استفاده از یورو، تاثیری در ارزش ریال ندارد

به گزارش می متالز، برخی مسئولان از جمله ولی‌الله سیف می‌گویند دلار نقشی در مبادلات خارجی ما ندارد اما آیا به راستی استفاده از یورو به جای دلار در بازار تجاری ما می‌تواند تاثیرگذار باشد و تولیدکنندگان از این موضوع تا چه اندازه استقبال خواهند کرد؟

تاثیری بر صادرات ندارد

صنعت فولاد در چند سال گذشته قادر شده راه‌های صادراتی جدیدی را در بازارهای جهانی باز کند. آیا جایگزینی یورو به جای دلار می‌تواند بر صادرات این صنعت تاثیرگذار باشد؟ در پاسخ به این پرسش، احسان دشتیانه، معاون بازاریابی و فروش ذوب آهن اصفهان اظهار کرد: دلار، مبنای تجارت جهانی است چراکه ثابت‌ترین نوع ارز در دنیا به‌شمار می‌رود و مبنای کار صادراتی ما هم قرار می‌گیرد اما لزوما معاملات واحدهای تولیدی با دلار انجام نمی‌شود و به‌طور معمول معامله با پول ارزی کشور معامله‌کننده انجام می‌شود، یعنی ممکن است با یورو، درهم یا... باشد. از این‌رو جایگزینی یورو به جای دلار از نظر اقتصادی تاثیر چندانی روی صادرات ندارد. احسان دشتیانه در ادامه یادآور شد: اما در کل، هر گونه سرکوب کردن نرخ ارز به‌طور دستوری، تنها باعث بهم‌ریختگی بازار و در نهایت کاهش صادرات می‌شود.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا جهش‌های ناگهانی نرخ دلار سبب آشفتگی بازار می‌شود و برای مقابله با این شرایط دولت چه سیاستی را می‌تواند در پیش بگیرد، عنوان کرد: جو روانی زمانی ایجاد می‌شود که نرخ دلار را در بلندمدت سرکوب کرده و بخواهیم نتیجه اقتصاد چند سال سرکوب‌شده را در یک ماه کنترل و جبران کنیم، در نتیجه شاهد چنین جهش‌های ناگهانی در نرخ دلار خواهیم بود که سبب التهاب و تاثیرهای روانی در بازار می‌شود اما اگر نرخ دلار هر ساله به اندازه نرخ تورم افزایش پیدا کند، دیگر شاهد اثرات روانی آن در بازار نخواهیم بود.
معاون بازاریابی و فروش ذوب آهن اصفهان در ادامه، درباره ارزش پول یک کشور عنوان کرد: ارزش پول ملی هر کشوری را در اقتصاد بر اساس فرمول‌های ویژه جهانی می‌سنجند. یک راه آن، مقایسه تورم آن کشور با کشورهایی است که قصد دارد ارز خود را با ارز آنها مقایسه کند. برای نمونه، اگر بخواهیم ارزش پول داخلی خود را با دلار امریکا بسنجیم باید متوسط نرخ تورم ۱۵ سال پیش خود را با میزان تورم دلار امریکا بسنجیم و طبیعی است به همین میزان ارزش پول ما نسبت به پول امریکا کاهش پیدا می‌کند. از همین رو اگر بخواهیم با هر روشی از این امر پیشگیری کنیم، غیرواقعی است و به تولید و صادرات ضربه می‌زند، در بلندمدت نیز باعث تضعیف رشد اقتصادی می‌شود. دشتیانه ادامه داد: در سال‌های گذشته شاهد بوده‌ایم که نرخ ارز بارها سرکوب شده و دولت‌های مختلف مجبور شده‌اند نرخ آن را آزاد کنند تا به جایگاه واقعی خود بازگردد. وی در پاسخ به این پرسش که آیا برای تضعیف قدرت دلار در برابر پول داخلی بهتر نیست ارزهای دیگر مانند یورو جایگزین شود یا همراستا با ارزشمندی دلار پیش برود، عنوان کرد: موضوع یورو یا دلار نیست. برای نمونه اگر از این به بعد یورو را جایگزین دلار کنیم و مبنای معامله‌ها قرار دهیم، یورو گران می‌شود. معاون بازاریابی و فروش ذوب آهن اصفهان در ادامه توضیح داد: در جهان، مفهومی به نام «شاخص ارزی» وجود دارد که اگر این شاخص پایین بیاید، ارزش دلار هم نسبت به یورو کم و زیاد می‌شود. از همین رو یک کشور نمی‌تواند نسبت به ارزش پول اتحادیه اروپا تعیین‌کننده باشد، مگر اینکه کشورهای زیادی در یک عمل دسته‌جمعی، مبنای معامله‌های خود را یورو قرار دهند. در این صورت شاید ارزش دلار را بتوانند تا حدی کاهش بدهند، اما در کل موضوع این است که استفاده از یورو به‌جای دلار تاثیری در ارزش ریال ندارد و آنچه امروز شاهد آن هستیم، کاهش ارزش ریال است. به عبارت دیگر این ریال است که ارزش خود را در برابر ارزهای مختلف از دست داده است. بنابراین کاهش ارزش پول داخلی ما در برابر هر نرخ ارز دیگری هم می‌تواند اتفاق بیفتد. دشتیانه ادامه داد: اگر سایر ارزها گران شوند، یورو، پوند و دینار هم گران خواهند شد پس اصل موضوع فرقی نخواهد کرد. در حقیقت شاخص‌های اقتصادی هر کشوری، تعیین‌کننده ارزش پولی همان کشور است، نه تغییر مبنای ارزهای مختلف در مبادله‌ها.

