به گزارش می متالز، طبق آمار وزارت صمت استان مازندران تا سال 91 تعداد 241 معدن را در خود جا داده است. آماری که با توجه به وسعت مازندران و با توجه به زیست بوم آن از نگاه تمامی کارشناسان غیرمنطقی و به دور از اصول علمی است که باید هر چه سریعتر نسبت به این چالش ورود پیدا کرد.
وجود معادن در برخی مناطق سبب شده تا هر روز اثرات منفی آن بر زیست بوم نمایان می شود. در این میان وجود ۱۱ کارگاه شن و ماسه و استخراج سنگ پیرامون رودخانه حفاظت شده چالوس فعالیت دارد که از این تعداد پنج واحد به علت کیفیت پائین کارایی سیستم تصفیه خانه پساب و نیز آلایندگی ، مشکلاتی را برای مردم منطقه و همچنین محیط زیست ایجاد کرده است.
در همین راستا سهیل اولازاد، فعال محیط زیست در مازندران، گفت: معدن سرب که در حد فاصل نوشهر و چالوس قرار دارد یکی از معضلات جدی زیست محیطی این منطقه است. محیط زیست نیز از این معدن شکایت کرده اما همچنان به فعالیت خود ادامه میدهد و هیچ شخصی جلودار این افراد نیست. عملا زور محیط زیست به معادن نمی رسد.
او افزود: عملا هیچ نظارتی روی معادن استان مازندران انجام نمیشود و هرچقدر که تمایل دارند اقدام به برداشت می کنند و ضایعات آن ها عملا محیط زیست برخی مناطق مازندران را با معضل جدی رو به رو کرده است. دلیل گل آلود بودن دائمی برخی از رودخانه های مازندران از هراز گرفته تا چالوس همگی به علت وجود معادن شن و ماسه است. امروزه حتی از بستر این رودخانه ها نیز برداشت هایی از سنگ آن ها می شود و در عوض ضایعات خود را در رودخانه تخلیه می کنند.
این فعال حوزه محیط زیست خاطرنشان کرد: این معادن درآمدهای بسیار بالایی دارند و هرگاه نیز به آن ها گفته می شود که باید تصفیه خانه تاسیس کنند نیز از عدم درآمد حکایت می کنند. کوچکترین کارهای ساده را برای ایجاد یک چاله کوچک نیز انجام نمیدهند تا از طریق آن ضایعات را تصفیه کنند. سازمان محیط زیست نیز نمیتواند اقدامی علیه آن ها انجام دهد زیرا حتی اگر پلمب شوند بعد از مدت کوتاهی مجددا باز میشوند.
اولادزاد با اشاره به اینکه معادن در حال استفاده از انفال و منابع ملی هستند و بهرهبرداری شخصی میکنند و در کنار آن آلودگی زیست محیطی نیز ایجاد میکنند، گفت: تمامی این رودخانهها محل زایش ماهیهای دریای خزر است. ماهیهای دریای خزر به آبهای شیرین نقل مکان میکنند و عملا با گل آلود کردن آب رودخانهها مانع تنفس این گونههای جانوری میشوند.
او افزود: تا پنج سال پیش این معادن بهراحتی پسابهای خود را به رودخانهها میریختند و هیچکس حتی به آنها تذکر نمیداد اما در چند وقت اخیر است که تذکراتی به آنها داده میشود. کانیهایی که از معادن استخراج می شوند حاوی سیلیس هستند و گرد و غبار بوجود میآورند. فرسایش خاکی که این معادن ایجاد میکنند بسیار خطرناک است. در شهرستان سوادکوه در محور خطیرکوه در یک مسیر 14 کیلومتری، 18 معدن وجود دارد. عملا کوهخواری در این منطقه عادی شده و بهراحتی درختچهها را در این مناطق از بین میبرند.
این فعال محیط زیست گفت: برداشت از بستر رودخانهها برای سالیان سال ممنوع بود اما مجددا این اتفاق رخ میدهد و باعث میشود تا بستر رودخانه لغزان شود و در هنگام سیل وضعیت را خطرناک میکند. منابع طبیعی نیز متاسفانه در این راستا اقدامی انجام نمیدهند. به قدری معدن در استان مازندران تاسیس شده است که دیگر نمیتوان نقطه خالی از معدن را در این استان پیدا کرد.
اولازاد در پایان اظهار کرد: امروزه استان مازندران نیازمند صنایع تبدیلی است تا اشتغال ایجاد کند. هیچکس مخالفتی با پیشرفت و فعالیت معادن را ندارد اما آنها باید ملزم به رعایت حداقل اقدامات برای حفظ محیط زیست شوند.
از سوی دیگر نمایندگان مجلس به عنوان قانونگذاران کشور بر این باور هستند که باید در خصوص بهره برداری از معادن، قوانین اصلاح شود.
علی بابایی کارنامی، نماینده ساری و میاندورود در مجلس یازدهم، در این خصوص به خبرنگار گروه اجتماعی خبرگزاری برنا گفت: مسلم است که اگر معادن سبب شوند تا به محیط زیست آسیب وارد شود باید در خصوص این اقدام واکنش نشان داد. در این میان باید قانون معادن اصلاح شود. در صورتی که در ذیل این قانون به تمام جوانب پرداخته نشده است.
او افزود: ما باید نگاه کارآفرینی داشته باشیم. این یک مقوله دو جانبه است. از یک سو باید به حفظ محیط زیست توجه کرد و از سوی دیگر باید نگاه اقتصادی خود را نیز حفظ کنیم زیرا در راستای توسعه اقتصادی باید از این معادن بهره برداری کرد. به تعبیر رهبری استانی که دریا و جنگل و منابع مختلف دارد نباید بیکار داشته است اما متاسفانه استان مازندران با وجود داشتن تمامی این موارد اما همچنان در زمینه اشتغال با مشکلاتی رو به رو است و نرخ بیکاری آن بالا است.
بابایی کارنامی خاطرنشان کرد: در جلسهای که با رئیس مجلس داشتیم مقرر شد تا قوانین حوزه معدن به صورت بومی وضع شود. نباید قوانین حوزه معدن در استان کرمان مشابه با استان مازندران باشد. باید آمایش سرزمینی در دستور کار قرار گیرد. این بزرگترین چالش ما است که سبب شده چنین اتفاقاتی رقم خورد.
این نماینده مجلس افزود: امروزه در خصوص ورود پسابها و ضایعات به رودخانهها در استان مازندران اقدام خاصی نشده و ضرورت دارد تا این عرصه ساماندهی شود و مجلس نیز بهصورت جدی بر این عرصه نیز نظارت خواهد کرد.
محیط زیست نیز در این حوزه همچون سایر عرصهها گرفتار ورطهای به نام تضاد منافع شده اند. مقولهای که باید با نگاهی جامع و بومی در خصوص آن تصمیمگیری شود که در گفتمان نمایندگان مجلس نیز وجود دارد و باید هرچه سریعتر در این عرصه به نتیجه رسید تا بیش از این محیط زیست کشورمان قربانی سوءمدیریتها نشود.