معادن راکد به چرخه تولید بازمی‌گردند؛ کاغذبازی سد راه استخراج

به گزارش می متالز، معادن نیمه فعال تا راکد خراسان رضوی شامل معادن سنگ لاشه، گچ‌خاکی، شن و ماسه‌مخلوط کوهی است که وابستگی بسیار به بودجه‌های دولتی و طرح‌های عمرانی دارد و شیوع کرونا و کاهش فعالیت‌های عمرانی و ساختمانی در این استان در نیمه فعال یا راکد شدن این معادن مؤثر بوده است.

یکی از فعالان معدنی خراسان رضوی که تمایلی برای افشای نامش ندارد در این زمینه به بازارمی گوید: امسال در حالی به‌عنوان جهش تولید نام‌گذاری شده است که در این استان افزون بر ۴۰۰ معدن راکد وجود دارد که اگر در حالت بد بیانه با مزایده گذاشتند و یا احیای آن‌ها برای هر معدن تنها ۳۰ نفر ایجاد اشتغال کنیم قریب به ۱۲ هزار نفر اشتغال ایجاد خواهد شد.

وی بابیان اینکه متأسفانه برای به مزایده گذاشتن یک معدن استعلام‌های بسیاری باید اخذ کرد اظهار می‌کند: متأسفانه باوجود راه‌اندازی کارگروه‌هایی مانند ستاد تسهیل اما هنوز دستگاه‌های اجرایی استان وحدت رویه و همکاری لازم و بین بخشی را با یکدیگر ندارند.

ظرفیت ایجاد اشتغال

این فعال اقتصادی بابیان اینکه برای مزایده یک معدن باید استعلام‌های مختلفی مانند اداره کل منابع طبیعی اخذ شود افزود: این در حالی است که همین استعلام ساده اما زمان بسیاری به خود می‌گیرد و حتی برخی از استعلام‌ها بیش از شش ماه تا یک سال هم پاسخ داده نمی‌شود.

وی بابیان اینکه در این راستا مکاتبات بسیاری نیز از طریق خانه معدن خراسان رضوی انجام پذیرفته است ادامه می‌دهد: اما هم چنان به دلایل نامعلوم مزایده‌ای برگزار نمی‌شود و حتی جواب استعلام نیز داده نشده و این در حالی است که تعداد بسیاری از این معادن ظرفیت ایجاد اشتغال دارند.

فعال‌سازی معادن کوچک

سرپرست معاونت امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی بابیان اینکه  از ابتدای سال طرح «فعال‌سازی معادن کوچک‌مقیاس» در دستور کار سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قرارگرفته است اظهار کرد: تاکنون پنج معدن کوچک راکد که گرفتار مشکلات بازار و بوروکراسی اداری بودند را به چرخه تولید بازگردانده‌ایم.

توکلی افزود: از مجموع پروانه‌های بهره‌برداری معتبر معدنی در خراسان رضوی ۴۲۶ معدن فعال است که شامل معادن فلزی، خاک صنعتی، سنگ تزئینی و معادنی می‌شود که سازوکار اقتصادی توجیه‌پذیر دارد.

وی  تصریح کرد: میزان ذخیره قطعی مواد کانی در درون معادن خراسان رضوی ۲.۷۷ میلیارد تن برآورده شده که از این میزان ۱.۲ میلیارد تن در خواف قرار دارد که شامل ۵۰ درصد از ذخایر سنگ‌آهن کشور می‌شود.

سرپرست معاونت امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی تأکید کرد: تاکنون ۲۰۰ هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری برای تولید کنسانتره و گندله در منطقه معدنی سنگ‌آهن خواف در خراسان رضوی انجام‌شده است.

توکلی اظهار کرد: میزان استخراج اسمی معادن خراسان رضوی سالانه ۴۱ میلیون تن است، اما میزان استخراج واقعی معادن استان در سال به ۳۵ میلیون تن می‌رسد.

وی گفت: تاکنون یک هزار و ۱۰۰ میلیارد ریال سرمایه‌گذاری در بخش معدن استان انجام و برای ۱۰ هزار نفر شغل ایجادشده است.

سرپرست معاونت امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی ادامه داد: در نیمه نخست امسال ۲۲ پروانه جدید بهره‌برداری از معادن خراسان رضوی با استخراج اسمی ۱۱.۵ میلیون تن در سال و اشتغال‌زایی برای ۱۷۶ نفر صادرشده است.

وی توسعه زیرساخت‌های بخش معدن خراسان رضوی را مطلوب ارزیابی و تصریح کرد: نخستین اقدام در این خصوص صدور پروانه‌های اکتشاف معدنی بوده که تاکنون ۴۰ هزار کیلومترمربع از پهنه‌های معدنی استان برای انجام عملیات اکتشاف به دو شرکت بخش خصوصی و چهار شرکت بخش دولتی واگذارشده است.

