نقشه راه توسعه نهبندان بر محور معدن

به گزارش می متالز، استان پهناور خراسان جنوبی دارای ثروت‌های طبیعی و منابع معدنی فراوان است که با همکاری بخش دولتی و خصوصی اکنون فصل تازه‌ای را در توسعه معادن و صنایع معدنی تجربه می‌کند.

براساس آخرین آمار رسمی در خراسان جنوبی ۶۴۸ معدن با ۲.۵ میلیارد تن ذخیره قطعی و ۱۸ میلیون تن استخراج اسمی وجود دارد که زمینه اشتغال ۱۲ هزار نفر را فراهم کرده است و از نهبندان به لحاظ تنوع و تعدد مواد معدنی به عنوان بهشت معادن خراسان جنوبی یاد می‌شود زیرا به لحاظ تنوع رتبه اول و از نظر ذخایر معدنی بعد از طبس در استان رتبه دوم را دارد.

برخی از این ذخایر معدنی ویژه و خاص نهبندان است که از جمله آن می‌توان به کانی‌های فلزی کمیاب مانند لیتیوم اشاره کرد که در دهه آینده با ورود خودروهای الکتریکی این ماده معدنی نقش مهمی در تامین انرژی خواهد داشت.

از دیگر مواد معدنی شهرستان نهبندان ذخایر طلاست که در چند سال گذشته با کاوش‌های متعدد، معادن جدیدی از این ماده با ارزش در شرق کشور کشف شده است.

پس از کاوش‌های مختلف و انجام تست صنعتی، عملیات اجرایی معدن طلای هیرد نهبندان به عنوان بزرگترین معدن طلای خراسان جنوبی در سال ۹۵ آغاز شد و ذخیره قطعی این معدن چهار میلیون و ۹۱۰ هزار تن و استخراج اسمی سالانه آن ۱۰۰ هزار تن است.

سرمایه‌گذاری صورت گرفته در طرح فرآوری طلای هیرد بالغ بر یک هزار و ۸۰۰ میلیارد ریال است که پیش‌بینی می‌شود با افتتاح این طرح با ظرفیت تولید سالانه ۲۰۰ کیلوگرم طلا برای حدود ۷۰ نفر اشتغال مستقیم ایجاد شود.

با وجود آنکه نهبندان از مناطق کمتر توسعه‌یافته استان و کشور به شمار می‌رود و در بخش صنعت و معدن نیز تامین زیرساخت‌های منطقه در حال انجام است اما از چند سال گذشته معدن و صنایع معدنی به عنوان یکی از محورهای توسعه این منطقه مرزی لحاظ شده و در دولت تدبیر و امید نیز مورد توجه دولتمردان و مسوولان استانی قرار گرفته است.

نهبندان پس از طبس، عرصه وسیعی برای حضور شرکت‌های توسعه‌گرا و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی برای به فعلیت رساندن این ظرفیت‌های خدادادی و بهره‌برداری صحیح از آنها است تا عواید حاصل از آن نصیب مردم شود و روند محرومیت‌زدایی و توسعه را در این منطقه شتاب بخشد.

طرح‌های فرآوری سیلیس دهسلم، واحد کربنات و اکسید منیزیم سلطان‌آباد بیچند، واحد پرعیارسازی گارنت دهسلم، واحد پرعیارسازی منیزیت تگ سیاه شوسف، واحد کنسانتره آهن نیک امیدواران پیراکان و واحد دانه‌بندی منیزیت محمدی از جمله طرح‌های صنعتی و جوار معدنی در دست اجرا است که در راستای جلوگیری از خام‌فروشی و ایجاد ارزش افزوده و اشتغال پایدار در چند سال گذشته هدف‌گذاری شد.

در کنار سرمایه‌گذاری‌های بخش خصوصی و دولتی در ایجاد صنایع معدنی، تامین زیرساخت‌های ضروری برای سرمایه‌گذاری از قبیل برق‌رسانی به منطقه معدنی شاهکوه و تامین زیرساخت‌های شهرک صنعتی نهبندان نیز در دستور کار وزارت نیرو، وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان‌های تابعه بوده است.

احداث کارخانه برای فرآوری مواد معدنی

استاندار خراسان جنوبی که از بدو حضور در این استان بارها از معدن به عنوان یکی از محورهای توسعه خراسان جنوبی نام برده و برای فعال‌سازی ظرفیت‌های این حوزه وارد عمل شده است، پنجشنبه گذشته در قالب برنامه "پنجشنبه‌های سفر" و در هفتمین سفر شهرستانی خود وارد نهبندان در ۲۰۰ کیلومتری جنوب بیرجند شد و از ۲ واحد فرآوری معدن در این شهرستان بازدید کرد.

