دوئل کارشناسی در بسته حمایتی

به گزارش می متالز، در کنفرانسی که ۱۲ فوریه یعنی روز جمعه به میزبانی دانشگاه پرینستون برگزار شد، لاورنس سامرز وزیر پیشین خزانه‌داری آمریکا در سال‌های ابتدایی قرن بیست و یکم و همچنین رئیس سابق دانشگاه هاروارد در سال‌های پس از آن، به بحث و تبادل نظر با پاول کروگمن برنده جایزه نوبل و استاد سابق دانشگاه پرینستون پرداخت؛ موضوع اصلی این مناظره، بسته هزار و ۹۰۰ میلیارد دلاری حمایتی مد نظر بایدن بود که عنصر اصلی تاثیرگذار در فضای کنونی اقتصاد آمریکا و حتی جهان است.

استدلال سامرز که از سخنان خود در مصاحبه‌ای در واشنگتن پست دفاع می‌کرد این موضوع بود که اگرچه بسته محرک بایدن بسیار تحسین‌برانگیز است اما خطرات بزرگی مانند تورم را به همراه خود دارد؛ کروگمن هم با ذکر این نکته که بایدن همان هزینه‌کننده بزرگی است که آمریکا می‌خواهد به صحبت‌های سامرز واکنش نشان داد و افزود که اغلب بخش‌های بسته حمایتی بایدن قابل دفاع است و موضوع حباب بازارها نیز مساله‌ای نیست که مانع از وضع سیاست‌های مناسب پولی شود.

چهار انتقاد سامرز

رئیس سابق دانشگاه هاروارد که در این مناظره ابتدا سخن می‌گفت چهار نکته اصلی را در صحبت‌های خود بیان کرد. سامرز در ابتدا به این موضوع اشاره کرد که بسته هزار و ۹۰۰ میلیارد دلاری مدنظر بایدن بسیار بزرگ‌تر از شکاف تولید در آمریکاست؛ شکاف تولید میزان فاصله خروجی واقعی اقتصاد با پتانسیل تولیدی آن اقتصاد است. انتقاد دوم سامرز به این بسته به این موضوع برمی‌گشت که جزئیات این بسته بسیار بیشتر از آنچه برای کمک به قربانیان بحران کووید-۱۹ لازم است پیش‌می‌رود. همچنین وزیر سابق خزانه‌داری آمریکا به این موضوع اشاره کرد که اگر بسته محرک مالی مد نظر بایدن سبب تحریک و افزایش نرخ تورم در آمریکا شود، احتمالا فدرال رزرو با تلاش برای سرکوب تورم با افزایش نرخ بهره، ناخواسته سبب رکود مجدد اقتصادی شود. نکته آخر سامرز نیز ناظر به این موضوع بود که بهتر است این مقدار پول صرف سرمایه‌گذاری‌های بلند‌مدت عمومی شود؛ همان چیزی که بایدن از آن با نام بازسازی بهتر یاد می‌کند.

واکنش کروگمن به نقدهای سامرز

برنده جایزه نوبل در سال ۲۰۰۸، با تمام حرف‌های سامرز مخالف نبود. اما مخالفت کروگمن با صحبت‌های سامرز در این نکته بود که کروگمن معتقد است که باید به بسته حمایتی بایدن به چشم یک راه نجات نگاه شود و نه صرفا یک بسته محرک مالی. کروگمن معتقد بود که این بسته یک تسکین برای یک فاجعه است و باید شرایط کنونی را شبیه شرایط جنگی در نظر گرفت.

کروگمن بسته محرک مالی را به سه بخش تقسیم کرد بخش اول که مربوط به کالاهای عمومی است و شامل مخارجی مانند کمک‌های دولتی به واکسینه کردن مردم و ایمن‌سازی مدارس از ویروس کرونا است را کاملا موجه دانست. کروگمن بخش دوم که مربوط به کمک به بیکاران و همچنین دولت‌های محلی و ایالتی است را نیز قابل دفاع عنوان کرد. استاد سابق دانشگاه پرینستون همچنین درباره بخش سوم بسته حمایتی که پرداخت چک ۱۴۰۰ دلاری به طیف گسترده‌ای از افراد می‌شود را غیرضروری دانست اما افزود که به دلیل پرطرفدار بودن این بخش از بسته حمایتی، احتمال تصویب در کنگره بالاتر خواهد رفت.