سرپرست معاونت امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی تأکید کرد: هم‌اینک عملیات اکتشافی در چهار پهنه معدنی خراسان رضوی توسط شرکت‌ها در حال انجام است که با اتمام عملیات آن‌ها ۵۰ درصد مساحت حوزه ذخایر فلزی استان تعیین تکلیف می‌شود.

او افزود: تاکنون با بهره‌گیری از ظرفیت ماده ۲۴ قانون مکرر معادن و تشکیل هیئت حل اختلاف، مشکلات ۶ معدن باارزش خراسان رضوی که با مشکلات اداری و دریافت پاسخ استعلام‌ها مواجه بوده، برطرف شده است و در دو تا سه ماه آینده به مزایده گذاشته می‌شوند، همچنین ۱۳۴ معدن دارای پروانه بهره‌برداری نیز در استان در فهرست مزایده قرارگرفته‌اند.

بازگشت معادن به چرخه تولید

معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی نیز بابیان اینکه از زمان ابلاغ دستورالعمل وزارت صنعت، معدن و تجارت مبنی بر فعال‌سازی معادن راکد، مزایده برای واگذاری ۱۰۰ معدن فلزی و غیرفلزی در خراسان رضوی برگزارشده در این راستا بیان کرد: خوشبختانه این موضوع با استقبال خوبی روبرو شد و تعداد ۶۶ نفر در این مزایده شرکت کردند.

علی رسولیان بابیان اینک به‌زودی تعداد ۴۸۰ معدن راکد در این استان به مزایده گذاشته خواهد شد بیان کرد:  از این تعداد ۳۶۱ معدن بلوکه‌شده در استان هستند که دلیل بلوکه شدن آن‌ها پاسخ منفی برخی دستگاه‌ها به استعلام بوده است.

وی افزود: پروانه اکتشاف ۲۵۸ معدن در خراسان رضوی که جزء معادن قدیمی هستند، سال‌ها قبل صادرشده اما ازآنجاکه این معادن فعال نشده، پروانه آن‌ها ابطال گشته است که این معادن با بررسی مجدد و دریافت پاسخ مثبت استعلام از اداره کل منابع طبیعی، به مزایده گذاشته خواهد شد.

پروانه اکتشاف ۲۵۸ معدن در خراسان رضوی که جزء معادن قدیمی هستند، سال‌ها قبل صادرشده اما ازآنجاکه این معادن فعال نشده، پروانه آن‌ها ابطال گشته است که این معادن با بررسی مجدد و دریافت پاسخ مثبت استعلام از اداره کل منابع طبیعی، به مزایده گذاشته خواهد شد

وی تعداد معادن دارای پروانه‌های کشف مزایده‌ای استان را ۱۵۹ فقره ذکر و بیان کرد: در دوره‌ای که برای این معادن پروانه صادرشده، طبق قانون، نیاز به استعلام از اداره کل منابع طبیعی وجود نداشته است اما در صورت به مزایده گذاشتن این معادن، باید استعلام آن‌ها دوباره از اداره کل منابع طبیعی گرفته شود.

رسولیان افزود: ۱۶۳ معدن نیز در خراسان رضوی دارای پروانه بهره‌برداری سلب صلاحیت شده هستند که برای به مزایده گذاشتن آن‌ها نیازی به اخذ استعلام از اداره کل منابع طبیعی نیست.

وی گفت: مزایده مهم دیگری برای ۶ معدن بزرگ سنگ‌آهن و سنگ تزئینی در مدت دو ماه آینده در خراسان رضوی برگزار خواهد شد.

معادن کوچک با اشتغال بزرگ

معادن جهان به شکل خوشه‌ای فعالیت می‌کنند، به این صورت که شرکت‌های بزرگ به‌عنوان قله و سایر شرکت‌های کوچک و متوسط به‌صورت کوهپایه عمل می‌کنند، درحالی‌که این روند در ایران چندان دیده نمی‌شود.

اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۶ عنوان کرد که تمام پیشرفت اروپا زیر سایه بنگاه‌های کوچک و متوسط بوده و این بنگاه‌ها ۹۹ درصد از بنگاه‌های اروپا را تشکیل می‌دهند لذا ضرورت دارد ازآنجاکه ۹۸.۳ درصد معادن کشور ما کوچک و متوسط هستند و  ۸۵ درصد اشتغال و ۶۵ درصد تولید را بر عهده‌دارند لذا به رشد و توسعه این معادن کمک کرد.