یکی از مهمترین حوزههایی که در دوران دولت یازدهم شاهد رشد قابل احترامی بوده، بخش معدن است. وزارت صنعت، معدن و تجارت طرحهای گوناگون و اقدامات مختلفی را از طریق سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) در پیش گرفت تا آسیبهایی که بخش معدن در طول یک دهه گذشته با آن مواجه شده بود را از سر بگذارند.
پیشتر برآوردی که از میزان ذخایر معدنی ایران اعلام شده بود، ارزش ذخایر معدنی کشورمان را حدود ۷۰۰ میلیارد دلار اعلام می کرد که با اکتشافات جدید این رقم تا ۱۴۰۰ میلیارد دلار برآورد میشود.
مرور عملکرد دولت در بخش معدن نشان میدهد که میزان اکتشاف، صادرات و جذب سرمایهگذاری خارجی صورت گرفته قابل مقایسه با سالهای گذشته نیست. اما نکته مهم مقابله با خامفروشی در دولت یازدهم است که یکی از سیاستهای اصلی اقتصاد مقاومتی به شمار میرود که توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شده. در این شرایط وزارت صنعت، معدن و تجارت، جلوگیری از خامفروشی و تکمیل زنجیره ارزش مواد معدنی را به عنوان اصلیترین برنامه خود در نظر گرفته است. روندی که میتواند در سالهای آتی باعث جهش صنعتی در کشور شود.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی دولت، ایران کشوری با منابع غنی و ذخایر معدنی است. تاکنون ۶۸ ماده معدنی شناساییشده است. بااینحال در سالهای پیش رفتهرفته با اتخاذ سیاستهای غیر کارشناسی ازجمله واگذاری غیرعلمی بخش معدن با مشکلات مختلفی روبرو شده بود که با روی کار آمدن دولت یازدهم و برنامهریزیهای مناسب برای بازگرداندن بخش معدن به مسیر توسعه اقدامات مناسبی صورت گرفت که در سال ۹۵ بخشی از این اقدامات به ثمر نشست و در سالهای آتی نتیجه برنامهریزی و اقدامات مدیریتی صورت گرفته در این بخش، تأثیر خود را بیشتر نشان خواهد داد. با اینحال اوج عملکرد دولت در بخش معدن در سال ۹۵ را باید در صادرات مواد معدنی جستوجو کرد که پیشبینی میشود تا پایان سال صادرات به رقم ۵/۵ میلیارد دلار برسد. همچنین میزان استخراج نیز نسبت به سال گذشته ۱۱ درصد افزایشیافته است. میزان اکتشاف نیز از ابتدای سال جاری تا ابتدای اسفندماه، یک میلیارد و ۷۸ میلیون تن ذخیره مهم و اساسی معدنی بوده است.
۱۲۷ پهنه با مساحت ۴۸۵ هزار کیلومترمربع در ۱۱ ماه امسال کشفشده که بخشی از عملیات اکتشافی اولیه توسط سازمان زمینشناسی انجامشده است. از تعداد پهنه کشفشده، ۱۰۲ پهنه برای استحصال مواد به بخش خصوصی واگذارشده و ۲۵ پهنه نیز به دلیل مخالفت سازمان محیط زیست و یا استقبال نکردن بخش خصوصی واگذار نشده است. فرایند شناسایی تعدادی از پهنههای واگذارشده به دلیل وسعت و شرایط جغرافیایی طولانی شده، ولی شناسایی ۱۷ پهنه به اتمام رسیده است. در این ۱۷ پهنه، بالغ بر۳۰۰ نقطه امیدبخش و محدوده ظرفیت دار مواد معدنی غنی وجود دارد که فضای اکتشاف مقدماتی و تفصیلی را در آینده طی میکند. سال گذشته در مرحله نخست ۱۷ هزار و ۶۰۰ محدوده با مساحت ۱۵۲ هزار کیلومترمربع آزادسازی و اجازه اکتشاف داده شد. ۲ هزار و ۵۰۰ محدوده بهصورت قانونی ثبتشده و برای تعدادی دیگر نیز پروانه اکتشاف صادر خواهد شد.