لزوم تغییر رویکرد به ساخت فولادهای آلیاژی

به گزارش می متالز، شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان در اجرای اهداف خود در شرایطی که شیوع ویروس کرونا روز به روز بیشتر می‌شود، برای رشد و استمرار تولید با رعایت پروتکل‌های بهداشتی توانسته است در ۸ ماه سال‌جاری با رشد تولید همراه شود. به گفته اسدالله فرشاد، مدیرعامل شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان با توجه به انجام فاز نخست پروژه افزایش ظرفیت از ۸۰۰ هزار تن تا یک‌میلیون تن در ماه‌های مرداد و شهریور امسال پیش‌بینی می‌شود که در ۶ ماه دوم سال‌جاری تولید این شرکت با روندی افزایشی همراه باشد. مدیرعامل آهن و فولاد غدیر ایرانیان در خصوص وضعیت قیمت فولاد و سنگ‌آهن بر این باور است که قیمت سنگ‌آهن و محصولات فولادی این روزها ارتباط نزدیکی با روند حرکتی و نوسانات بورس اوراق بهادار دارد و از این بابت تحت تاثیر معاملات کاغذی است، اما آنچه پیش‌بینی می‌شود این است که در ماه‌های آینده افت قیمت جهانی سنگ آهن در پیش است. وی معتقد است ایران به عنوان کشوری که ۵۰ سال است در صنعت فولاد فعالیت دارد باید با تکیه بر دانش و فناوری‌های بومی‌سازی شده برای ایجاد ارزش افزوده و رقابتی شدن محصولات فولادی با سایر کشورها به ساخت فولاد‌های مهندسی و آلیاژی روی بیاورد. آنچه در ادامه می‌خوانید گفت‌وگویی مفصل با مدیرعامل شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان است که به تشریح وضعیت شرکت تحت مدیریت خود، صنعت فولاد ، بازار داخلی و صادراتی محصولات فولادی پرداخته است.

با توجه به تصمیم گیری‌های پر نوسان دولت در زمینه نرخ ارز طی دو سال اخیر، برنامه‌های فولاد غدیر ایرانیان چگونه پیش می‌رود؟ این تصمیمات چه اثری بر فعالیت توسعه‌ای  شرکت گذاشته است؟

تاثیر نوسانات نرخ ارز بر فعالیت‌های توسعه‌ای اساسا برای توسعه صنایع معدنی (احداث کارخانه‌های تولید کنسانتره، گندله‌سازی، احیای مستقیم و فولادسازی‌ها) به گونه‌ای است که فعالان این حوزه برای سرمایه‌گذاری نیاز به تامین منابع ارزی دارند. در این شرایط سخت تحریم و کمبود ارز، تغییرات مستمر در سیاست‌های پولی و مالی در نظام‌های ارزی با نرخ ثابت (نقدی و حواله‌ای) و نرخ‌ نیمایی یا سنا نیز مزید بر علت است و بر چالش‌ها می‌افزاید.

در همین حال سرمایه‌گذاران به بازگشت سرمایه و انتظارات آتی مدنظر جهت بازپرداخت دیون ارزی به عوامل گوناگونی که بر نرخ ارز تاثیر می‌گذارند توجه داشته و دغدغه‌های زیادی دارند. این در حالی است که  تمامی‌ معاملات تجاری در داخل کشور اساسا براساس پول رایج‌ ملی (ریال) انجام می‌پذیرد، اما در معاملات صادراتی که براساس ارز تعیین قیمت می‌شود تغییرات و نوسانات نرخ ارز بر درآمد و همچنین هزینه‌های سرمایه‌گذاری بسیار تاثیرگذار است.

اغلب شرکت‌های تولیدی منابع مالی طرح‌های توسعه‌ای خود را (ریالی و ارزی) بیشتر از درآمد شرکت یا منابع نقدی سهامداران و همچنین تسهیلات ارزی و ریالی تامین می‌کنند، بنابراین تغییرات نرخ ارز بر درآمد شرکت‌ها، قیمت معاملات داخلی، قیمت تمام شده پروژه‌های احداث حتما تاثیرگذار است و با توجه به محدودیت‌های نقل و انتقالات ارزی و مسائل تحریم زمان اجرای پروژه‌ها را نیز طولانی‌تر می‌کند.