حمید ملانوری با حضور در شهرک صنعتی نهبندان از کارخانه کنسانتره آهن و کارخانه اکسید منیزیم بازدید کرد و گفت: تبدیل سنگ آهن به کنسانتره یکی از مهمترین فرایندها در تکمیل زنجیره تولید فولاد محسوب می‌شود و کارخانه کنسانتره آهن در نهبندان در راستای تکمیل زنجیره فرآوری مواد معدنی شهرستان در حال احداث است.

وی افزود: سنگ‌ آهن، ماده اولیه برای تولید فولاد است که پس از تبدیل به کنسانتره و سپس گندله، به فولاد تبدیل می‌شود.

استاندار خراسان جنوبی با بیان اینکه مواد اولیه مورد نیاز این کارخانه از معادن شهرستان نهبندان تامین می‌شود گفت: این واحد فرآوری، ظرفیت لازم برای خرید محصولات معدنی از  شهرستان‌ها و استان‌های همجوار را نیز خواهد داشت.

وی تامین بازار فروش را از مهمترین اقدامات در جهت راه‌اندازی واحدهای تولیدی برشمرد و افزود: بازار فروش تولیدات این کارخانه، بازارهای صادراتی و کارخانجات فولاد داخل کشور است.

ملانوری اظهار داشت: یکی از واحدهای تامین‌کننده مواد اولیه کارخانه فولاد قاین، همین واحد تولیدی است.

کارخانه کنسانتره آهن که با سرمایه‌گذاری ۴٧ میلیارد تومانی شرکت امیدواران پیراکان در بهمن سال گذشته وارد فاز اجرا شد، در حال حاضر ٨٠ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و فاز مقدماتی آن در دهه فجر امسال به بهره‌برداری خواهد رسید.

وی از کارخانه اکسید منیزیم در شهرک صنعتی نهبندان که با سرمایه‌گذاری ۶٠ میلیارد تومان در حال احداث است، نیز بازدید کرد.

این کارخانه هم در حوزه فرآوری مواد معدنی طراحی شده و با ۵٠ درصد پیشرفت فیزیکی قرار است در سه ماه اول سال ١۴٠٠ به بهره‌برداری برسد.

تقویت بخش خصوصی اولویت استان است

نماینده عالی دولت در خراسان جنوبی بر این باور است که در کنار تلاش دولت برای تامین زیرساخت‌های مورد نیاز سرمایه‌گذاری در بخش صنعت و معدن، باید سرمایه‌گذاران بخش خصوصی به این عرصه ورود پیدا کنند چنانچه در نهبندان هم اولویت استان را تقویت بخش خصوصی اعلام کرد.

او گفت: از دغدغه‌های بسیار مهم ما، تقویت و همراهی بخش خصوصی برای بهره‌برداری هرچه بیشتر از ظرفیت‌های استان است.

ملانوری با اشاره به اینکه خراسان جنوبی به جهت تعدد و تنوع ذخایر معدنی به بهشت معادن معروف است افزود: نهبندان بین شهرستان‌های استان از نظر ذخایر معدنی، ویژگی‌های خاص و ممتازی دارد و شرایط نهبندان، مزیت بزرگی برای سرمایه‌گذاری در حوزه معادن و صنایع وابسته به آن است.

وی تاکید کرد: ما بر آن هستیم تا به جهت بهره‌برداری از این مزیت‌ها و البته تحقق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، اقتصاد دانش بنیان و مردم محور را ترویج کنیم و توسعه دهیم.

استاندار خراسان جنوبی گفت: ما بر روی معادن استان، تعصب داریم و برای استفاده هرچه بهتر از این ظرفیت به دنبال سرمایه‌گذاران دارای اهلیت و صلاحیت هستیم.

وی افزود: آنچه مد نظر است بهره‌برداری از معادن به گونه‌ای باشد که با ایجاد واحدهای وابسته و پایین‌دستی نهایت ارزش افزوده ایجاد شود و ما برای تحقق این موضوع، تمام توان خود را می‌گذاریم و از سرمایه‌گذاران، حمایت جدی می‌کنیم.

ملانوری با اشاره به وضعیت واحدهایی که در نهبندان از آنها بازدید کرد، گفت: این واحدهای معدنی در راستای بهره‌برداری از معادن شهرستان ایجاد می‌شود لذا با توجه به اهمیت موضوع، برای راه‌اندازی هرچه سریع‌تر آنها همراهی می‌کنیم.

