تختال منتظر کشف قیمت پس از آزادسازی سقف رقابت

می متالز - التهابات ارزی در انتهای سال گذشته و ابتدای سال جاری باعث شد که دولت در اقدامی بی‌سابقه ارز را تک‌نرخی و 4200 تومان اعلام کند. این اقدام با واکنش‌های متفاوتی مواجه شد. ضمن اینکه از آن زمان به بعد، مبنای قیمت‌گذاری بسیاری از کالاها مانند فولاد، مس و آلومینیوم در بورس کالا همین ارز 4200 تومانی قرار گرفت.

به گزارش می متالز، پس از تثبیت نرخ ارز همه محصولات فولاد کشور با نرخ اعلامی از سوی بانک مرکزی قیمت‌گذاری شد تا اینکه پس از یکی دو هفته، در بازار آزاد نرخ ارز با قیمت‌های دیگری رقم خورد. بدین ترتیب برخی از محصولات فولادی مانند تختال که در بورس کالا با نرخ 2200 تا 2300 تومان قیمت‌گذاری می‌شدند، در بازار آزاد با نرخ‌هایی بیش از 3500 تومان به فروش می‌رفتند. بدین ترتیب برخی افراد و شرکت‌ها بدون کوچک‌ترین زحمت و صرف انرژی برای تولید محصول، تنها با صرف هزینه خرید و فروش آن در بورس کالا، رانت‌ها و سودهای نجومی کسب کردند.

به‌عنوان مثالی دیگر، هم‌اکنون قیمت تمام‌شده تختال در کشور حدود 1800 تا 1900 تومان و قیمت معاملات حدود 2400 تا 2500 تومان است. در نتیجه فولادسازان بزرگ کشور با مصرف انرژی، به‌کارگیری نیروی انسانی و صرف میلیاردها تومان سرمایه‌گذاری، تنها حدود 500 تا 600 تومان برای هر کیلوگرم تختال سود کسب می‌کنند. در حالی که یک شرکت به‌ اسم تولیدکننده و با نیت واسطه‌گری تنها با خرید تختال از بورس کالا و فروش آن در بازار آزاد، حدود 1000 تا 1500 تومان سود خالص کسب می‌کند. این واسطه تنها پول خرید را می‌پردازد و هیچ انرژی و نیروی انسانی را برای ایجاد ارزش افزوده صرف نمی‌کند.

با این حال پس از مدت‌ها دولت موافقت کرد که سقف رقابت را از فولاد حذف کند. هر چند که این امر با واکنش مثبت تولیدکنندکنندگان فولاد مواجه شد و بازار سهام نیز به آن واکنش مثبتی نشان داد، اما باید دید که آیا در مورد محصول عرضه شده در بورس رقابتی رخ می‌دهد یا خیر. آیا قیمت معامله با رقابت افزایش خواهد یافت و به سطح مطلوب تولیدکنندگان خواهد رسید یا خیر. این ابهامات در بازار فولاد هنوز وجود دارند. ضمن اینکه همچنان آثار قیمت‌گذاری دستوری 5 ماه گذشته بر تولیدکنندگان باقی مانده است. نمودار 1 حاکی از آن است که طی 5 ماه ابتدای سال 97 حدود 550 هزار تن تختال در بورس کالا عرضه شد که در مقابل آن نزدیک به یک میلیون تن تقاضا وجود داشت. اما در نهایت 472 هزار تن از این محصول مورد معامله قرار گرفت. در این میان شرکت فولاد هرمزگان که یکی از بازیگران بازار تختال کشور است، 190 هزار تن از این محصول در بورس کالا عرضه کرد که 343 هزار تن تقاضا داشت. اما در نهایت 178 هزار تن تختال فروخت که این امر نشان می‌دهد بازار تختال از تعادل مناسبی برخوردار نبود و در دوره‌های زمانی بسیار کوتاه، تغییرات بسیار سریعی در بازار رخ داده است.