در زمینه پروژه‌ها، عملکرد شرکت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ برنامه‌های توسعه‌ای آتی شرکت کدام است؟

آهن و فولاد غدیر ایرانیان همسو با صنایع آهن و فولاد کشور برای  حفظ سهم بازارهای آتی برنامه‌های توسعه‌ای خود را برای ۵ سال آینده یعنی  تا سال  ۱۴۰۴ همراه با زمان‌بندی انجام طرح‌ها و سرمایه‌گذاری و مشارکت با سایر سهامداران خود، تدوین و به اجرا درآورده است. عمده‌ترین این طرح‌ها شامل انجام پروژه افزایش ظرفیت کارخانه تولید آهن اسفنجی از ۸۰۰ هزار تن تا یک میلیون تن  است که در سال ۱۳۹۹ به انجام رساند.

این شرکت همچنین عملیاتی کردن فاز دوم پروژه افزایش ظرفیت تولید آهن اسفنجی از یک‌میلیون تن تا ۲/ ۱ میلیون تن را در سال ۱۴۰۰ در برنامه دارد؛ توضیح اینکه پروژه افزایش ظرفیت مدول میدرکس ۸۰۰هزارتنی در دوفاز اجرا می‌شود، فاز اول در مرداد و شهریورماه امسال انجام شد و طی آن ظرفیت تولید از ۸۰۰هزار به یک میلیون تن افزایش  یافت و فاز دوم در انتظار واردات تجهیزاتی که از اروپا خریداری شده است تا پس از نصب با تکمیل فاز دوم ظرفیت از یک میلیون تن به یک میلیون ۲۰۰ هزار تن افزایش می‌یابد.

در همین حال شرکت، احداث مجتمع گندله‌سازی مهاباد را با ظرفیت ۴ میلیون تن در سال را اجرایی کرده و در حال حاضر ۴۰درصد پیشرفت دارد. از سوی دیگر فاز دوم فولادسازی شرکت فولاد شاهرود را در دست اقدام دارد که تا مهرماه ۱۴۰۰ نیز به بهره‌برداری می‌رسد.

این شرکت در شرکت صنایع معدنی نوظهور کویر بافق برای احداث ۲ میلیون تن کنسانتره و استخراج و بهره‌برداری از معادن میشدوان و آنومالی شمالی به همراه شرکت سنگ‌آهن مرکزی ایران و شرکت بین‌‌المللی صنایع و معادن غدیر به عنوان سهامدار اقدام کرده است. همچنین همراه با شرکت معدنی و صنعتی چادرملو به عنوان موسس و سهامدار برای احداث ۴ میلیون تن کنسانتره در شرکت صنایع معدنی نوین بهاباد حضور دارد.

در همین حال غدیر ایرانیان  در شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر که در حال حاضر بزرگ‌ترین توزیع‌کننده آهن‌اسفنجی در ایران است به عنوان سهامدار برای احداث فولادسازی ۳ میلیون تنی همراه با نورد پیوسته ورق نازک با ظرفیت ۳ میلیون تن با روش ESP همراهی و حضور دارد.

این در حالی است که  بخش معدنی شرکت غدیرایرانیان نیز در معادن سنگ‌آهن و سنگ منگنز پروانه بهره‌برداری دریافت کرده است که به موقع برای استخراج و بهره‌برداری اقدام می‌کند.

به لحاظ تامین خوراک آیا چالشی را پیش‌رو دارید؟

به لحاظ تامین مواد اولیه در حال حاضر مشکل خاصی وجود ندارد گندله را از شرکت معدنی و صنعتی چادرملو، سیرجان ایرانیان، سناباد سنگان، بوتیا و سایر گندله‌سازی‌های کشور تامین می‌کنیم. علاوه بر این گندله‌سازی  متعلق به  شرکت غدیر ایرانیان  در بهاباد  نیز  طی نیمه نخست سال ۱۴۰۲ به بهره‌برداری می‌رسد.

به لحاظ تامین تجهیزات و تکنولوژی با توجه به تحریم‌ها ارزیابی شما در بحث تامین مالی طرح‌های پیش رو  چیست و روند آن را چگونه پیش‌بینی می‌کنید؟ 

در خصوص تامین تجهیزات و تکنولوژی با توجه به تحریم‌های ظالمانه تاکنون با توجه بیشتر و اتکای اساسی شرکت‌ها به مهندسی و سازندگان داخل کشور و با هدف بومی‌سازی گندله‌سازی که عزم جدی شرکت پامیدکو (شرکت احداث صنایع و معادن سرزمین پارس) است، اقدام کرده‌ایم ؛البته تجهیزات تکنولوژیک مدرن اروپایی را نیز قبلا تدارک دیده‌ایم.

