به گزارش میمتالز، فرم خالص آهن فلزی با جلای نقرهای و ته رنگ خاکستری است و، چون به سهولت در معرض هوا اکسید میشود، ندرتاً به صورت ناتیو یافت میشود. آهن به میزان حدود ۵ درصد در پوسته زمین رها شده است و کانیهای آن از نظر ترکیب و شکل ظاهر بسیار متنوع هستند. معمولترین کانیهای آهن اکسیدهای با رنگهایی از خاکستری تا زرد یا قرمز هستند که مهمترین آنها مگنتیت (Fe ۳ O ۴) و هماتیت (Fe ۲ O ۳) هستند.
سایر کانیهای معمول آهن اکسیدهای هیدراته مثل گوتیت (FeO (OH)) و لیمونیت (FeO (OH).nH ۲ O) و کانی کربناته (FeCO ۳) هستند.
مهمترین منابع تجارتی ماده معدنی آهن ساختارهای لایهای آهن (BIF) هستند که در سنگهای پروتروزوئیک یافت میشوند. منابع تجارتی معمولاً آن منابعی هستند که توسط فرآیندهای طبیعی ثانویه تا عیاری حدود ۶۵ درصد آهن غنی شده باشند. تودههای ماگمایی نیز میتوانند منابعی برای مقادیر بزرگ مگنتیت باشند.
بزرگترین توده آهن ماگمایی شناخته شده تاکنون کایرونای سوئد است. ذخیره ماده معدنی آهن جهان حدود ۱۵۰ میلیارد تن برآورد میشود که حاوی ۷۳ میلیارد تن آهن است. اکراین و روسیه به ترتیب بزرگترین ذخایر آهن جهان را دارا هستند.
سنگ آهن در مقیاس بزرگ (بیش از یک میلیون تن در سال) علاوه بر ایران در روسیه، سوئد، اکراین، موریتانی، آفریقای جنوبی، کانادا، مکزیک، ایالات متحده آمریکا، برزیل، هندوستان، قزاقستان و استرالیا تولید میشود و بزرگترین تولید کننده آن چین است.
استخراج عمده سنگ آهن دنیا با روشهای استخراج سطحی و به خصوص به روش روباز و به کمک حفاری و انفجار و سیستم شاول/ لودر و کامیون صورت میگیرد. هر چند که استخراج زیرزمینی آهن با روشهایی مثل استخراج از طبقات فرعی و تخریب بلوکی نیز صورت گرفته است.
فرآوری سنگ آهن عمدتاً به روش جداسازی مغناطیسی، جداسازی ثقلی و فلوتاسیون صورت میگیرد. حتی میتوان برای ماده معدنی هماتیت با خاصیت مغناطیسی ضعیف نیز از جداسازی مغناطیسی با شدت مغناطیس زیاد استفاده کرد. البته این ماده معدنی به کمک فلوتاسیون نیز میتواند تغلیظ شود.
حدود ۹۸ درصد سنگ آهن با عیار مناسب یا کنسانتره آهن تولیدی دنیا به مصرف تولید فولاد میرسد و مستقیماً به صنایع فولادسازی ارسال میشود. سنگ آهن یا کنسانتره آهن مذکور، در فرآیند آهن سازی و با استفاده از یک ماده احیا کننده، احیا شده و به آهن تبدیل میشود. پس از آن در فرآیند فولادسازی با افزودن کربن و سایر افزودنیهای ضروری، آهن به فولاد تبدیل میشود.
در روش کوره بلند، از کوره بلند (Blast Furnace) در تولید آهن با استفاده از ماده احیا کننده کک که از زغال سنگ حاصل میشود و از کورههای اکسیژنی (BOF) جهت تولید فولاد از آهن استفاده میشود. در کنار فرآیندهای اصلی (آهن سازی و فولادسازی)، فرآیندهای جانبی شامل کک سازی جهت تهیه ماده اولیه عملیات احیا و اگلومراسیون جهت آماده سازی سنگ معدن آهن نیز وجود دارند که در واقع خوراک موردنیاز فرآیندهای اصلی را فراهم میکنند. این تکنولوژی مهمترین شیوه تولید فولاد خام در جهان به شمار میآید و حدود ۶۰ درصد فولاد خام دنیا با این روش تولید میشود. در این روش برای تبدیل چدن مذاب به فولاد از کورههای BOF استفاده میشود.