حوزه‌های ارزی متفاوت در صنعت کاشی و سرامیک

حوزه‌ای مانند کاشی و سرامیک، ممکن است در بخش صادرات با دلار کار کند اما در حوزه تجهیزات که با اروپا در ارتباط است با یورو فعال باشد. این مطلب را محمد دین‌محمدی، فعال حوزه کاشی و سرامیک عنوان و اظهار کرد: حوزه کاشی و سرامیک با یوروی اروپا کار می‌کند و با کشورهایی چون ایتالیا در ارتباط است. نرخ یورو تا حدود ۶ ماه پیش حدود ۴۱۵۰ تا ۴۳۰۰ تومان بود اما از حدود ۶ ماه پیش با افزایش نرخ دلار وارد مرحله بحرانی شده و کار بسیاری از کارخانه‌های این صنعت خوابیده است. دین‌محمدی در ادامه توضیح داد: موضوع این است که نرخ یورو، نسبتی از دلار می‌گیرد و تحت تاثیر آن قرار دارد. وقتی نرخ دلار تعیین می‌شود در نرخ تبادل بین‌المللی آن ضرب می‌شود که عددی بین ۲/۱ تا ۳/۱‍ است. زمانی که نرخ دلار افزایش پیدا می‌کند یورو نیز در عدد ۱/۲یا ۱/۳ضرب می‌شود و به همان نسبت افزایش پیدا می‌کند. تا ۶ ماه پیش همین یورو ۵۳۰۰ تومانی را ۴۳۰۰ تومان خریداری می‌کردیم. هم‌اکنون نرخ ۴۲۰۰ تومانی دلار که از سوی دولت تعیین شده، سبب افزایش ۳۰درصدی یورو شده است. وی با توضیح اینکه کار در حوزه صادراتی کاشی و سرامیک با دلار انجام می‌شود، خاطرنشان کرد: صادرات کاشی و سرامیک، در حوزه آسیای میانه است و در این حوزه معامله‌ها با دلار انجام می‌شود اما در حوزه تجهیزات، قطعات یدکی و رنگ و لعاب کاشی و سرامیک که مربوط به حوزه اروپاست، با یورو انجام می‌شود. یورو تا ۶ ماه پیش ۴۳۰۰ تومان بود اما درحال‌حاضر به ۵۳۰۰ تومان رسیده است. دولت نرخ یک ارز را تعیین می‌کند اما این تعیین تکلیف به‌دنبال خود بر سایر ارزها نیز تاثیرگذار خواهد بود. موضوع این نیست که یورو به جای دلار قرار گیرد بلکه موضوع این است که در جهان دلار مبنای معاملات است و نوسان آن بر نرخ‌های دیگر اثرگذار خواهد بود. این فعال حوزه کاشی در ادامه یادآور شد: البته زمانی که دولت نرخ تعیین می‌کند به طور اصولی ۳۰درصد بین نرخ تعیین شده و قیمتی که در بازار به صورت قاچاق مبادله می‌شود، اختلاف پیش می‌آید. دین‌محمدی با اشاره به این موضوع که اقتصاد به صورت دستوری هدایت نمی‌شود، تاکید کرد: حدود ۲۰ سال پیش آدام اسمت عنوان کرد که بازار به‌وسیله دستان نامرئی اداره می‌شود. البته دولت باید در بازار سیاست‌گذاری کند اما اگر دستوری عمل کند، راه به جایی نمی‌برد. در بحران التهاب بهای ارز که در داخل با آن روبه‌رو بودیم چاره‌ای جز دستوری عمل کردن نداشتیم.
 وی ادامه داد: از این پس دولت باید به سرعت وارد برنامه سیستمی شود. اگر قرار باشد نرخ دلار کنترل شود باید به‌طور سیستمی و از طریق کانال‌های رسمی هدایت شود، برای نمونه تولیدکنندگان از طریق وزارت صنعت، معدن و تجارت و بانک‌ها، گردشگران از طریق گیت خروجی فرودگاه، بیماران از طریق وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشجویان از طریق وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و بانک‌های معین ارز خود را تامین کنند و صرافان از بازار ارز خارج شوند.