به گزارش می متالز، این موضوع باعث شده بود تا شرایط بازار این ماده معدنی سخت و تحلیل آن دشوار شود. با این حال بهنظر میرسد که حتی با وجود دشواری شرایط، بازار صادرات سنگ آهن ایران نسبت به بازار داخلی جذابیت بیشتری دارد. چرا که قیمت سنگ آهن در ایران جهانی نیست. البته شرکت معدنی و صنعتی گلگهر خود را متعهد به تامین بازار داخلی میداند؛ اما واقعیت امر آن است که قیمت فروش صادراتی کنسانتره و گندله سنگ آهن در مقایسه با قیمت داخلی حتی در برخی از موارد تا 30 درصد بیشتر است و این موضوع متاسفانه باعث افزایش جذابیت بازار صادراتی و خامفروشی سنگ آهن میشود. بنابراین نیاز است که یک فرمول عادلانه و بر اساس قیمتهای جهانی برای محصولات سنگ آهنی میان تولیدکنندگان و مصرفکنندگان تعیین شود تا بازار داخلی نیز برای تولیدکنندگان جذابتر باشد.
شرایط بازار سنگ آهن در دنیا و نیز معاملات آن تا حد زیادی پیچیده و دشوار شده است. در حقیقت طی سالهای اخیر سیاستهای چندسویه و چندوجهی که از طرف چین بر بازار تحمیل میشود، اثر بسیاری بر معاملات سنگ آهن داشته است. بهطور مثال با توجه به سیاستهای محیط زیستی اعمال شده بر واحدهای فولادسازی، دیگر این واحدها مجاز نیستند هر نوع سنگ آهنی را وارد یا مصرف کنند. در این سیاست عیار آهن نباید از حدی پایینتر باشد و مهمتر از همه اینکه میزان سولفور در سنگ آهن برای محیط زیست بسیار مهم است و باید محدود شود. در این راستا سنگ آهنهای تغلیظ شده پرسولفور نیز در زمینه صادرات بهویژه از سمت ایران تا حدی دچار مشکل شده است. در نتیجه وارد شدن فشارهای چندجانبه به بازار سنگ آهن از سوی چین، شرایط معاملات سخت شده است.
بازار سنگ آهن طی سالهای اخیر نوسانات بسیاری را به خود دیده است و در حقیقت پیشبینی این بازار حتی برای تحلیلگران کارکشته و خبره نیز بسیار دشوار است. بهطوری که بسیاری از کارشناسان پیشبینی میکردند که قیمت سنگ آهن در روزهای آخر سال 2017 کاهش خواهد داشت. این در حالی است که عکس این روند رخ داد و قیمت سنگ آهن در بازارهای جهانی افزایش را تجربه کرد. البته پیشبینی کاهش قیمت سنگ آهن در اواخر سال 2017 طبیعی است؛ چرا که معادلات بازار نیز همین وضعیت را نشان میدادند. نخستین دلیل افزایش قیمت سنگ آهن در بازارهای جهانی این است که تعطیلات عید سال نو در چین نزدیک است و شرکتها تا آن زمان، حدود یک ماه دیگر فرصت دارند. در حقیقت مصرفکنندگان سنگ آهن یعنی فولادسازان این هراس را دارند که تا عید سال نو در چین به ماده اولیه دسترسی کمتری داشته باشند. در نتیجه فرصت را مغتنم میشمارند و خریدهای خود را افزایش میدهند. بنابراین افزایش تقاضای سنگ آهن بهصورت جهشی در بازار، افزایش قیمت این ماده معدنی را بهدنبال داشته است.
دلیل دیگر افزایش قیمت سنگ آهن در بازار سیاستهای زیربنایی اتخاذ شده در دولت چین است که هنوز رسانهای نشده است. البته نشت اخبار از بودجه سال آینده چین نیز نشان میدهد که در این بودجه برای بخش ساختوساز و تاسیسات زیربنایی در این کشور، یک جهش حداقل 17 درصدی در نظر گرفته شده است. در نتیجه شرکتهای فولادساز چینی با ردیابی اخبار محرمانه و پیگیریهای مستمر تمایل ندارند که در آن زمان برای خرید مواد اولیه وارد فاز رقابت شوند. این شرکتها در حال تجهیز انبارهای خود هستند که اگر چنین اخباری رسانهای شدند، شوک بازار به آنها وارد نشود یا آنکه حداقل فشار بازار را تحمل کنند. این تدبیر باعث خواهد شد که شوکپذیری این شرکتها در بازار بر اثر التهابات احتمالی سال آینده کاهش یابد.
موضوع دیگر که اخیرا بازار سنگ آهن را تحت تاثیر قرار داد، قراردادهای بلندمدت است. معمولا چین تمایل دارد عمده محصولات مورد نیاز خود را از طریق قراردادهای بلندمدت و تامینکنندگان بزرگی مانند واله، ریو تینتو، بیاچپی بیلیتون و... که بازار خاص خود را دارند، تامین کند. در نتیجه این فرآیند، خریدهای جزئی معاملهگران بازار سنگ آهن در چین از معادن کوچک و تامینکنندگان کوچک تا حد زیادی تحتالشعاع قرار گرفته است. فرآیند تمامی مولفه یاد شده بازار سنگ آهن را پیچیده کرده است.