تکنولوژی دیگر، تولید فولاد به روش احیای مستقیم است. در این روش گاز طبیعی (CH ۴) عامل احیای سنگ معدن آهن است و در کشورهایی با منابع غنی گاز طبیعی مانند ایران مورد توجه است. سهم فولاد خام تولیدی از این روش در دنیا حدود ۷ درصد است. تکنولوژی احیای مسقیم به چند تکنولوژی عمده تقسیم میشود که مهمترین آنها عبارتند از: میدرکس، HYLIII، HYLIV و بستر سیال که رایجترین آنها، تکنولوژی میدرکس است.
رشد موقعیت پیشتازی در بازار داخلی و حضور مداوم در بازار جهانی به عنوان سازمان پیشرو در کیفیت، فن آوری و رعایت مسوولیتهای اجتماعی در سطح کشور از چشم اندار این شرکت محسوب میشود.
منابع انسانی مهمترین سرمایه فولاد مبارکه است و وظیفه همه ما صیانت از این سرمایه الهی است. شرکت فولاد مبارکه هماهنگ باجهت گیریهای راهبردی خویشن در راستای تحقق نظام تحول شرکت سلامتی و ایمنی منابع انسانی، این ارزشمنترین سرمایه سازمان را از اولویتهای اساسی خود دانسته و به عنوان یکی از صنایع عمده تولیدی کشور ارتقاء نظام بهداشت حرفهای و ایمنی در شرکت و ترویج این نظام در کشور را از رسالتهای خود میداند و در این راستا خط مشی و برنامههای خود را تدوین مینماید.
مدیریت شرکت فولاد مبارکه ضمن اعلام تعهد خود به این خط مشی، مشارکت کلیه کارکنان، پیمانکاران و سایر ذینفعان را جهت تحقق آن ضروری دانسته و اعلام مینماید:
-در همه واحدها و جنبههای ایمنی و بهداشتی به منظور کاهش خطرات و بهبود شرایط ایمنی و بهداشتی اهداف بلند مدت و کوتاه مدت کمی تدوین میگردد.
-نسبت به استقرار، نگهداری و بهبود مستمر سیستم جامع مدیریت بهداشت حرفهای و ایمنی بر اساس استاندارد ۱۸۰۰۱:۲۰۰۷ OHSAS در کلیه بخشهای تحت کنترل، شامل واحدهای عملیاتی و ستادی شرکت و پیمانکاران اقدام مینماییم.
- از کلیه قوانین و مقررات ملی مرتبط با فعالیت خود تبعیت نموده و عملکرد سازمانهای موفق در این زمینه را سرلوحه کارهای خود قرار میدهیم.
- از طریق آموزش کافی و مناسب نسبت به افزایش آگاهی کارکنان در خصوص چگ. نگی انجام صحیح و ایمن کارها اقدام نمائیم.
- از کلیه قوانین و مقررات ملی مرتبط با فعالیت خود تبعیت نموده و عملکرد سازمانهای موفق در این زمینه را سرلوحه کارهای خود قرار میدهیم.
- از طریق آموزش کافی و مناسب نسبت به افزایش آگاهی کارکنان در خصوص انجام صحیح. ایمن کارها اقدام مینمائیم.
- با انجام برنامه ریزیها و کنترلهای لازم و اجرای طرحهای بهینه سازی، صدمات، بیماریها و خسارات مالی ناشی از انجام فعالیتها را به حداقل میرسانیم.
- عملکرد بهداشت حرفهای و ایمنی را به صورت مستمر و دائمی بهبود خواهیم داد.
- هر کس مسوول ایمنی خود و دیگران است و لازم است این مسوولیت را دائما یادآوری نماییم.
- هدف ما ایجاد محیطی ایمن و بهداشتی برای همه افراد (اعم از کارکنان، پیمانکاران و مراجعه کنندگان) و همه فعالیتهاست و بهبود مستمر شرایط کار، دائما پایش و فعالیتهای بهبود برنامه ریزی و نتایج آن اندازه گیری میگردد.