وی افزود: اولویت ما این است که این دید را در مردم منطقه تقویت کنیم تا سرمایه‌های اندک خود را در راستای توسعه شهرستان خود به کار گیرند.

استاندار خراسان جنوبی گفت: شهرستان نهبندان به عنوان بهشت معدنی با داشتن ۲۳ نوع ماده معدنی و با بهره‌گیری بیش از پیش ظرفیت مرز مشترک ایران و افغانستان می‌تواند در مسیر توسعه قرار گیرد البته این ظرفیت‌ها باید به ثروت تبدیل شود تا بتواند مشکلات منطقه را حل کند.

مسائل و مشکلات معدنکاران هم از نظر استاندار دور نماند و در نشست شورای اداری شهرستان نهبندان بیان کرد که جلسه آتی شورای معادن استان در این شهرستان برگزار شود.

آماده شدن بسته سرمایه‌گذاری معدن

فرماندار نهبندان از آماده شدن بسته‌ سرمایه‌گذاری در حوزه معادن این شهرستان خبر داد و گفت: این بسته سرمایه‌گذاری را در اختیار رسانه‌ها می‌گذاریم تا به سرمایه‌گذاران اطلاع‌رسانی شود.

مجید بیکی افزود: فرش قرمز را جلوی پای سرمایه‌گذاران برای ورود آسان‌تر به بخش فرآوری مواد معدنی شهرستان پهن کرده‌ایم و با توجه به انسجام خوب در مجموعه اداری شهرستان، زمینه ورود سرمایه‌گذاران را هموار خواهیم کرد.

وی با بیان اینکه نهبندان با داشتن ۲۳ نوع ماده معدنی یکی از قطب‌های معدنی در خراسان جنوبی و کشور است گفت: ذخیره معدنی نهبندان ۱۸۵ میلیون تن است.

فرماندار نهبندان عنوان کرد: اکنون معدن طلای هیرد در حال بالفعل شدن است و نیمه نخست سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد.

وی افزود: با برنامه‌ریزی انجام شده در بخش فرآوری معدنی در حال حاضر ۴۰۵ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در بخش معدن شهرستان نهبندان توسط بخش خصوصی در حال انجام است که طرح‌های خوبی در سال جاری به بهره‌برداری می‌رسد.

بیکی اظهار داشت: برای برق‌رسانی به معادن شاهکوه طبق تفاهم‌نامه سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو)، شرکت توانیر و استانداری خراسان جنوبی که شهریور سال جاری منعقد شد، در حال حاضر انتخاب پیمانکار انجام شده و امیدواریم تا پایان سال جاری عملیات اجرایی آن آغاز شود.

وی گفت: با توجه به ظرفیت غنی معدنی منطقه امیدواریم با ورود سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و دولتی تحول خوبی در زمینه فرآوری مواد معدنی این شهرستان مرزی رخ دهد.

همچنین نهبندان جزو ۳۱ شهرستانی است که در کشور پایلوت موضوع کمتر توسعه‌یافتگی انتخاب شده و بر همین اساس در سفر شهریور امسال رییس سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور به نهبندان مقرر شد دپارتمان ملی و تخصصی معدن با همه خوشه‌های ذیل آن در این شهرستان ایجاد ‌شود و اقدامات اجرایی آن در دست انجام است.

برخی از مواد معدنی در نهبندان مانند آندالوزیت و گارنت منحصر به‌فرد هستند و این شهرستان قطب سنگ گرانیت در کشور است با این وجود به دلیل نبود زیرساخت‎‌های مناسب و سرمایه‌گذاری کافی هنوز کمک‌کننده توسعه اقتصادی نبوده است.

رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی هم اعلام کرد: تمرکز این سازمان در شهرستان نهبندان با توجه به وجود ظرفیت معدنی بر ایجاد، گسترش و توسعه صنایع معدنی و واحدهای فرآوری جوار معدنی است.

عباس جرجانی در بازدید از معدن آندالوزیت و واحد فرآوری جوار معدن این شرکت در شهرستان نهبندان از همه سرمایه‌گذاران استانی و خارج از استان برای ورود به حوزه صنایع معدنی و سرمایه‌گذاری در بخش معدن و فرآوری مواد معدنی دعوت کرد.

خراسان جنوبی ۱۱ شهرستان دارد و سراسر این استان سرشار از مواد معدنی است به طوری که شهرستان طبس ۷۶ درصد ذخایر زغالی کشور را در خود جای داده و با توجه به اینکه بخش عمده‌ای از ذخایر بنتونیت استان در سرایان واقع شده، این شهرستان پایتخت بنتونیت کشور نامیده می‌شود.