استفاده از هوش مصنوعی برای رصد تخلفات در بازار سرمایه

به گزارش می‌متالز، روح الله دهقان با اشاره به سامانه‌های نظارتی سازمان بورس گفت: ناظر بازار به صورت زنده دیتا‌های نظارتی تولیدی را دریافت و بر این مبنا نظارت می‌کند. با توجه به گسترش نیازمندی‌های نظارتی ناظر بازار از زمانی که بستر الکترونیکی سامانه معاملات فراهم شده است سامانه‌های نظارتی متعددی توسط شرکت مدیریت فناوری توسعه پیدا کرده و در اختیار ناظران بازار قرار گرفته است. تقریبا در ۱۰ سال گذشته یکی از مهمترین این سامانه ها، سامانه‌ای به اسم بیدار یا بستر یکپارچه دسترسی به اطلاعات راهبردی، بوده که این سامانه توسط شرکت مدیریت فناوری بورس توسعه پیدا کرده است.

به گفته دهقان، سامانه کاملا در اختیار متخصصان داخلی شرکت است و این سامانه با تجمیع اطلاعات مختلف معاملات پس از معاملات دارایی افراد و تمام مواردی که مد نظر ناظر بازار و مورد نیازش بوده است سعی کرده گزارش‌ها و هشدار‌های مورد نیاز را در اختیار ناظر بازار قرار بدهد.

وی افزود: این سامانه تقریبا عمر ده ساله دارد. قبل از آن سامانه‌های جزیره‌ای را داشتیم. هر بخشی از نظارت به یک منظور خاصی، یک سامانه خاص در اختیار داشت، اما از زمان ایجاد سامانه بیدار، ما تمام این سامانه‌ها را داخل سامانه واحد نظارتی تجمیع کردیم از آن به بعد مرجع عمده نظارت‌های بازار سامانه بیدار است. گزارش‌های متعددی را می‌گیرد و تمام اطلاعات مورد نیاز را به صورت تجمیع شده در اختیار ناظر قرار می‌دهد.

وی گفت: با توجه به افزایش معاملات بازار در سال ۹۹ و افزایش ورود مردم به بازار سرمایه، شاید می‌شود گفت این نظارت‌ها ممکن است با کندی همراه بوده، اما وقتی حجم معاملات زیاد میشود قاعدتا ممکن است کندی‌هایی داشته باشد، اما از نظر دسترسی سامانه ما ایرادی نداشتیم.

به گفته این مقام مسوول، لاگ سامانه‌هایمان کاملا از ابتدای سال مشخص است و از کسانی که از ما سوال کردند این لاگ‌ها را در اختیارشان گذاشتیم. باوجود اینکه فشار زیادی که در سال ۹۹ به سامانه وارد شده است، اما سامانه همیشه فعال بوده و گزارش‌های مورد نیاز را در اختیار ناظر قرار داده است.

دهقان تاکید کرد، با توجه به افزایش حجم معاملات در سال آینده به دنبال این هستیم که از هوش مصنوعی برای جلوگیری از تقلب‌ها استفاده بکنیم و زیرساخت‌های جدید را تعریف می‌کنیم که بتوانیم پاسخگوی حجم زیاد اطلاعات باشیم.

در همین خصوص عبداللهی رییس مرکز فناوری اطلاعات وزارت اقتصاد گفت: سامانه‌های نظارتی بورس دو کارکرد رسمی دارند یکی در حین انجام معاملات نظارت می‌کنند که آیا دستکاری و اتفاقی در بازار می‌افتد که این‌ها خیلی باید آنلاین باشند و جزو پیشرفته‌ترین سامانه‌های نظارتی هم در دنیا و هم در ایران هستند. ما سامانه‌هایی در این حد نداریم که اینقدر لایو دیتا‌ها را چک و تحلیل بکند. اما نوع دیگر هم پس از معاملات است بالاخره بر اساس هیستوری‌هایی که شکل می‌گیرد باید بتوان از این دیتا‌ها بتوانند آن الگو‌های نامنظم را تشخیص بدهند.

حسن زاده دیگر مقام مسوول در این حوزه در پاسخ به تسنیم معتقد است، از زمانی که سامانه‌های جدید مستقر شده اند، هیچ اختلالی در سامانه‌ها نبوده است. امروز چند سامانه نظارتی داریم یکی یک ماژول مربوط به هسته معاملات است یکی هم سامانه بیدار که اشاره شد. برای طراحی این سامانه ها. هم در از ظرفیت داخلی استفاده شده و، شرکت بورس تهران و فرابورس در حال استفاده از ان‌ها هستند. از سوی دیگر خود آن شرکت ها، دوباره سامانه‌های نظارتی را خودشان دارند.

چندی قبل نیز ابهاماتی در خصوص غیر فعال شدن آ سامانه‌های نظارتی مطرح شد که باید گفت، هیچ سامانه‌ای غیرفعال نیست بلکه سامانه ها‌ی قدیمی با سامانه‌های نوین جایگزین شدند.

منبع: بورس امروز