پیش بینی شما از روند قیمت‌های جهانی از سنگ آهن تا فولاد چیست؟با توجه به بحران جهانی کرونا ،قیمت جهانی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

در خصوص روند قیمت‌های جهانی سنگ‌آهن تا محصولات فولادی با توجه به همه‌گیری ویروس کرونا، اختلالاتی در صادرات ۶ ماه نخست سال ۲۰۲۰ اتفاق افتاد .همچنین پس از شیوع کرونا در برزیل نیز که دومین تولیدکننده و صادرکننده بزرگ سنگ‌آهن است، اختلالاتی در صادرات سنگ‌آهن از برزیل رخ داد که منجر به افزایش قیمت برای موادخام فولاد شد.

اگر چه در فضای داخلی کشور نیز قیمت سنگ‌آهن و محصولات فولادی این روزها ارتباط نزدیکی با روند حرکتی و نوسانات بورس اوراق بهادار داشته و تحت تاثیر معاملات کاغذی قرار دارد.

البته پیش‌بینی می‌شود با توسعه صادرات برزیل و افزایش عرضه، عوامل افزایش قیمت تضعیف و در چندماه آینده شاهد کاهش قیمت سنگ‌‌آهن باشیم، اما مطلب حائز اهمیت در بازار آهن و فولاد ایران این است که به‌رغم افزایش تولید ۷ماه سال ۱۳۹۹ تا پایان مهرماه بین ۴ تا ۱۱ درصد در تمام زنجیره تولید محصولات مختلف فولاد ایران در زمینه صادرات با کاهش قابل توجهی نسبت به ۷ ماه مشابه در سال ۱۳۹۸ مواجه بوده‌ و براساس آمار رسمی‌ در مجموع کل محصولات فولادی ۳۷درصد کاهش صادرات در فولاد میانی ۱۶درصد و در صادرات آهن اسفنجی ۷۲درصد کاهش داشتیم.

تحلیل شما از وضعیت تامین مالی در بخش معدن و صنایع معدنی چیست ؟ تا چه حد بازار سرمایه توانسته است در سرعت بخشیدن به توسعه برنامه‌های شرکت موثر واقع شود؟

در حال حاضر پروژه‌های نیمه‌تمام شرکت‌های بزرگ معدنی و صنعتی در حال تکمیل است و با توجه به اقدامات این شرکت‌ها پروژه‌ها به مرز راه‌اندازی نزدیک هستند، اما در بخش تولید کنسانتره سنگ‌آهن و گندله و آهن‌اسفنجی و پروژه‌های فولادسازی جدیدی که توسط بخش‌های عمومی‌ (شرکت‌های بورسی سهامی‌عام) و همچنین بخش‌خصوصی از محل سودهای انباشته و مطالبات حال شده و همین‌طور آورده نقدی خود سهامداران در یکی، دو سال اخیر شروع شده‌اند، قطعا به منابع مالی بیشتری به لحاظ ارزی و  ریالی نیاز است. برای اینکه این قبیل شرکت‌ها سرمایه و منابع مالی موردنیاز طرح‌های توسعه خود را تامین کنند، می‌توانند با انتشار اوراق بهادار در بازار سهام، سرمایه‌‌ سرمایه‌گذاران را جذب کنند؛ این موضوع از طریق شرکت‌های تامین سرمایه انجام می‌شود که مدیریت دارایی‌های شرکت‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذری را زیرنظر سازمان بورس و اوراق بهادار انجام می‌دهند. با توجه به اینکه در حال حاضر اخذ تسهیلات ارزی و ریالی از طریق  بانک‌های کشور و صندوق توسعه ملی به راحتی انجام نمی‌پذیرد این روش مناسبی برای سرعت‌بخشیدن به روند اجرایی پروژه‌هایی که جدیدا شروع شده‌اند، است.

چه راهکارهایی را در شرایط فعلی شیوع ویروس کووید -۱۹ برای جهش تولید و رونق آن در شرکت‌های فولادی  پیشنهاد می‌کنید؟ 

شیوع ویروس کرونا و تهدید جدی آن در محیط‌های پرتراکم کاری خصوصا در خطوط تولیدی کارخانه‌ها و فضاهای کارگاه‌های تعمیراتی واقعا دغدغه مدیران و همه کارکنان تولیدی و عوامل اجرایی پروژه‌های توسعه‌ای یعنی پیمانکاران است و برای رشد و استمرار تولید رعایت پروتکل‌های بهداشتی اجتناب‌ناپذیر است. تاکنون نیز با گذشت  هشت ماه از سال همان‌طور که آمار رسمی ‌بیان می‌کند شرکت غدیر ایرانیان  با رشد تولید روبه‌رو است و امیدواریم تا پایان سال‌جاری و در سال آینده نیز با خاتمه این بلای جهانی و با امید به تولید جهانی واکسن کرونا آرامش روحی و روانی برای جامعه تولیدی فراهم شود.

