سنگ تمام فولادی ها در حمایت از دانش بنیان ها/ با تحریم یا بی تحریم، میدان در دست دانش بنیان هاست

به گزارش می متالز، دور زدن تحریم ها منجر به افزایش قیمت نهایی و در نهایت کاهش قدرت رقابت در بازارهای جهانی می شد، این در حالی بود که صنعت فولاد ایران تولید 55 میلیون تن فولاد برای سال 1404 را برای خود پیش بینی کرده است و باید بخش زیادی از این تولید راهی بازارهای جهانی شود.

بی تردید افزایش قیمت نهایی، بازار صادراتی را به دست رقبا واگذار می کند و درست در همین جاست که سرمایه گذاری چندین و چندساله صنعت فولاد با شکست مواجه می شود، زیرا بازار داخلی کشش این حجم از تولید را نخواهد داشت.

در چنین شرایطی سیاست گذاران صنعت فولاد برای حل مشکل دست بکار شدند، موضوعی که باید در سال ها قبل مورد توجه قرار می گرفت این بار با وضع تحریم های پی در پی علیه صنعت فولاد به صورت ضربتی در دستور کار قرار گرفت و واحد های تحقیق و توسعه با تلاشی بیش از گذشته موضوع بومی سازی تجهیزات و قطعات مورد نیاز این صنعت را بررسی می کردند.

درست در چنین زمانی شرکت های دانش بنیان که پیش از این در سکوت و بی خبری کار خود را انجام می دادند مورد اقبال قرار گرفتند. استفاده از توان این شرکت ها می توانست به روی پا ایستادن صنعت فولاد در چنین شرایطی کمک کند.

این اقدام با چنان سرعت بالایی اجرایی شد که در 2 سال اخیر بسیاری از شرکت های فولادی از جمله فولاد مبارکه، ذوب آهن و.... در بسیاری از تکنولوژی ها و تولید قطعات لازم بی نیاز از واردات شدند، اتفاقی که به جلوگیری از خروج ارز از کشور هم کمک بسیاری می کرد، آن هم در شرایطی که نقل و انتقالات ارز با سختی های بسیاری مواجه بود.

درواقع شرکت های دانش بنیان پاسخگوی نیاز واحدهای صنعتی شدند و این همان زمانی بود که دولت به ویژه وزارت صنعت، معدن و تجارت به شدت بر استفاده از توان این شرکت ها در پروژه های مختلف معدنی و صنعتی تاکید داشت.

اما سوال مهم این است که شرکت های دانش بنیان می توانند با همین قدرت در صنعت فولاد حضور داشته باشند یا شرکت ها تنها در زمان تحریم به سراغ آنها رفتند؟

بدون شک هزینه بومی سازی تجهیزات و تکنولوژی های مورد نیاز صنعت فولاد آن هم به صورت ریالی برای شرکت ها جذاب تر از واردات و پرداخت دلاری خواهد بود، آن هم در شرایطی که بازار ارز با نوسانات بسیاری مواجه است.

حسن نوایی مدیرعامل شرکت گسترش فناوری خوارزمی و یکی از فعالان حوزه دانش بنیان درباره این موضوع گفت: صنایع کشور در حوزه فولاد و نفت به برخی قطعات نیاز دارند که در طول سال باید آنها را تعمیر یا تعویض کنند.

وی ادامه داد: زمانی که تحریم وجود ندارد، شرکت ها با گستره بزرگی از تامین کنندگان مواجه اند و می توانند با قیمتی بهتر تجهیزات مورد نیاز خود را تامین کنند. اما در شرایط تحریم اوضاع متفاوت است و راحت ترین کار برای تولیدکنندگان در حوزه فولاد و نفت تامین نیاز در داخل کشور است، البته در صورتی  قدرت اجرایی وجود داشته باشد.

نوایی همچنین اظهار کرد: هرچند در شرایط تحریم قرار داریم اما باید به این نکته اشاره داشت که امروز قطعه ای نیست که نتوان آن را وارد کرد، اما هزینه برای آن بسیار خواهد بود.

به گفته وی، درمورد برخی مواد و تجهیزات وضعیت متفاوت است، به عنوان مثال در حوزه کاتالیست های مورد نیاز صنعت فولاد واسطه ای برای خرید و فروش وجود ندارد و همین موضوع منجر به حمایت شرکت های فولادی از دانش بنیان ها می شود.
نوایی تصریح کرد: البته در حوزه نفت برخی شرکت های چینی نمایندگانی در ایران دارند که فعالیت شرکت های دانش بنیان ایرانی را سخت می کنند، به نوعی حضور واسطه ها کمی کار را دشوار می کند.

آن طور که پیداست، رفع تحریم ها می تواند رقابت شرکت های دانش بنیان را کمی سخت کند، اما نوایی معتقد است، در صنعت فولاد به ویژه در حوزه کاتالیست های مورد نیاز، بدلیل رقابتی که میان شرکت های ایرانی و خارجی وجود دارد، تامین نیاز از داخل به قوت ادامه خواهد یافت. از سویی دیگر رفع تحریم ها می تواند برای شرکت های دانش بنیان فرصتی باشد تا محصولات خود را به بازارهای جهانی عرضه کنند.

هرچند تحریم ها فشار زیادی به کشور وارد کرده است اما باعث شد تا به داشته ها و پتانسیل ها بیش از گذشته توجه شود و بخش های مغفول مانده فرصتی برای دیده شدن کسب کنند.

درواقع می توان این گونه پیش بینی کرد، که تولید فولاد با قیمت کمتر مورد توجه مدیران این صنعت باقی می ماند تابتوانند حضور خود در بازارهای جهانی را توسعه دهند.

وزارت صمت و شرکت های فولادی باید حمایت خود از شرکت های دانش بنیان را بیش از گذشته کرده تا علاوه بر تامین نیاز در داخل کشور، قدرت رقابت صنعت فولاد در حوزه صادرات را افزایش دهند. از سویی دیگر خطر حضور واسطه در این حوزه نیز می تواند به هر دوسوی ماجرا یعنی تولیدکننده و مصرف کننده آسیب وارد کند. موضوعی که نیازمند رصد هرچه بیشتر بازار از سوی وزارت صمت خواهد بود.

فراموش نکنیم، حمایت از چنین شرکت هایی به اشتغالزایی نیز کمک خواهد کرد. درواقع این اقدام تیری با چندین نشان در راستای توسعه صنعت کشور خواهد بود.