ماجرای خاموشی معابر شهری و بین شهری چیست؟

به گزارش می متالز، در چند روز گذشته اگر بی‌توجه به محدودیت‌های کرونایی قصد عبور مرور در معابر شهری را کرده باشید، حتما متوجه خاموشی یک در میان روشنایی خیابان‌ها شده‌اید.

در نگاه اول شاید این نکته به ذهن بیاید که متولی روشنایی شهری به تبعیت از دستور عوامل انتظامی و به منظور جلوگیری از تردد بین شهری تصمیم به نیمه خاموش شدن شهر گرفته است، اما بررسی اظهارات دست اندرکاران این حوزه حکایت از ماجرای دیگری دارد.

ماجرای خاموشی معابر شهری و بین شهری چیست؟

همه ساله در حد فاصل فصل پاییز و زمستان و با شدت گرفتن سرمای هوا، شاهد افزایش مصرف چشمگیر گاز در بخش خانگی هستیم. به استناد اظهارات مسوولان شرکت گاز، آمار مصرف بخش خانگی در ایام سرد سال به بیش از ۸۰ درصد کل گاز مصرفی کشور می‌رسد. به دنبال این افزایش مصرف نجومی گاز طبیعی، شرکت گاز در سال‌های اخیر بدون توجه به اجرای سیاست‌های مدیریت مصرف و در نظر گرفتن شیوه‌های تشویقی و تنبیهی به منظور ایجاد انگیزه برای صرفه‌جویی مشترکان خانگی در اقدامی نامناسب نسبت به قطع گاز ورودی به صنایع بزرگ و همچنین نیروگاه‌های تولید برق اقدام می‌کند.

در همین ارتباط، کاهش ورودی خوراک گازی نیروگاه حرارتی به منزله ناتوانی در تولید برق و در نتیجه بروز یک بحران دیگر به نام خاموشی است، لذا در چنین شرایطی نیروگاه‌های تولید برق حرارتی در کشور به مصرف سوخت‌های ثانویه نظیر گازوییل یا مازوت روی می‌آورند. نکته قابل تامل آنجاست که حل بحران خاموشی به وسیله تامین سوخت ثانویه، بروز بحرانی وسیع‌تر به نام آلودگی هوا را در پی دارد. مساله‌ای که در روزهای اخیر در بسیاری از شهرهای صنعتی کشور نظیر اراک نمود پیدا کرده و تنفس مردم را با مشکل جدی مواجه کرده است.

گره کور تامین انرژی کشور در فصل سر تنها به دست اصلاح الگوی مصرف باز می‌شود

تا اینجای کار نگاه به دورنمای مساله از یک گره کور در تامین انرژی کشور خبر می‌دهد که سه بحران ناتوانی در تامین گاز، خاموشی گسترده و آلودگی‌های می‌تواند دشواری‌های آن را منعکس کند. استناد به اظهارات کارشناسان در ارتباط با حل این معضل بیانگر آن است که باز کردن این گره کور در بازه زمانی کوتاه مدت جز با اصلاح الگوی مصرف حامل‌های انرژی نظیر گاز و برق امکان پذیر نیست.

مساله‌ای که در سال‌های اخیر مورد توجه جدی وزارت نیرو قرار گرفته و زمینه جلوگیری از تکرار خاموشی سال ۹۷ را در سال ۹۸ و ۹۹ به دنبال داشته است.

در همین راستا و به منظور حل پایدار مساله سه ضلعی، افزایش مصرف گاز، کاهش تولید برق و آلودگی هوا، شرکت توانیر نسبت به صرفه جویی در مصرف برق خود با استفاده از اصلاح روشنایی معابر شهری و بین شهری اقدام کرده است.

در این ارتباط، مسعود صادقی، مدیرکل دفتر نظارت بر توزیع شرکت توانیر، با اشاره به اقدامات صورت گرفته پیرامون صرفه جویی مصرف برق در فصل سرما گفت:« یکی از برنامه‌های مهم که با اعلام مدیرعامل شرکت توانیر اتفاق افتاده، صرفه‌جویی حدود ۵۰۰ مگاوات در روشنایی معابر و روشنایی بین شهری است.»

این مقام مسوول در پاسخ به این سوال که آیا اصلاح روشنایی منجر به بروز مشکل برای مردم نمی‌شود، گفت:«برای طرح یک درمیان زیگزاگ، اولیت خاموشی برای خیلی از مکان‌هایی است که از گذشته نورپردازی‌ها بیش از حد استاندارد (over design) داشته و با خاموشی یک درمیان کردن، میزان روشنایی را به حد استاندارد می‌رسانیم. با این کار مردم هم دچار آسیب نمی‌شوند و از روشنایی شهری هم بهره‌مند خواهند بود.»

صرفه جویی ۵۰۰ مگاواتی برق با اصلاح روشنایی معابر شهری و بین شهری

این اقدام شرکت توانیر مبنی بر صرفه جویی ۵۰۰ مگاواتی انرژی برق می‌تواند نیاز به تولید الکتریسیته توسط نیروگاه حرارتی را کاهش داده و در نتیجه سوخت ثانویه کمتری مصرف شود. نتیجه کاهش سوخت‌های ثانویه نظیر مازوت و گازوییل نیز کاهش میزان آلودگی هوا را در پی خواهد داشت.

سیما غفاری، کارشناس حوزه انرژی نیز در این باره با اشاره به اهمیت مدیریت مصرف حامل‌های انرژی گفت:«در شرایطی که الگوی مصرف گاز در کشور به درستی رعایت می‌شد، نیاز به قطعی گاز نیروگاه‌ها و صنایع بزرگ نبود و این صنایع برای ادامه کار به سوخت مایع نیازی نداشتند، بنابراین آلودگی هوا نیز تشدید نمی‌شد.»

باید بین قطعی گسترده برق و گاز، آلودگی هوا و کاهش روشنایی معابر یک گزینه را انتخاب کنیم

این کارشناس حوزه انرژی ضمن هشدار به متولیان انرژی در کشور، تاکید کرد:«هیچ یک از قوانین بالادستی موجود در حوزه انرژی که مرتبط با اصلاح الگوی مصرف به شیوه‌های تشویقی و تنبیهی است، مورد توجه متولیان این حوزه قرار نمی‌گیرد و این می‌تواند یک تهدید بالقوه برای امینیت انرژی کشور تلقی شود.»

غفاری با اشاره به اینکه اصلاح روشنایی معابر شهری و بین شهری انتخاب بین بد و بدتر به حساب می‌آید، گفت:«با شرایط کنونی باید بین، قطع گسترده برق و گاز، آلودگی هوا و کاهش روشنایی معابر شهری و بین شهری یک گزینه را انتخاب کنیم.»

با توجه به اظهارات کارشناسان به نظر می‌رسد، اقدام صنعت برق کشور به منظور اصلاح روشنایی معابر شهری و بین شهری نه تنها یک اقدام غیر کارشناسی به حساب نمی‌آید، بلکه در صورت انجام نشدن این کار شاهد خاموشی گسترده و یا افزایش آلودگی محیط زیست بودیم.