بایدها و نبایدها در هیجان بورس با تاکید بر نقش مسوولان

به گزارش می متالز، ویژگی این بازار، کاربر آن را ملزم به تحمل هیجاناتی می‌کند که در بازارهای دیگر به این شدت وجود ندارد. در نقطه مقابل، سهامداران متشکل از جامعه‌ای از افراد با روحیات متفاوت و شرایط اجتماعی مختلف هستند. بدیهی است نوسانات بازار بر افراد مختلف اثر یکسانی نخواهد داشت.

این موضوع زمانی تبدیل به چالشی دشوار می‌شود که بورس وارد دوران اصلاح خود می‌شود و تعداد افراد سردرگم و نگران افزایش می‌یابد. اما به‌راستی راه‌حل جهت ساماندهی افراد چیست؟ چه کسی باید راه‌حل درست ارائه دهد؟ مسوولیت این امر با کیست؟در درجه نخست می‌توان به شناخت و مسوولیت‌پذیری سهامداران اشاره کرد. اگر بدانیم با چه روحیه و شرایطی وارد بازار سهام شدیم، قطعا کنترل هیجانات برای ما آسان‌تر خواهد بود. اما در درجه بعد می‌توان به نقش حیاتی و کلیدی مسوولان و صاحب‌نظران اشاره کرد. افرادی که در این زمینه دستی بر آتش داشته و بیش از هر شخصی بر شرایط آگاهی دارند. مهم‌ترین نکته‌ای که در بدو امر ضروری به نظر می‌رسد، استفاده از افراد آگاه، مجرب و با دانش مرتبط در این حوزه است. اگر مسوولان حاکم بر بازار سرمایه، دانش و آگاهی کافی در حوزه بازار ندارند، نمی‌توانند گزینه خوبی جهت حمایت و جهت‌دهی سهامداران باشند. یک مسوول آگاه باید فارغ از مسوولیت و جایگاهی که دارد، منصفانه و بی‌طرفانه بازار را بنگرد و آن را به قضاوت بگذارد. سمی‌ترین رفتار، داشتن سوگیری نسبت به هیجانات بازار است. یکی از مهم‌ترین نکاتی که می‌تواند این دید سالم را به مسوولان ببخشد، رصد مدام بازار و عدم‌فعالیت‌های سوداگرانه در آن است. داشتن دانش کافی از شرکت‌های حاضر در بازار و آگاهی سیاسی و اقتصادی کمک شایانی به این امر می‌کند. به‌جز نگاه بی‌طرفانه، رفتار باثبات مسوولان نیز می‌توان به برقراری آرامش سهامداران کمک کند. آنچه در یک بازار پرریسک اهمیت دارد، حفظ ثبات رویه جهت مدیریت اصولی سرمایه و کسب سود بهینه است. به عبارت بهتر، مسوولان باید آینه سهامداران باشند و با ثبات رفتاری و گفتاری، سهامداران را به این رویه صحیح سوق دهند. از نگاه دیگر، می‌توان به نقش اخبار و شایعات اشاره کرد. بی‌شک با گسترش تکنولوژی و رشد شبکه‌های اجتماعی، نقش رسانه‌ها پررنگ‌تر شده و برنامه‌ریزی در این زمینه، جزو وظایف مهم صاحب‌نظران و مسوولان این حوزه است. همه سهامداران حق ‌دارند به اطلاعات و اخبار درست و شفاف دسترسی داشته باشند. بهبود سیستم‌های اطلاع‌رسانی، ارتقای وب‌سایت‌ها و سامانه‌های اطلاعاتی بازار سرمایه، گام‌های نخست و اساسی در این مسیر است. در بعد دیگر می‌توان به داشتن فضای سالم گفت‌وگو میان سهامداران و مسوولان برای  طرح مشکلات اشاره کرد. هیچ‌چیز به‌اندازه سردرگمی، سهامدار را آزار نمی‌دهد. اگر سهامدار بداند به پشتوانه مسوولان و سازمانی قانونمند در حال فعالیت است، بی‌شک در حفظ هیجانات خود مدیریت بیشتری روا می‌دارد. قانونمندی و سامانه شفاف طرح پیشنهاد‌ها، انتقادات و طرح شکایات می‌تواند به سهامداران اطمینان بیشتری دهد که در فضای نظام‌مندی فعال هستند. روزهای منفی بازار، این حس را برای سهامدار ایجاد می‌کند که سرمایه‌اش در خطر است و باید هرچه سریع‌تر خود را نجات دهد. چه اطمینانی بالاتر از دانش و آگاهی می‌تواند این هیجان را کنترل کند؟!اینجاست که می‌توان به نقش مسوولان در آموزش و ارتقای آگاهی جامعه سهامداری تاکید کرد. برگزاری کلاس‌های آموزشی، به‌روز کردن وب‌سایت‌های آموزشی تحت نظر سازمان بورس، فراهم کردن شرایط رشد آگاهی و کاهش هزینه‌های آموزش، جزو مواردی است که مسوولان باید در راستای آن قدم‌های موثر بردارند. یکی از نکاتی که می‌تواند ناجی بازار در روزهای سخت باشد، به‌کارگیری ابزارهای متنوع و کارساز در بازار سرمایه برای کنترل هیجانات و مدیریت سرمایه است. بی‌شک ابزارهای مالی متنوعی در بازار سرمایه موجود است که به دلیل عدم‌آگاهی و قوانین دست و پاگیر، آن‌چنان‌که باید از آن استفاده ‌نشده است. شناخت این ابزار و فراهم کردن فرصت برای به‌کارگیری آن می‌تواند جزو نقش‌های مسوولان در راستای کنترل هیجانات بازار در روزهای سخت باشد. ضمن آنکه انتظار سهامدار از مقام مسوول آن است که با قوانین غیرکارشناسانه و خلق‌الساعه بازار را برای سهامدار ناامن نکند.

شهلا حیدری/ کارشناس معاونت اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی