تولید پایدار شرکت مس با طرح انتقال آب خلیج‌فارس

به گزارش می متالز به نقل از عصر مس آنلاین، بخش عمده‌ای از صنایع بزرگ و آب‌بر کشور در مناطق گرم و خشک کشور واقع شده‌اند که صنعت مس نیز ازجمله آن‌هاست. تأمین آب صنعت مس به شیوه‌ای زیست‌محیطی و پایدار یکی از موضوعاتی است که شرکت ملی صنایع مس ایران در دستور کار قرار داده است. شرکت مس در اقدامی مشترک با شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر و شرکت صنعتی معدنی چادرملو، تأمین آب مورد نیاز تأسیسات در حال بهره‌برداری و نیز طرح‌های توسعه‌ای خود را از خلیج‌فارس آغاز کردند. این پروژه که با هدف انتقال آب خلیج‌فارس به صنایع جنوب‌شرق کشور کلید خورده، یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های خاورمیانه است که با هدف شیرین‌سازی و انتقال آب به میزان 150 میلیون مترمکعب به صنایع استان‌های کرمان و یزد در سه فاز در حال انجام است. «حمیدرضا سیف»، مجری طرح انتقال آب خلیج‌فارس شرکت ملی صنایع مس ایران در گفت‌وگویی به تشریح جزئیات این طرح پرداخته است. 

اهمیت پروژه انتقال آب خلیج فارس برای صنعت مس چیست؟

همان‌گونه که مطلع هستید طرح جامع آب شرکت ملی صنایع مس ایران که از سال 1381 فعالیت‌های خود را در جهت افزایش بهره‌وری در حوزه آب شروع کرد، موفق شد با برنامه‌ریزی‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت عملاً تمامی پتانسیل‌های  بالقوه تأمین آب در منطقه سرچشمه را بالفعل کند و بهره‌وری را به عدد بالای 80 درصد  افزایش دهد که رکورد بی‌نظیری در دنیا است. اما بیلان آبی در این منطقه نشان‌دهنده آن است که متأسفانه امکان تأمین آب برای طرح‌های توسعه در محدوده استان کرمان وجود ندارد و لذا بر اساس مطالعات انجام شده تنها راه دستیابی به منابع آبی مورد نیاز صنعت مس در محدوده سرچشمه، شیرین‌سازی و انتقال آب از خلیج‌فارس است. در پروژه‌هایی که در حوزه آهن انجام می‌شود  با توجه به درصد بالای سنگ آهن در معدن بعضاً موضوع انتقال مواد معدنی به کنار دریا هم مطرح می‌شود که برای معدن گل‌گهر این موضوع بررسی و به‌هیچ‌وجه اقتصادی نبود. همچنین برای معادن مس که عیار مس در آن‌ها  حدود 0.7 درصد ‌است، این موضوع امکان‌پذیر نیست. به همین دلیل انتقال آب شیرین‌شده دریا از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است.

این پروژه هم‌اکنون چقدر پیشرفت دارد و پیش‌بینی شما از زمان اتمام این پروژه چیست؟

قطعه اول خط انتقال از تأسیسات نمک‌زدایی بندرعباس واقع در غرب بندرعباس شروع و به سمت معدن گل‌گهر سیرجان (رقوم ارتفاعی حدود 1800) امتداد می‌یابد. طول خط انتقال قطعه اول حدود 300 کیلومتر و دبی آن 4.4 مترمکعب در ثانیه است. قطعه دوم خط انتقال آب از محدوده گل‌گهر ( رقوم ارتفاعی حدود 1800) شروع و به سمت مجتمع مس سرچشمه (رقوم ارتفاعی حدود 2750)  امتداد می‌یابد. طول خط انتقال قطعه دوم حدود 150 کیلومتر و دبی آن 3 مترمکعب در ثانیه است. قطعه سوم خط انتقال آب از مخزن ایستگاه پمپاژ 3 قطعه دوم در محدوده معدن سرچشمه شروع و به سمت مجتمع فولادسازی چادرملو در اردکان یزد امتداد می‌یابد. طول خط انتقال قطعه سوم حدود 370 کیلومتر و دبی آن 2 مترمکعب در ثانیه است. درصد پیشرفت پروژه در مجموع 3 قطعه در حدود 40 درصد و در قطعه اول 65 درصد است. پیش‌بینی اتمام پروژه تا تحویل آب به مخزن مس سرچشمه 6 ماهه اول سال 1398 است.

آیا با بهره‌برداری از این پروژه می‌توان گفت که توسعه صنعت مس برای سال‌های آینده پایدار و تضمین شده است؟

نظر به این‌که میزان آب انتقالی به مس سرچشمه بر اساس نیازسنجی آب مورد نیاز در وضع موجود و نیز آب مورد نیاز برای طرح‌های توسعه بوده است لذا طرح‌های توسعه صنعت مس در سرچشمه با انتقال این آب  مشکلی نداشته و از این نظر پایداری لازم را خواهند داشت.

با توجه به آغاز دور تازه تحریم‌های امریکا علیه ایران در ماه‌های پیشِ رو، آیا در زمینه تأمین قطعات پروژه انتقال آب چالشی متوجه این پروژه هست یا خیر؟

به منظور تأمین تجهیزات مورد نیاز انتقال آب از محل شیرین‌سازی تا مس سرچشمه تمهیدات و برنامه‌ریزی‌های لازم به‌گونه‌ای انجام شده است که در بخش تأمین لوله ورق‌های مورد نیاز خارجی همگی تأمین شده و ورق‌های باقی‌مانده داخلی بود و با اتکای به کارخانجات تولید ورق در داخل کشور نیازمندی‌های بخش لوله‌ها تأمین شده است. در بخش تجهیزات مکانیکی و برقی با اتکا به تولیدات داخلی و حداکثر استفاده از این توان، سفارش‌گذاری‌های لازم انجام شده است. تنها در برخی از تجهیزات که امکان تأمین آن در داخل کشور وجود نداشته است مقدمات و برنامه‌ریزی‌های لازم جهت تأمین آن‌ها  از خارج از کشور انجام شده و امیدواریم که در آینده مشکلات جدیدی بروز نکند.

سهم شرکت مس در این سرمایه‌گذاری چقدر است؟

سهم سرمایه‌گذاری شرکت مس در شرکت تأمین و انتقال آب خلیج‌فارس  33.333 درصد است.

باتوجه به این‌که این پروژه یک پروژه ملی محسوب می‌شود آیا حمایت دولت و دیگر ارکان‌ها  و نهادهای اقتصادی کشور را به همراه دارد؟

از آن‌جا که این پروژه با توجه به ابعاد و پیچیدگی‌ها در نوع خود منحصربه‌فرد است و نیازمند سرمایه‌گذاری با حجم ریالی بسیار بالا است و توسط بخش خصوصی در حال اجرا است لذا موانع و مشکلات عدیده‌ای در خصوص اخذ مجوزها و تملک اراضی وجود داشته که الحمدلله بخش عمده‌ای از این مسائل با حمایت ارگان‌های مختلف حل‌وفصل شده است.