پرده از اسرار معدنی کره شمالی برداشته خواهد شد؟

به گزارش می متالز، به نقل از ماینینگ-فناوری، حدود ۲ ماه پیش دیدار تاریخی رئیس‌جمهوری امریکا و رهبر کره شمالی انجام شد و این دو یک توافق هسته‌ای را در سنگاپور امضا کردند. نشست این دو تن که در گذشته، دشمن یکدیگر به شمار می‌آمدند به سرعت امیدها را زنده کرد که جونگ اون، رهبر کره شمالی در نهایت به برنامه سلاح‌های هسته‌ای کره شمالی پایان دهد و مسیر را برای پایان تحریم‌های بین‌المللی علیه این کشور هموار ‌کند. با آشکار شدن بارقه‌های صلح در افق روابط این دو، توجه‌ها به فرصت‌های اقتصادی جلب شد که می‌تواند از یک کره شمالی غیرهسته‌ای برآید، به ویژه فرصت‌هایی که در بخش معدن این کشور وجود دارند.
در همین راستا، اشخاص پرنفوذ و صاحبان سرمایه برای سرمایه‌گذاری در ایجاد زیرساخت‌ها و برپایی پروژه‌های معدنی کره شمالی اظهار تمایل کردند. مارک موبیوس آلمانی که به عنوان مدیر بودجه شرکت‌های نوظهور شناخته می‌شود و یکی از موسسان شرکت موبیوس‌کَپتال‌پارتنِرز در انگلیس است، در گفت‌وگو با تلویزیون سی‌ان‌بی‌سی اظهار کرد که ذخایر عظیم این کشور منزوی، آماده بهره‌برداری است.
موبیوس برای تایید این ادعای خود به گزارش‌های گوناگونی که در این باره منتشر شده، استناد می‌کند؛ گزارش‌هایی حاکی از اینکه بنا بر برخی برآوردها، کره شمالی دربردارنده ذخایری به ارزش ۶تریلیون دلار یا حتی ۱۰ تریلیون دلار از منابع معدنی است و شمار انواع ذخایر بکر آن به ۲۰۰ نوع ماده معدنی می‌رسد که طلا، مس، روی، زغال‌سنگ، مگنزیت و مولیبدنیت از جمله آنها هستند. البته تاکنون امکان شناسایی ارزش واقعی ذخایر معدنی این کشور وجود نداشته است. با این حال کمتر از یک دهه گذشته، سرمایه‌گذاران چینی زیادی برای سرمایه‌گذاری بر ذخایر کره شمالی اظهار تمایل می‌کردند و این بخش همواره اهمیت استراتژیک برای دولت کره شمالی داشته است.

آنچه درباره معادن کره شمالی می‌دانیم

بنا بر گزارش موسسه امریکایی «ناتیلوس» که ادوارد یون، یکی از کارشناسان بخش توسعه منابع معدنی کره شمالی این موسسه آن را نوشته، اقتصاد این کشور اتکای زیادی به مواد معدنی و استخراج آن دارد. او همچنین معتقد است که سال ۲۰۰۵ میلادی (۱۳۸۴ خورشیدی) ۱۵.۲ درصد از کل صادرات کره شمالی را مواد معدنی تشکیل می‌داد.
این گزارش که عنوان آن «وضعیت کنونی و آینده بخش معدن کره شمالی» است، می‌افزاید استخراج سنگ‌آهن و زغال‌سنگ، صنایع درجه اول برای توسعه اقتصادی کره شمالی از دهه ۱۹۷۰ میلادی (۱۳۴۹ خورشیدی) تاکنون به شمار می‌آمده‌اند.
اگرچه این گزارش در سال ۱۳۹۰ خورشیدی (۲۰۱۱ میلادی) منتشر شد اما بنا بر گفته پیتر هِیز، استاد افتخاری دانشگاه سیدنی و مدیر موسسه ناتیلوس، یافته‌ها و ارقام این گزارش هنوز هم موثق و قابل توجه است. پیش از سقوط اتحاد جماهیر شوروی، کره شمالی با این کشور و دیگر کشورهای کمونیست، معاملات تجاری داشت اما از دهه ۱۹۹۰ میلادی (۱۳۶۹ خورشیدی) بخش معدن ضعیف شد و تصور می‌شود از ضعف زیرساخت، برنامه‌ریزی و کمبود برق و فناوری‌های مدرن در رنج است. بنا بر گفته ادوارد یون، در استخراج معادن کره شمالی از تجهیزات تولیدی استفاده می‌شود که عمر آنها می‌تواند به ۳۰ تا ۴۰ سال برسد. این تجهیزات در واقع از دهه ۱۹۴۰ میلادی (۱۳۱۹ خورشیدی) که کره در استعمار ژاپن بود، در این کشور باقی مانده است، بنا بر این ظرفیت تولید این کشور محدود می‌شود.
علاوه بر این، اسکات اسنایدر، عضو ارشد مطالعات کره و مدیر بخش سیاست کره-امریکا در شورای روابط خارجی امریکا در اظهارنظر خود در این باره گفته که شرایط استخراج مواد معدنی در کره شمالی بسیار بد است. او همچنین افزود: معادن این کشور استانداردهای امنیتی را ندارند و واضح است افرادی که خائن هستند یا برای رژیم یک تهدید امنیتی تلقی می‌شوند، سر از معادن زغال‌سنگ و کار در شرایط بسیار سخت درمی‌آورند. تاکنون نیز هیچ مدرک و گواهی دال بر اینکه این شرایط تغییر کرده، به‌دست نیامده است.

