مس، دروازه‌ طلایی برای آینده

به گزارش می متالز، سیستان و بلوچستان روی کمربند فلزی و معدنی جهان قرار گرفته و با داشتن ذخایر مس، کرومیت، منگنز، سرب و روی، قلع، تنگستن، طلا و کانسارهای غیر فلزی، ظرفیت‌های کم نظیری در بخش معدن دارد. رییس سازمان صنعت و معدن استان به ظرفیت‌های معدن مس منطقه تمین میرجاوه اشاره کرد و گفت: معدن مس تمین با سرمایه گذاری ۴۸  میلیارد ریال، اشتغالزایی ۱۰ نفر از مردم منطقه را به همراه داشته است.

داوود شهرکی ادامه داد: این معدن در ۱۴۰ کیلومتری جنوب شرق زاهدان قرار دارد و استخراج رسمی سالانه از آن بر اساس پروانه بهره‌برداری یک هزار تن است. ۴۲ هزار مترمربع حفاری برای اکتشاف در محدوده جنگنجا این استان انجام و ۴۰۰ میلیون تن ذخیره مس در این منطقه شناسایی شده است.

کارخانه فرآوری؛ چرخه تکمیل کننده توسعه معادن

با نگاهی به دهه های گذشته دیده می شود که در فاصله زمانی سال های ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۰ شمسی، بیشتر فعالیت های اکتشافی و زمین شناسی به وسیله بیگانگان انجام می‌شد. صادرات مواد خام معدنی در پروسه کوتاه مدت و بلند مدت، صدمات فراوانی از حیث اقتصادی و اجتماعی به اجتماع وارد می‌کند ضررهای چون اثرمحدود کننده بر مبادلات تجاری، اثرکاهشی بر ثروت ملی، اثر نامطلوب برحیات صنایع تکمیلی، اثرکاهنده بر ارزش افزوده و اثر نامناسب بر فرصت‌های شغلی کمترین آثار این پدیده نامبارک است.

با توجه به جایگاه سیستان‌وبلوچستان در پتانسیل مواد معدنی مس ایجاد کارخانه‌های فرآوری از ضرورت‌های اجتناب ناپذیر در این استان است که رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان در این رابطه گفت: یکی از فرصت‌های سرمایه گذاری در این استان ایجاد کارخانه فرآوری در محدوده‌ معدنی جنگنجا نیمروز بوده که در همین ارتباط با سرمایه‌ای افزون‌بر ۲ هزار میلیارد تومان فاز اول کارخانه فرآوری مس ایجاد شده است.

شهرکی افزود: مستعدترین ماده معدنی کشف شده در محدوده معدنی جنگنجا با ذخایر بسیار مطلوبی قرار دارد، در محدوده اکتشافی مس شهرستان نیمروز ۶ دستگاه حفاری فعال است که ذخایر معدنی خوبی را در این محدوده کشف و معرفی خواهد کرد.

وی به ظرفیت‌های معدن مس تمین و کارخانه فرآوری مربوط به آن اشاره و تاکید کرد: کارخانه صنایع معدنی این معدن نیز در بخش لادیز دهستان سیاه جنگل تمین و در محل روستای لهرمبا در زمینی با زیربنای ۶۷۰ مترمربع و مساحت ۲۰ هزار مترمربع و ایجاد اشتغال ۱۵ نفر با تولید محصول کنسانتره مس اکسیدی با ظرفیت ۴۲۰ تن در سال در حال فعالیت است که با اتمام طرح توسعه این واحد برای بیش از ۵۰ نفر شغل ایجاد خواهد شد.

چالش های پیش رو و برنامه های مورد نیاز در صنایع معدنی

توجه به اکتشاف ذخایر عمیق‌تر و نیز یافتن روش‌های جدید برای افزایش بازیابی و فرآوری این فلزات بسیار ارزشمند خواهد بود و در حقیقت توسعه روش‌های ژئوفیزیکی و زمین شناسی برای اکتشاف ذخایر عمیق به لحاظ ایفای نقش بخش معدن در توسعه پایدار از اولویت‌های این صنعت است.

از سوی دیگر در بخش استخراج معدن، توسعه روش‌های استخراج زیرزمینی و تجهیزات مرتبط با آن برای بهره‌برداری از ذخایر عمیق و در بخش فرآوری مواد معدنی با اهمیت یافتن ذخایر با عیار پایین، دستیابی به دانش و تکنولوژی‌های جدید برای فرآوری این ذخایر از چالش‌های اساسی این صنعت است.

به کارگیری روش‌های استخراج روباز و طراحی آن به گونه‌ای که کمترین مخاطرات و خسارت را برای محیط زیست و کارکنان این بخش داشته باشد، از دیگر موارد مهم در صنعت معدنکاری است. عامل دیگری که در آینده نزدیک در حوزه صنعت معدن کاری بیشتر بروز خواهد کرد بحث مصرف بهینه انرژی به ویژه آب و برق و استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در معدن است.

در مصرف بهینه انرژی نکته دیگر، توجه به مصرف انرژی در حمل و نقل مواد معدنی و هزینه انتقال آن است که نیازمند یک طراحی بهینه برای معدن از استخراج تا فرآوری کانی‌ها است و آینده سیستان ‌و بلوچستان با توجه ویژه به صنایع معدنی در آن متفاوت و نزدیک به شاخص‌های توسعه خواهد بود.

نقش مس در رونق مناطق محروم

اهمیت معدن مس در اقتصاد کشور منحصر به مشارکت در افزایش درآمد ملی و رشد اقتصادی نیست؛ بلکه این بخش می ­تواند سهم قابل توجهی در ایجاد فرصت‌های شغلی و کاهش بیکاری و فقر در کشور داشته باشد.

افزایش درآمدها ناشی از توسعه صنایع مس در شرایط حاضر برای مردمان سیستان‌ و بلوچستان اتفاقی خوب است که از آینده‌ای درخشان خبر می‌دهد، آینده‌ای که در آن جوانان شغل مناسب و درآمد کافی دارند و هیچ روستانشینی به حاشیه شهر مهاجرت نمی‌کند.