اوراق خرید دین مصالح ساختمانی در بورس کالا اجرایی می شود

به گزارش می متالز، سازمان بورس درپی ابلاغ تصویب نامه هیات وزیران (۱۷ آبان) مبنی بر انتشار اوراق خرید دین مصالح ساختمانی در بورس کالا زمینه انتشار اوراق را فراهم و ضوابط لازم را ظرف دو ماه تعیین و ابلاغ می کند.

اوراق خرید دین کالایی چیست؟

اوراق خرید دین کالایی به عنوان یک ابزار مالی مختص خرید دینِ ایجاد شده ناشی از فروش نسیه در بورس‌های کالایی طراحی شده است. فرآیند عملیاتی این اوراق بدین ترتیب است که پس از وقوع فروش نسیه در بورس کالا، فروشنده کالا که دارنده مطالبات است به عنوان ناشر اوراق خرید دین اقدام به انتشار این اوراق می‌کند و سرمایه‌گذاران نیز این اوراق را با انگیزه بهره‌گیری از ارزش زمانی پول به تنزیل خریداری می‌کنند.

در سررسید اوراق خرید دین کالایی، خریدار نسیه وجه معامله را پرداخت می‌کند و سپس توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی به حساب سرمایه‌گذاران واریز می‌شود. با انتشار این اوراق، فروشنده نسیه به دلیل وصول سریع مطالبات در امر تولید به سرمایه در گردش کمتری نیاز خواهد داشت. صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت و عموم سرمایه‌گذارانی که تمایل به دریافت سود ثابت و با حداقل ریسک دارند، از خریداران این اوراق به شمار می روند.

مزایا

تقویت فروش نسیه در بورس‌های کالایی از مزایای مهم این اوراق است. تا پیش از این معاملات نسیه با دوره‌های پرداخت کوتاه و با خریداران محدود انجام می‌شد. تا پیش از این طرفین معامله نسیه با ارایه سند تسویه خارج از پایاپای به بورس اعلام می‌کردند که تسویه با توافق یکدیگر، خارج از بورس انجام می‌شود. با انتشار این اوراق، بورس کالا و سپرده‌گذاری مرکزی تا روز تسویه همراه طرفین معامله خواهند بود تا ریسک اعتباری طرفین با نظارت این دو مجموعه، به حداقل ممکن کاهش یابد.

در صورت اقبال فعالان حوزه صنعت و بازار سرمایه به این اوراق، پیش‌بینی می‌شود علاوه بر اینکه شاهد انجام معاملات نسیه طولانی مدت (حداکثر تا یکسال) خواهیم بود. انتظار می رود خریداران بیشتری که تمایل به انجام معاملات نسیه داشته باشند نیز از این مدل استقبال کنند. از طرفی با همراهی شرکت سپرده‌گذاری مرکزی تا تسویه نهایی علاوه بر مدیریت ریسک اعتباری خریدار، فروشنده نیز سریعتر وجه فروش را دریافت خواهد کرد و مهم تر اینکه با انتشار این اوراق، فروشنده نسیه به دلیل وصول سریع مطالبات در امر تولید به سرمایه در گردش کمتری نیاز خواهد داشت.

رفع تنگنای نقدینگی در کل چرخه و تأمین مالی بهینه صنایع بالادستی، هدایت سرمایه‌ها به صنعت، سود تضمین‌شده برای سرمایه‌گذار و امکان معاملات ثانویه و وجود بازارگردان برای تضمین نقدشوندگی اوراق از مزایای راه اندازی اوراق خرید دین مصالح ساختمانی بوده و در شرایط رکود بازارهای کالایی، انتشار این اوراق در تامین مالی سرمایه در گردش بسیار کمک کننده خواهد بود.

در این میان، رشد قیمت دو تا سه برابری قیمت مواد اولیه موردنیاز شرکت های تولیدی و عدم توانایی مالی بانک ها در تامین سرمایه در گردش موردنیاز واحدها، ضرورت استفاده از این اوراق را دوچندان می کند.

سه کارکرد اصلی

انتشار این اوراق، سه کارکرد اصلی دارد: نخست اینکه مهلت خریدار برای پرداخت نسیه کالای خریداری شده نسبت به مدل فعلی فروش نسیه افزایش خواهد یافت. همچنین سرعت وصول مطالبات برای فروشنده از طریق تنزیل اوراق در بازار افزایش خواهد داشت و نیز فرصت سرمایه‌گذاری جدیدی برای مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری و آحاد سرمایه‌گذاران از این طریق فراهم خواهد شد.

ساز و کار معاملات اوراق خرید دِین ساختمانی

با انتشار اوراق خرید دِین مصالح ساختمانی، تولیدکننده این قبیل مصالح که عموم آنها از جمله تیرآهن، میلگرد و قیر در بورس کالا قابل معامله است، می‌توانند طلبی که دارند را به ورقه بهادار تبدیل کنند و آن را بفروشند. جذابیت این اوراق به گونه ای است که خریدار به دلیل مواجهه با مشکل نقدینگی به دنبال خرید نسیه مواد اولیه مصرفی است. در مقابل فروشنده مواد اولیه به دلیل نیاز به سرمایه در گردش، تمایلی به فروش نسیه ندارد اما با این ابزار مالی بورس کالا، فروشنده با انتشار اوراق خرید دِین، پول را نقد دریافت می کند و خریدار بصورت نسیه مواد اولیه مصرفی را می خرد.

با بکارگیری این اوراق، مشکلات تامین سرمایه در گردش مورد نیاز شرکت های تولیدی مرتفع خواهد شد چراکه محدودیت معاملات نسیه و نیاز به تامین مالی صنایع بالادستی و عدم تمایل آنان به فروش نسیه موجب اوراق بهادارسازی مطالبات ناشی از فروش نسیه بصورت کسر و در قالب اوراق خرید دِین می شود که در این رابطه خریدار بصورت اعتباری با ارایه تضامین از ضامنی همچون بانک و یا با گشایش اعتبارات اسنادی (LC) بصورت نسیه و در قالب اوراق خرید دِین، کالای موردنیاز را خریداری می کند و فروشنده با فروش اوراق به کسر، نیاز مالی را از بازار سرمایه برطرف می کند.

سررسید این اوراق حداکثر یکساله خواهد بود و در صورت عدم فروش کل این اوراق در زمان عرضه، متعهد پذیره نویسی، خریدار اوراق باقی مانده خواهد بود. در سررسید نیز ارزش اسمی این اوراق از حساب نزد اتاق پایاپای به دارنده نهایی اوراق پرداخت می شود.