«شفافیت قیمت» پیامد عرضه املاک در بورس کالا

به گزارش می متالز، عرضه املاک در بورس کالا آغازشده و بعد از نخستین عرضه که مربوط به املاکی در شهر جدید پردیس بود، بانک اقتصاد نوین نیز به‌عنوان نخستین بانک عرضه‌کننده املاک در روز ۲۶ شهریور ماه یک قطعه زمین مسکونی تجاری را در بورس کالا با موفقیت به فروش رساند.

 به گفته میثم باقری کوپایی، رئیس کارگروه تخصصی امور معاملات و پایاپای کالا در کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار، عرضه بورسی املاک می‌تواند زمینه‌های بروز فساد که در معاملات کاغذی محتمل است را از بین ببرد. علت هم مشخص است، شفافیت در عرضه، مشخص بودن طرف‌های معامله، اعلام عمومی عرضه‌ها و کشف قیمت بر اساس مکانیسم عرضه و تقاضا از مهم‌ترین دلایلی است که می‌تواند مانعی برای بروز فساد احتمالی در معاملات املاک شود.

باقری با اشاره به اینکه نخستین عرضه املاک بانک‌ها در بورس کالا با ورود اقتصاد نوین شکل گرفت به کالاخبر گفت: پیش ‌از موفقیت عرضه یک قطعه زمین مسکونی تجاری بانک اقتصاد نوین در بندرعباس، ملکی تجاری در شهرک پردیس عرضه و معامله آن نهایی شد؛ در واقع عرضه املاک اقتصاد نوین دومین عرضه املاک در بورس و نخستین عرضه املاک بانک‌ها بود.

به اعتقاد رئیس کارگروه تخصصی امور معاملات و پایاپای کالا در کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار، نخستین مزیت عرضه بورسی املاک مازاد، شفافیت قیمت است. در عرضه‌های خارج از بورس همواره موضوع قیمت یک چالش مهم بوده و بعضاً حواشی پیرامون عدم قیمت‌گذاری مناسب و یا فسادهایی که از محل حراج اموال و عرضه به قیمت ناچیز،  شکل می‌گیرد؛ مساله‌ساز بوده است.

باقری افزود: دومین مزیت این عرضه، اطلاع‌رسانی به عموم مردم است. اگر کارگزاران تبلیغات مناسبی داشته باشند و بازاریابی مناسبی شکل بگیرد؛ همه افراد می‌توانند با آگاهی از چنین عرضه‌ای در این معامله شرکت کنند. همین‌که مردم بدانند ملکی با مشخصات اعلام‌شده در حال عرضه است؛ این مقوله را از اطلاعات خاص خارج می‌کند و فضا را به سمت شفافیت بیشتر می‌برد. در این شرایط به خریداران فرصت داده می‌شود که جزئیات را بسنجند و در صورت تمایل در معامله شرکت کنند.

او خاطرنشان کرد: در بازار مسکن اما فضا به این شکل نیست. فرض کنید اگر ساکن منطقه ۶ باشید و بخواهید در منطقه ۲ ملکی را خریداری کنید حتماً باید به املاک منطقه ۲ بروید و فایل‌های موجود در آژانس‌های آن منطقه را بررسی کنید. هر روز باید این مسافت را طی کنید تا گزینه موردنظرتان را بیابید. بنابراین عرضه در بورس، با حذف این هزینه زمانی، برای خریداران امکان بهتری را برای دستیابی به گزینه‌ها فراهم می‌کند. ضمن آنکه معامله در بورس از پشتوانه حقوقی بالاتری نیز برخوردار است. دلیل هم آن است که قولنامه‌هایی که در بورس تهیه می‌شود در اسناد رسمی ثبت خواهد شد و از این لحاظ با بازار بیرون متفاوت است و پشتوانه محکم‌تری دارد.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: در بحث کشف قیمت نیز مزایده به‌صورت الکترونیک انجام می‌شود و سوءاستفاده‌های احتمالی در معاملات کاغذی در اینجا از بین می‌رود.

او در پاسخ به این پرسش که آیا زیرساخت‌های این عرضه در بورس کامل است؟ توضیح داد: زیرساخت‌ها آماده است و مشکلی در این زمینه وجود ندارد. قوانین و مقررات مربوط به این نوع معاملات نیز از قبل وجود داشته است. ممکن است در این معاملات در ابتدا باگ‌هایی اتفاق بیفتد که معمولاً در اولین‌ها معاملات بروز می کند و به سرعت رفع می شود.

او با بیان اینکه مکانیسم این عرضه حراج است اظهار کرد: همه جنبه‌های این حراج نیز مشخص و شفاف است. بنابراین خریداران می‌توانند با بررسی و سنجش تمام زوایا نسبت به خرید اقدام کنند. در معاملاتی که تاکنون خارج از بورس انجام می‌شد به‌ویژه در معاملات املاک دولتی، مزایده‌ها به‌صورت پاکت صورت می‌گرفت بنابراین شرکت‌کنندگان معامله همواره بابت سالم ماندن معامله و دور ماندن از مداخله افراد برگزارکننده نگران بودند. وقتی مکانیسم دستی و سنتی باشد؛ احتمال بروز هر اتفاقی در هر مرحله از کار وجود دارد و این نگرانی همواره برای طرف‌های معامله وجود خواهد داشت. اما در عرضه‌های بورس این نگرانی‌ها موضوعیتی ندارد و عرضه در یک فضای شفاف شکل می‌گیرد.