به گزارش می متالز، شواهد حاکی از آن است که کشورهای توسعهیافته و پیشرفته از شفافیت زیادی در همه زمینههای اقتصادی برخوردار هستند و عدمشفافیت در کشورهای کمتر توسعهیافته منجر به ایجاد فساد، معضلات اقتصادی و در نهایت اجتماعی شده است. شفافیت یکی از مهمترین مسیرهای دستیابی به عدالت اجتماعی و جلوگیری از بسیاری از مفاسد اقتصادی است.
« ... نمیدانم این قدرتی که شما را بر ما مسلط کرده، چیست و موجب ضعف ما و ترقی شما چه؟ شما در فنون جنگیدن و فتحکردن و بکار بردن تمام قوای عقلیه متبحرید و حال آنکه ما در جهل و شغب (فساد) غوطهور و بهندرت آتیه را در نظر میگیریم. مگر جمعیت و حاصلخیزی و ثروت مشرق زمین از اروپا کمتر است، یا آفتاب که قبل از رسیدن به شما به ما میتابد، تاثیرات مفیدش در سر ما کمتر از سر شماست؟ یا خدایی که مراحمش بر جمیع ذرات عالم یکسانست خواسته شما را بر ما برتری دهد؟ گمان نمیکنم. اجنبی حرف بزن! بگو من چه باید بکنم که ایرانیان را هشیار نمایم؟...»
پاراگراف بالا برگرفته از کتاب«مسافرت به ارمنستان و ایران» نوشته پ.آ ژوبر( Pierre Amédée Jaubert) سفیر ناپلئون در عثمانی و ایران(1802 – 1804میلادی) ترجمه محمود هدایت، صفحه95 است. اینها سوالاتی است که عباسمیرزا، ولیعهد ایران در زمان قاجار، از سفیر ناپلئون پرسیده و با بیان آنها بهدنبال کشف علل درماندگی و عقبافتادگی ایرانیان بوده است. جالب توجه آنکه باوجود گذشت بیش از 200سال از آن تاریخ، این پرسشها هر روز نمود بیشتری پیدا میکند! البته بر همگان آشکار است که در نهایت عباس میرزا سرنوشتی مشابه امیرکبیر، قائممقام فراهانی و دیگر اصلاحطلبان جامعه خو د(به معنای واقعی آن) پیدا کرد، اما این پرسشها همچنان پابرجاست. بهراستی چرا درماندهایم؟ یقینا پاسخ به این سوال نیازمند موشکافی کارشناسان متخصص و واکاوی دقیق تمامی ابعاد علل درماندگی ایرانیان در توسعهیافتگی است. شاید بتوان گفت فسادی که عباس میرزا از آن حرف میزند و صدها سال است گریبان کشور را گرفته ناشی از یک مولفه بسیار مهم است؛ عدم شفافیت!
سازمان شفافیت بینالملل(Transparency International) در یک عبارت ساده، فساد را اینگونه تعریف میکند: «سوءاستفاده از قدرت مقامات عمومی در جهت کسب منافع خصوصی». اما این سوءاستفاده به چه شکل و در چه شرایطی رخ میدهد؟ بیگمان این عدمشفافیت است که راه را برای ریشه دواندن هرگونه فساد در اموال عمومی باز میگذارد. چه این فساد در حوزههای مالی باشد و چه در دادههای زمینشناسی، در هر صورت هزاران رانتی که دولتها(در صورت تمایل!) قصد مقابله با آنها را دارند بهدلیل عدمشفافیت کافی در یک یا چندین حوزه اتفاق افتاده و میافتد.