سرمایه‌گذاری خارجی در کره شمالی

از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۷ میلادی (۱۳۷۶ تا ۱۳۸۶ خورشیدی) مقامات کره شمالی به سرمایه‌گذاران خارجی اجازه می‌دادند در پروژه‌های معدنی معینی از این کشور شرکت کنند و بیشتر این سرمایه‌گذاران را چینی‌ها تشکیل می‌دادند. در واقع تا سال ۲۰۱۱ میلادی (۱۳۹۰ خورشیدی) این‌گونه گزارش شد که شرکت‌های چینی در سه چهارم سرمایه‌گذاری‌های مشترکی که در پروژه‌های کره شمالی انجام می‌شد، سهم داشتند. شمار این پروژه‌ها به ۳۵۰ می‌رسید و بیشتر آنها نیز مربوط به استخراج مواد معدنی بود.
بنا بر گزارش بلومبرگ، شرکت سینو-ماینینگ‌اینترنشنال بیشتر از ۱۲۳ میلیون دلار برای ارتقای تجهیزات در معدن مس «هایسان‌یوس» خرج کرد. این معدن تنها حدود ۳ کیلومتر با مرز چین و کره شمالی فاصله دارد و گفته می‌شود بزرگ‌ترین معدن مس در کره شمالی است که میزان ذخایر آن به ۲۵۰هزار تن می‌رسد. در نتیجه این سرمایه‌گذاری قرار شد روزانه ۲هزار تن از آنچه از این معدن استخراج می‌شود، به چین فرستاده شود. بنا بر گزارش بلومبرگ، شرکت‌های چینی دیگری مانند «چاینا مین‌متالز»، «لیائونینگ مَچینِری گروپ هلدینگ» و «گروه آهن و فولاد تانگشان» نیز میلیاردها دلار در کره شمالی سرمایه‌گذاری کردند.

تحریم‌های سازمان ملل

سال ۲۰۱۶ میلادی (۱۳۹۵ خورشیدی) سازمان ملل ممنوعیت کاملی بر واردات زغال‌سنگ و سنگ‌آهن به کره شمالی اعمال کرد. این در حالی بود که تجارت مس، نیکل، نقره و روی کره شمالی در سال پیش از آن (۲۰۱۵ میلادی) به نصف رسیده بود. چین نیز ممنوعیت واردات زغال‌سنگ را از کره شمالی اعمال کرد و این اتفاق، ضربه اقتصادی بزرگی برای کره به شمار می‌آمد چون بنا بر گفته وزارت خزانه‌داری امریکا، کره از تجارت زغال‌سنگ سالانه بیشتر از ۱میلیارد دلار به‌دست می‌آورد و شرکت‌هایی که در پروژه‌های معدنی کره‌ای سرمایه‌گذاری کرده بودند، زیر فشار قرار گرفتند تا فعالیت خود را در این کشور متوقف کنند.
یون، در بخش دیگری از گزارش وضعیت کنونی و آینده بخش معدن کره شمالی، در این باره می‌نویسد: منابع معدنی کره شمالی برای بازار چین قابل توجه هستند، چون انتقال مواد معدنی از کره به چین در مقایسه با هزینه انتقال این مواد از استرالیا و برزیل به چین ارزان‌تر تمام می‌شود.

چشم‌انداز پیش رو

اگرچه میزان مواد معدنی طبیعی کره شمالی به طور کامل شناخته شده نیست، اما تصور می‌شود حجم آن چشمگیر باشد. برای مثال یون به وجود ۷ معدن بزرگ طلا در این کشور اشاره می‌کند. اگرچه میزان کل تولید این معادن به طور رسمی گزارش نشده اما به گفته یون، ذخایر کانی‌های طلای یکی از آنها که وون‌سان نام دارد، به تنهایی ۱۵ تن برآورد شده که فریبنده است.
پایان تحریم‌ها و ازسرگیری روابط با کره شمالی می‌تواند مرز مشترک ۸۸۰ مایلی (حدود ۱۴۱۶ کیلومتری) را بین چین و کره باز کند. برای چین که تمایل و رغبت ویژه‌ای به مواد معدنی دارد، این اتفاق یک فرصت طلایی است و در صورت عملی شدن، شرکت‌هایی مانند سینو-ماینینگ‌اینترنشنال از مزایای آن بهره‌مند می‌شوند. اما آیا به غیر از چین، کشور دیگری وجود دارد که تمایل به سرمایه‌گذاری در سرزمینی داشته باشد که از کار اجباری استفاده می‌کند، زیرساخت‌های ضعیفی برای معدنکاری دارد و رهبر آن به بی‌ثباتی شناخته شده است؟ تا به حال، هزینه توسعه زیرساخت‌ها برای دستیابی به منابع به اضافه نبود فضای قانونی پایدار، سرمایه‌گذاران را از ورود به کره شمالی بازداشته است.