عملکرد غدیر ایرانیان در ۶ ماه نخست امسال چگونه پیش رفت؟ آیا برنامه‌ریزی بودجه  امسال غدیر ایرانیان در نیمه دوم سال با تغییر همراه است؟ ارزیابی شما از تحقق سودآوری فولاد غدیر ایرانیان چیست؟

عملکرد شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان در ۶ ماه اول سال مطابق با برنامه و بودجه پیش‌بینی شده تحقق یافت؛ همچنین با انجام تعمیرات ده‌ساله و انجام فاز اول پروژه افزایش ظرفیت از ۸۰۰ هزار تن تا یک‌میلیون تن در ماه‌های مرداد و شهریور امید است  در ۶ ماه دوم سال با روند افزایش تولید روبه‌رو شویم. با توجه به اینکه در فولاد شاهرود و توسعه آهن و فولاد گل‌گهر نیز سهامدار هستیم که آنها نیز با افزایش تولید و فروش و سودآوری مواجه هستند پیش‌بینی می‌کنیم که درآمد و فروش و سود شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان نسبت به سال ۱۳۹۸ حتما بیشتر باشد.

نظر شما در خصوص نرخ‌گذاری محصولات زنجیره ارزش فولاد با توجه به اینکه دغدغه این بخش از صنعت است، چیست؟ آیا ضرورتی دارد که این نرخ‌گذاری دستخوش تغییر شود؟

در خصوص نرخ‌گذاری محصولات زنجیره ارزش فولاد، اعتقاد دارم با توجه به افزایش تولید در همه زنجیره از سنگ‌آ‌هن تا کنسانتره و گندله و آهن اسفنجی و شمش و اسلب و انواع ورق و میلگرد و تیرآهن و مقاطع فولادی و کاهش صادرات و تولید و عرضه بیش از تقاضای واقعی در کشور هیچ ضرورتی به قیمت‌گذاری دستوری وجود ندارد و ادعاهای غیرکارشناسی و فضاسازی به بهانه تنظیم بازار داخلی منجر به محدود کردن صادرات فولاد کشور می‌شود. در هفته اخیر متوجه شدیم که حتی در معاملات بورس کالا عرضه شمش با ۱۰درصد پایین‌تر از نرخ صادراتی مشتری نداشت و در شرایطی که به دلیل تحریم‌ها نرخ‌های صادراتی فولاد کشور پایین‌تر از نرخ‌‌های جهانی است ادعای عرضه‌‌های قطره‌چکانی شمش در ماه‌های گذشته هیچ‌وقت صحیح نبوده است. این بهانه که عرضه شمش در بازار داخل کشور محدود بوده اساسا غلط و بی‌پایه است و فقط باعث شده تا درآمد ارزی کشور با کاهش صادرات زنجیره فولاد شدیدا کاهش یابد.

تحلیل شما از وضعیت داخلی دو محصول آهن اسفنجی و شمش چیست؟ به لحاظ تکنولوژی آیا صنعت فولاد به تولید آلیاژهای متنوع دست خواهد یافت؟ شرایط و ملزومات را تشریح بفرمایید؟

تولید شمش و اسلب فولادی در ۷ ماه ۹۹ نسبت به ۷ ماه مشابه ۱۳۹۸ معادل ۷درصد افزایش داشته، ولی صادرات همین محصولات در بخش بیلت و بلوکه ۶درصد و در بخش اسلب ۳۹درصد با کاهش صادرات مواجه بوده است؛ در خصوص آهن‌اسفنجی در ۷ ماه ۱۳۹۹ معادل ۱۱ درصد افزایش داشته‌ و در بخش صادرات ۷ماه نسبت به سال ۱۳۹۹ معادل ۷۲ درصد با کاهش صادرات مواجه بوده‌ایم.

به لحاظ سطح تکنولوژی و برخورداری کشور از دانش مدیریتی و مهندسی و بهره‌مندی از تجهیزات  مدرن فولادسازی در فولاد مبارکه، فولاد خوزستان، فولاد آ‌لیاژی ایران، فولاد چادرملو و فولاد ارفع و سایر فولادسازی‌های کشور واقعا امکان تولید انواع فولادهای مهندسی و آلیاژی وجود دارد، ولی متاسفانه به‌رغم اینکه ۵۰ سال از عمر تولید فولاد در کشور سپری شده است برای افزایش میزان تولید فولادهای مهندسی و مخصوص و حتی آلیاژی که برای صنایع نفت و گاز و پتروشیمی‌ و صنایع ماشین‌سازی و کشتی‌سازی و لوازم‌خانگی که مناسبات آن مهیا است و برای بازاریابی و بازارسازی و فتح سهم بازار جهانی به طور اساسی همت نکرده‌ایم.