نقشه نیمروز بورس(یکشنبه 15 مهر)

به گزارش می متالز، تابلوی معاملات امروز فروش گسترده و سراسری سهام در تمام صنایع بورسی، به‌ویژه گروه‌های بزرگ اعم از کالایی و غیرکالایی را به نمایش گذاشت؛ به‌طوری که شاخص کل در ساعت ابتدایی معاملات با ریزش 4/3 درصدی به کانال 187 هزار واحدی بازگشت. پس از اصلاح چشمگیر قیمت‌ها طی هفته گذشته انتظار می‌رفت شاخص‌های سهام در این هفته وارد مسیر صعودی شوند. اما این انتظار به‌ دلیل هیجان عمیق حاکم بر معاملات روی نداد و نگرانی از ریسک‌های سیاسی به‌ویژه از سوی فعالان تازه‌وارد بر شدت نوسان قیمت‌ها افزود. نقطه اوج این هیجان در معاملات دیروز رقم خورد که شاخص در چرخشی کم‌سابقه و تلاطمی شدید، نوسانی حدود 6 هزار واحدی را از محدوده مثبت تا منفی تجربه کرد. طرح شایعه عدم تصویب لایحه مبارزه با تامین مالی تروریسم مرتبط با نهاد ویژه اقدام مالی و همچنین حدس و گمانه‌های نابه‌جا از تغییر رویه معاملات اعتباری، اکثریت نمادها را طی روز گذشته از محدوده صف خرید در چرخشی تعجب‌برانگیز به محدوده صف فروش پیش رفتند. سایه این ترس بر معاملات امروز هم حکمفرما بود. البته این رفتار عجیب و هیجان‌آلود از سوی تحلیلگران قابل پیش‌بینی بود. از زمانی که رشد فزاینده بورس از ابتدای مهر آغازیدن گرفت، بسیاری از کارشناسان، از جمله تیم تحلیلی «دنیای بورس» بر مخاطرات این رالی کور تاکید و عواقب آن را پیش‌بینی می‌کرد. 

تغییر ابعاد بازار

واقعیت این است که طی دو هفته اخیر، یعنی 10 روز کاری، بیش از 15 هزار میلیارد تومان سهم در بورس تهران دست‌به‌دست شده است؛ این در حالی است که ارزش کل معاملات خرد در 6 ماه نخست سال رقمی نزدیک 40 هزار میلیارد تومان نشان می‌دهد. به عبارت دیگر، 40 درصد کل جابه‌جایی سهام طی سال جاری در 10 روز اخیر اتفاق افتاده که در کنار خریدهای گسترده فعالان حقیقی بازار نشان‌دهنده ورود قابل‌توجه پول‌های تازه طی دو هفته گذشته است.

چنان‌که از سنجش این ارقام ملاحظه می‌شود پیوستن پول‌های تازه به جریان معاملات، به دلیل عدم آشنایی کافی به بازار و مرزهای ارزندگی سهام، رفتاری دوگانه در صفوف خرید و فروش را در پی داشت و بر تلاطم قیمت‌ها افزود. در ابتدای روند اصلاحی اخیر، این گروه، ریزش دلار را مبنای معامله در سهام گرفت و سپس در روز گذشته و دادوستدهای امروز، به دلیل نگرانی از عدم تصویب لایحه یادشده در مجلس در صف‌های فروش نشست. این در حالی است که اکثر کارشناسان نسبت به ارزندگی سهام اطمینان کافی داشته و قابلیت‌های بنیادی و جهش سودآوری سهام را نه بر مبنای نرخ‌های موقت دلار در بازار آزاد، بلکه بر اساس نرخ‌های تحقق یافته در بورس کالا و آخرین گزارش‌های عملکرد شرکت‌ها برآورد کرده‌اند. اما روند قیمت‌ها و عرضه‌های گسترده فعالان حقیقی در چند روز اخیر نشان داد که بازار از فقر تجربه و تحلیل رنج می‌برد که عمدتا در پی هیجان حاکم با پیوستن فعالان تازه‌وارد به بازار شدت گرفت.

برآیند این موارد، با وزن‌دادن سنگین به مسائلی محیطی نظیر تصویب لوایح مرتبط با نهاد ویژه اقدام مالی همراه شد و در نتیجه موجب بروز رفتار هیجانی در معاملات شود که در معاملات امروز نیز شاهد آن بودیم.
 

واکنش لحظه‌ای به سیگنال مثبت مجلس

همزمان با تصویب الحاق ایران به لایحه کنواسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم (CFT) در مجلس، بازار سهام با واکنش مثبت سرمایه‌گذاران تجربه کرد و حجم تقاضا در تمام نمادهای بازار به صورت یکدست افزایش چشمگیری نشان داد که منجر به افزایش قابل توجه حجم و ارزش معاملات روزانه شد. ارزش معاملات در بورس، طی کمتر از 10 دقیقه پس از رای مثبت مجلس، بیش از 300 میلیارد تومان افزایش یافت. اما با توجه به روند چند روز اخیر معاملات در جهت اصلاح قیمت‌ها و مخصوصا تغییر جهت ناگهانی و هماهنگ روز گذشته از محدوده مثبت به منفی، خریداران دست به عصاتر عمل می‌کنند. پیش‌بینی می‌شود تا جلب اعتماد مجدد سرمایه‌گذاران برای ورود مجدد به سهام اصلاح شده بازار، شاهد بازاری آرام‌تر به لحاظ تغییرات هیجانی باشیم. از آنجایی که قیمت پایانی سهام شرکت‌ها فاصله زیادی با کف روزانه ندارد، انتظار ثبت معاملات در محدوده مثبت کمی غیرواقعی به نظر می‌رسد. از سویی دیگر خبرهایی مبنی بر افت نرخ دلار در معاملات صبحگاهی و شکسته شدن کانال 13 هزار تومان به گوش می‌رسد. از آنجایی که بسیاری از فعالان بازار به غلط ریزش نرخ دلار را با اصلاح قیمت‌ سهام دلاری ارتباط می‌دهند (هنوز دلار ثبت شده در تحلیل‌ها و قیمت‌های تنظیم شده براساس سودآوری دلارهای یاد شده فاصله زیادی با نرخ دلار بازار آزاد دارد) این امکان وجود دارد که تقاضا با یک فاصله زمانی خود را نشان دهد و بر این اساس اصلاح تدریجی قیمت سهام با شیب بسیار ملایم براساس انتظارات کلی وجود دارد.

حضور چشمگیر حقوقی‌ها در مرزهای ارزندگی

در وضعیتی که فروشندگان هیجان‌زده عمدتا از جنس فعال حقیقی هستند و با پیوستن خود به صف‌های فروش، بر شدت عرضه‌ها می‌دمند، خریداران حقوقی که معمولا از توان تحلیلی بالاتری برخوردارند اقدام به خریدهای گسترده در بازار  کرده‌اند. همزمان با موج سنگین اصلاحی در 3 روز گذشته، این دسته از فعالان بورسی اقدام به خرید بیش از 320 میلیارد تومان سهم بورسی کرده است. نکته جالب توجه این است که سهامداران حقوقی در جریان معاملات امروز با آرایش هیجانی بازار، میزان خالص خرید خود را به رقم  370 میلیارد تومان افزایش داده‌اند که در مقیاس روزانه بسیار چشمگیر و کم‌سابقه است. طبیعی است که هیجان‌زدگان بازار سهام ارزنده خود را بدون دلیل بنیادی در صف فروش به دست فعالان حقوقی بسپارند تا پس از بازیابی آرامش بازار، مجددا در سطوح بالاتر قیمت متقاضی همان سهام باشند.