به گزارش می متالز، کک سوزنی که از مشتقات نفتی پالایشگاهها تولید میشود، ماده اولیه برای تولید کک نفتی (Petroleum Coke) مورد استفاده در تولید الکترودهای پرقدرت در صنعت فولاد است. کک سوزنی ماده خام اصلی در واحدهای تولید الکترودهای گرافیتی ابرقدرت (Ultra-High Power) است و بیش از 60 درصد قیمت تمامشده الکترود گرافیتی را بهخود اختصاص میدهد. امروزه تولید کک سوزنی به چند تولیدکننده محدود شده است. 2 شرکت بسیار مهم تولیدکننده این ماده در جهان، شرکت آمریکایی ConocoPhillips و پس از آن شرکت ژاپنی C-Chem CO هستند.
جدا از الکترودهای گرافیتی، کک سوزنی بهطور فزایندهای در تولید باتریهای لیتیوم- یون مصرف میشود که در تلفنهای همراه و اتومبیلهای الکتریکی مورد استفاده قرار میگیرد. رشد تقاضای این محصولات به افزایش تقاضای جهانی کک سوزنی و در نتیجه افزایش قیمت آن منجر میشود.
در گزارشهای قبلی بیان شد که عدم قطعیت قیمت الکترودهای گرافیتی باعث شده تا فولادسازان به قراردادهای کوتاهمدت دست بزنند تا از ریسکهای موجود در بازار بکاهند. بهصورت مشابه، این موضوع در مورد تولیدکنندگان الکترودهای گرافیتی صادق است. تولیدکنندگان این محصول نیز بهدلیل رشد قیمتی شدید کک سوزنی و نوسانات آن قراردادهای خود را برای خرید و تأمین کک سوزنی در کوتاهمدت تنظیم کردهاند.
نکته قابل توجه آنکه در میان بحرانهای بهوجود آمده برای تأمین کک سوزنی، شرکت GrafTech تنها استتثنای این بازار بهشمار میرود. این شرکت از جایگاه ویژهای در صنعت کک سوزنی برخوردار است و ظرفیت مناسبی در این زمینه در اختیار دارد. گفته میشود در سال 2018 این شرکت، واحدی با ظرفیت تولید 150 هزار تن کک سوزنی را در آمریکا به بهرهبرداری خواهند رساند که دقیقا با میزان نیاز آن برای تولید الکترودهای گرافیتی همخوانی دارد.
فرآیند تولید الکترودها کاملا زمانبر است، تولید سادهترین الکترودها، حدود 6 تا 7 هفته زمان میبرد و برخی الکترودها نیز بین 4 تا 5 ماه زمان برای تولید نیاز دارند. این امر باعث شده است که افزایش قیمتهای الکترود گرافیتی با یک اختلاف زمانی نسبتا طولانی آشکار شوند.
در سال 2017 کک سوزنی افزایش قیمت سرسامآوری را تجربه کرد؛ بهنحوی که قیمتها در نیمه اول و دوم سال، اختلاف فاحشی با یکدیگر داشتند. نمودار 1 تغییرات قیمت کک سوزنی را در بازارهای معاملاتی چین طی سال 2017 نشان میدهد. هرچند قیمتها در پایان سال کاهش نسبی پیدا کردند اما با توجه به اینکه تولیدکنندگان الکترود گرافیتی مواد اولیه خود را در نیمه دوم سال 2017 با قیمتهای بسیار بالاتری خریداری کردند، انتظار میرود که قیمت الکترودهای گرافیتی در نیمه دوم سال 2018 افزایش بیشتری پیدا کند.