فرار منابع طبیعی از احیای معادن/ آقای مدیرکل منابع طبیعی سهم ۱۲ درصدی حقوق دولتی در کجا هزینه می‌شود؟

به گزارش می متالز، امروزه اهمیت فعالیت معادن، تاثیر گسترده آن در اقتصاد و همچنین معطوف شدن نظر کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به انجام فعالیت‌های معدنی بر کسی پوشیده نیست و در کنار این موارد بارها و بارها درباره آثار مخرب زیست محیطی برداشت و استخراج از معادن و نقش حیاتی احیا و بازگردانی صحبت به میان آمده و فعالیت‌های گسترده‌ای در این راستا در حوزه‌های تحقیقاتی و آزمایشگاهی انجام شده است.

با این حال در کنار اینکه همه فعالان و مسوولان این حوزه با اهمیت پرداختن به بحث احیا آشنا هستند و از حقوق دولتی که معدن‌کاران پرداخت می‌کنند سهمی برای احیا در نظر گرفته شده است، تا به امروز آنقدر فعالیت در راستای احیای تخریب‌ها ضعیف بوده که می‌توان ادعا کرد اقدامات تا به این لحظه صرفا شعار بوده و تا عمل فاصله بسیاری مانده است.

با توجه به فعالیت‌های گسترده معدنی که در استان زنجان به واسطه وجود خاک غنی و سرشار از عناصر متفاوت فلزی و غیر فلزی شکل گرفته است، اگر مدت زیادی به موضوع احیا اهمیت داده نشود، مشخص نیست چه سرنوشتی در انتظار محیط زیست استان خواهد بود. بر این اساس باید در کنار بهره‌بری از معادن و درآمد حاصل از آن‌ها در استان از احیا غافل نشویم و وقت آن رسیده است که بعد از سال‌ها تخریب و نابودی محیط زیست، برای بازگردانی هم تلاشی شود.

هرچند تسنیم در گزارشی مفصل به این موضوع پرداخته بود و مسئولان منابع طبیعی استان از هزینه کرد تمام حقوق دولتی واریز شده به این سازمان اطلاع داده بودند اما بر اساس اظهارات مسوولان محیط زیست و سازمان نظام مهندسی معادن این موضوع صحت ندارد و در عمل مشخص نیست که گره کار در محل واریز مبلغ مورد نیاز برای احیا از حقوق دولتی است و یا آن مبلغ در بحث احیا هزینه نمی‌شود.

در این خصوص سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا "حال محیط زیست استان زنجان بعد از فعالیت گسترده معدنی در منطقه خوب است؟" آیا تا به حال برای احیای تخریب‌ها قدمی در استان زنجان برداشته شده است؟ آیا منابع طبیعی به درستی به وظیفه خود عمل کرده و حقوق دولتی واریز شده است؟

رضا کشاورز، رئیس سازمان نظام مهندسی معادن ایران اظهار داشت: علی‌رغم اینکه این پول به منابع طبیعی واریز شده است ولی هیچ گونه حرکت مثبتی را در راستای احیای محیط زیست از سوی منابع طبیعی مشاهده نکرده‌ایم.

وی تصریح کرد: دارندگان پروانه بهره‌برداری که موظف هستند 12 درصد حقوق دولتی را به منابع طبیعی و جنگل‌ها و مراتع استان پرداخت کنند، و با اینکه این پول به حساب منابع طبیعی واریز شده ولی متاسفانه منابع طبیعی آن پول را برای کارکنانشان هزینه کرده است.

رئیس سازمان نظام مهندسی معادن ایران در خصوص معادنی که تا به امروز هیچ اقدامی برای احیای آن‌ها انجام نشده است، افزود: هیچ برنامه‌ای برای این معادن نداریم و منابع طبیعی علی‌رغم اینکه مبلغی برای این موضوع دریافت کرده است اما هزینه‌ای در راستای احیا انجام نداده است. با این حال چیزی که تا به حال رخ داده است به این شکل بوده که منابع طبیعی اعلام کرده پول مورد نظر به آن‌ها پرداخت نشده است.

در آن سوی میدان علی اسدی، معاون فنی اداره‌کل حفاظت از محیط زیست استان زنجان در گفت‌وگو با تسنیم اظهار داشت: بحث احیای معادن مسئله بسیار مهمی است و بر اساس قانون اصلاح معادن باید بخشی از درآمد حاصل از معادن به منابع طبیعی پرداخت شود ولی تا به این لحظه ما عملا معدنی را رصد نکرده‌ایم که این قانون در آن رعایت شده باشد.

وی با بیا اینکه اگر احیائی انجام شده باشد بسیار ناچیز بوده است، گفت: اداره محیط زیست وظیفه‌ای در این راستا ندارد ولی بر اساس شواهد در این زمینه بسیار ضعیف عمل شده است.

همینطور مصطفی طاهری نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس در گفت‌وگو با تسنیم ضمن تایید پرداخت 12 درصد از حقوق دولتی به حساب منابع طبیعی اظهار کرد: 12 درصد از حقوق دولتی برای احیای معادن به حساب منابع طبیعی واریز می‌شود.

با تمام آنچه گفته شد با توجه به فعالیت گسترده معادن و اهمیت تداوم آن‌ها، کم رنگ بودن نقش احیا و بازسازی و همینطور مهم نبودن محیط زیست ضربه جبران‌ناپذیری را در آینده به فعالیت صنایع وارد خواهد کرد. شاید آینده‌نگر نبودن مسئولان و سپری کردن دوره مسئولیتشان با کارنامه مثبت تا به حال در سکوت ادامه داشته اما اثرات مخرب و سر باز کردن ضخم‌های عمیقی که از این حفره بر بدنه سلامت محیط زیست و در نهایت اقتصاد وارد می‌شود در حال آشکار شدن است. همانطوری که از مطالب فوق برداشت می‌شود این است که 12 درصد از حقوق دولتی به منابع طبیعی اختصاص یافته است ولی سوال این است که منابع طبیعی این پول را در کجا هزینه کرده است؟