- لازم است قبل از انجام هر کار شرایط اجرای ایمن ان را مطابق استانداردهای کارفراهم نماییم، هدف نهایی جلوگیری از بروز هر گونه حادثه است.
بلند همتان فولاد مبارکه در ۱۱ ماهه سال ۹۹ موفق شدند با تولید ۶ میلیون و ۳۴۱ هزار تن فولاد خام به رشد ۹.۶ درصدی نسبت به مدت مشابه سال ۹۸ (۵ میلیون و ۷۸۴ هزار تن) دست یابند.
عباس اکبری محمدی معاون بهرهبرداری شرکت فولاد مبارکه ضمن اعلام خبر این دستاورد غرورآفرین گفت: ثبت این رکورد در حالی به دست آمد که بالاترین رکورد تولید فولاد مبارکه در سال ۱۳۹۶ (۶ میلیون و ۴۵۱ هزار تن) ثبت شده بود و این رکورد از ابتدای سال ۹۹ تا تاریخ ۱۲ اسفندماه، با تولید (۶ میلیون و ۶۰۹ هزار تن) پس از گذشت سه سال با وجود همه محدودیتها شکسته شد و پیشبینی میشود در سایه الطاف الهی و با اتکا به اراده و تخصص مدیریت و کارکنان شرکت تا پایان سال جاری این افزایش تولید به بیش از نیم میلیون تن از هدف تعیینشده افزایش یابد.
در پی کسب این موفقیت، غلامرضا سلیمی مدیر ناحیه فولادسازی و ریختهگری مداوم فولاد مبارکه از عوامل ذیل بهعنوان مهمترین اقدامات اثرگذار در کسب این رکورد ارزشمند یاد کرد: حمایت همهجانبه مدیرعامل شرکت از اهداف تعریف شده و ایجاد انگیزه بین همکاران؛ همدلی و صرف فعل خواستن در تمام ردههای ناحیه؛ مدیریت بهموقع و مؤثر انواع متالیک شارژ کورهها و به حداقل رساندن توقفات ناشی از کمبود مواد اولیه؛ کاهش هوشمندانه زمان تعمیرات؛ هماهنگی و تعامل مناسب بین واحدهای مختلف تولید در ناحیه؛ استفاده مؤثر از واحدهای پشتیبانیکننده؛ انجام پروژههای بهبود متعدد؛ استفاده مؤثر از توان پیمانکاران ناحیه.
معاون بهرهبرداری فولاد مبارکه در خاتمه، ضمن قدردانی از تلاش همهجانبه کارکنان شرکت کسب این دستاورد را به مدیریت، کارکنان، تمامی ذینفعان و تأمینکنندگان فولاد مبارکه تبریک گفت.
همواره از شرکت فولاد مبارکه به عنوان یک صنعتِ صنعت ساز یاد میشود. این شرکت طی سالهای گذشته تلاش بسیاری در جهت تامین نیاز مواد اولیه صنایع پابین دستی فولاد، همچنین صنعت نفت کشور از خود نشان داده و موفقیتهای بسیاری را کسب کرده است؛ برای نمونه تولید تختال برای انتقال نفت گوره به جاسک به عنوان استراتژیکترین پروژه دولت دوازدهم توسط شرکت فولادمبارکه انجام شده است.
فولاد یکی از ارکان اصلی و استراژیک برای ایجاد ساختار صنعتی و توسعه هر کشوری به شمار میآید؛ از این رو میبینیم بسیاری از کشورهای توسعه یافته و پیشرو در جهان در صدر تولیدکنندگان اول فولاد قرار گرفتهاند که از نمونههای آنها میتوان به بزرگترین تولیدکننده فولاد دنیا یعنی چین اشاره کرد که در رتبه دوم اقتصاد بزرگ جهان قرار دارد.
کشورهای در حال توسعه نیز در تلاش برای تولید فولاد در حجم بالا و افزایش تنوع در محصولات تولیدی خود هستند. ایران نیز که اکنون در میان تولیدکنندگان برتر فولاد خام در جهان قرار گرفته، با کمک طرحهای توسعهای در این صنعت، طی چندسال اخیر توانسته به عنوان یکی از صادرکنندگان مطرح محصولات فولادی در منطقه و جهان تبدیل شود.