کروگمن همچنین گفت این بسته بیش از حد اقتصاد را تحریک نخواهد کرد و سبب افزایش چشمگیر تورم نخواهد شد زیرا بخش بزرگی از ۱۴۰۰ دلار به جای هزینه صرف پس‌انداز خواهد شد. همچنین کروگمن درباره نقد سامرز مبنی بر تمرکز بر سرمایه‌گذاری بر زیرساخت‌ها عنوان کرد که دولت می‌تواند هر دو کار را به سرانجام برساند؛ اکنون روی مساله کرونا تمرکز کند و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها را که زمان بیشتری می‌برد را از سال ۲۰۲۲ آغاز کند.

ادامه مخالفت‌های سامرز و کروگمن

در ادامه این مناظره سامرز عنوان کرد که او به فدرال رزرو برای تنظیم بهینه نرخ بهره برای پاسخ به تحریکات مالی این بسته اعتماد ندارد و احتمال می‌دهد اقتصاد با افزایش نرخ بهره وارد رکود مجدد خواهد شد. همچنین سامرز افزود برخی از سفته‌بازان در قضیه سهام «گیم‌استاپ» با افتخار از استفاده از چک‌های حمایتی برای خرید سهام سخن به میان آوردند. سامرز تصریح کرد که نزدیک به هزار میلیارد دلار از بسته بایدن هزینه‌هایی غیرضروری است. همچنین این اقتصاددانان با استدلال کروگمن درباره هزینه آهسته پول‌های تزریق شده مخالف بود و گفت زمانی که پاندمی به پایان برسد، ما با موجی از افزایش مصرف مواجه خواهیم شد.

کروگمن نیز در پاسخ به گفته سامرز در مورد اتفاق گیم‌استاپ عنوان کرد که در هر صورت حباب اتفاق خواهد افتاد و این امری هوشمندانه نیست که سیاست پولی را برای جلوگیری از آن سرکوب کنیم. کروگمن همچنین پیش‌بینی کرد که بایدن با تصویب بسته هزار و ۹۰۰‌میلیارد دلاری پشتیبانی سیاسی را به دست خواهد آورد و این امر باعث خواهد شد که دولت وی در ادامه راه بتواند پروژ‌ه‌های بزرگ بعدی را به راحتی تصویب کند زیرا رای‌دهندگان مشاهده خواهند کرد که دولت دقیقا می‌داند چه مسیری را در پیش گرفته است. همچنین کروگمن در ادامه گفت ریسک پایینی وجود دارد که مردم انتظار تورم بالایی را داشته باشند و این موضوع احتمالا به یک پیشگویی تبدیل خواهد شد؛ به این معنا که انتظار تورم پایین در آینده تورم در آینده را پایین نگه خواهد داشت.

سامرز که در مورد تورم نظر دیگری داشت در پاسخ به صحبت‌های کروگمن گفت که اقتصاددانان جوان در این استدلال که تورم دیگر نمی‌تواند تبدیل به یک مشکل شود راه را به خطا رفته‌اند.

سامرز افزود به دلیل ریسک تورم و دیگر مشکلات ایده مناسب این است که قدم‌های بعدی همواره کوچک و محتاطانه باشد تا زمانی که دلیل قانع‌کننده‌ای برای تغییر رفتار وجود داشته باشد. دو اقتصاددان در آخر صحبت‌های خود لحنی مسالمت جویانه‌تر داشتند و کروگمن در انتها اضافه کرد که من و سامرز از بسیاری جهات نظراتی مشابه داریم و فکر می‌کنم او بیش از حد نگران مساله تورم است و همچنین بعد از اینکه بسته به اجرا دربیاید بسیاری از نتایج فارغ از پیش‌بینی مشخص خواهد شد.