و نیز مدیریت قیمت فروش داخل نیز از دیگر نکات مورد توجه است.

:PVC تأمین مشترک خوراک در دو شرکت پتروشیمی آبادان و غدیر و همچنین امکان فروش هم افزایی محصولات فی ما بین دو شرکت می تواند راهگشا باشد.

:DOP,PA با توجه به آتش سوزی پتروشیمی بوعلی سینا، تأمین اورتوزایلن به عنوان عامل محدود کننده تولید محصول فوق محسوب می شود. واردات اورتوزایلن به عنوان یک سناریو پیش روی شرکت است. با توجه به قدیمی بودن تجهیزات تولید در پتروشیمی فارابی، اجرای طرح بازسازی در این شرکت به عنوان یک الزام مورد تأیید و تأکید بوده است.

توسعه رقبای بخش خصوصی با انعطاف پذیری بیشتر نیز به عنوان یکی از اصلی ترین عوامل محدودکننده است. با توجه به موقعیت پتروشیمی فارابی و همچنین در اختیار داشتن مخازن، مخزنداری بعنوان یکی ازمزیتهای این شرکت محسوب می شود. استفاده از این ظرفیت و اجاره مخازن فوق بعنوان زمینه مناسب درآمدی برای مجموعه فارابی مورد توجه است.

محصولات زیرمجموعه :PIIC در راستای توسعه حضور تاپیکو در صنایع پایین دستی و تکمیل زنجیره ارزش این شرکت به عنوان بازوی اجرای طرح های پایین دست پتروشیمی مورد توجه تاپیکو است. دو شرکت تولید کننده دوده صنعتی، دو شرکت تولید کننده MEK وMTBE   سه شرکت تولید کننده انواع لوله و 4 مجموعه فعال در صنعت خدمات مهندسی ،صنایع پائین دست محصولات پتروشیمی و پیمانکاری در پرتفوی این شرکت وجود دارد. ایجاد انسجام در فعالیت های مجموعه های تولیدی و همچنین مجموعه های خدمات مهندسی در قالب یک مجموعه متمرکز پیمانکاری عمومی GC مورد تأکید تاپیکو است.

صنعت روانکاران (ایرانول): با توجه به اهمیت تولید محصولات نهایی از روغن پایه و نظر به ارزش افزوده ایجاد شده از تولید این محصولات در مقایسه با خام فروشی، شرکت ایرانول در نظر دارد در قالب همکاری های مشترک و تحت عنوان Joint Venture  روند توسعه محصولات نهایی را عملی کند و از این محل ضمن ارزآوری باعث ایجاد ارزش افزوده بیشتر در محصولات شرکت شود.

بهسازی و اصلاح برخی فرآیندهای مرتبط با تولید و افزایش بهره وری تولید نیز به عنوان بخشی از فعالیت های این شرکت مد نظر است. همکاری و هماهنگی با رقبای اصلی داخلی در کسب سهم بازار نیز به عنوان رویکرد مورد توجه است.

گروه صنعتی بارز: با توجه به اجرای طرح توسعه تولید تایرهای سواری در مجموعه بارز کردستان، رسیدن به ظرفیت اسمی در این مجموعه به عنوان یکی از برنامه های پیش روی این شرکت است. طرح توسعه لاستیک TBR و برنامه ریزی جهت خرید بهینه مواد اولیه همچون کائوچوی طبیعی از منابع طبیعی و نیز توسعه محصولات جدید از رویکردهای پیش روی شرکت است.

رقابت در سطح هلدینگ و شرکتهای تابعه با توجه به تعدد شرکتها و هلدینگهای فعال در حوزه بالادستی و پاییندستی نفت، گاز و پتروشیمی زیاد است. هلدینگ های مختلفی بطور مستقیم و غیرمستقیم در این حوزه مشغول هستند و در خرید سهام و همچنین در صورت تمایل ادغام و تملیک شرکتهای فعال در این زمینه فعالیت می کنند. ریسک این رقابت مربوط به از دست رفتن احتمالی فرصت حضور در شرکتهای دارای امتیازات رقابتی و یا توانمند در ایجاد ارزش افزوده بالا است.

رقابت زیاد شرکتهای تابعه در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی باعث شده قدرت چانه زنی ها کاهش یابد. یکی از ریسک های این رقابت، تحمل آثار منفی ریسک نوسانات قیمتی کالا بواسطه عدم تمایل شرکتهای تامین کننده خوراک در عقد قراردادهای بلندمدت تامین خوراک است که این موضوع نیز ناشی از تعدد شرکتهای نیازمند خوراک این تامین کنندگان است.