در این میان شرکتهای بزرگ فولادی در ایران همچون شرکت فولاد مبارکه اقدامات وسیعی برای رسیدن با جایگاه فعلی صنعت فولاد کشور در جهان انجام داده است.
شرکت فولاد مبارکه که همواره از آن با عنوان فولاد صنعت ساز یاد میشود، فعالیت خود را از ۲۸ سال پیش آغاز کرده و اکنون با تولید ۷.۲میلیون تن محصول بخش عمدهای از تولید فولاد و تامین نیاز صنایع پایین دستی کشور را بر عهده گرفته است.
در واقع تولید این میزان محصول و همچنین متنوع بودن سبد محصولات تولیدی فولاد مبارکه سبب شده تا بسیاری از تولیدکنندگان صنایع پایین دستی فولاد همچون خودروسازان، لوازم خانگی، تولیدکنندگان لولههای قطور و. از واردات مواد اولیه بی نیاز شوند.
بهتر است در اینجا نگاهی بر تولید محصولات خاص این شرکت فولادی داشته باشیم. تولید تختال خاص برای انتقال نفت گوره به جاسک که به گفته مقام معظم رهبری استراتژیکترین پروژه دولت دوازدهم است، نمونه بارزی از توانمندی شرکت فولاد مبارکه در جهت صنعتی شدن و کم کردن وابستگیهای ایران به دیگر کشورها برای تامین این دست از فولادهای خاص است. چرا که به گفته وزیر نفت، تحریمها مانع از فروش این نوع از تختال به ایران شد، اما شرکت فولادمبارکه در ۲ سال گذشته و با تلاش فراوان موفق به تولید این محصول شد.
همچنین تولید تختال با ضخامت ۳۰۰ میلیمتر نیز یکی دیگر از افتخارات شرکت فولاد مبارکه بوده و قرار است تا از آن برای انتقال نفت از کف دریا استفاده شود. در واقع تولید انواع ورقهای فولادی با ضخامتهای مختلف در این شرکت فولادی منجر شده تا واردات در این زمینه کاهش یابد.
در اینجا لازم است تا به پروژه نورد گرم ۲ شرکت فولاد مبارکه نیز اشاره کنیم که با به سرانجام رسیدن آن و تولید محصول، هدف شرکت فولاد مبارکه در جهت تامین نیاز تمام صنایع کشور محقق خواهد شد.
در واقع رسالت شرکت فولاد مبارکه بر این پایه بنا شده است که میتواند نیاز تمام صنایع کشور را تامین کند. زیرا شرکت فولاد مبارکه علاوه بر اینکه بزرگترین تولیدکننده فولاد در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقاست، با تولید بیش از ۱۱ میلیون تن در سال بزرگترین تولیدکننده آهن اسفنجی در جهان شناخته شده است. این موضوع در حالی مطرح میشود که کشورمان در سالهای گذشته به عنوان یکی از واردکنندگان محصولات فولادی به شمار میآمد، اما اکنون با توسعه و گسترش تولید، به یکی از صادرکنندگان فولادی تبدیل شده است.
این باور که ما میتوانیم در ایران با تکیه بر دانش، استعداد و توانمندی نیروهای متخصص تمامی نیاز صنایع را در کشور برطرف کنیم اکنون در شرکت فولاد مبارکه نه تنها یک شعار نیست بلکه به عمل تبدیل شده و به گفته مدیرعامل این شرکت، فولاد مبارکه طلایه دار شعار «ما میتوانیم» است. از سوی دیگر شرکت فولاد مبارکه تنها فولادساز در ایران است که زنجیره کامل تولید فولاد از معدن سنگآهن تا نورد گرم و سرد را در اختیار داشته و برای توسعه آن تلاشهای بسیاری در سالهای اخیر انجام شده است.
در کنار تمامی موارد یادشده و نقش مهم فولاد مبارکه در صنعت ایران، لازم است تا به جایگاه و اهمیت این شرکت فولادی در بازار سرمایه کشور نیز نگاهی داشته باشیم. امروز ارزش بازار شرکت فولاد مبارکه به بیش از ۳۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده و به عنوان یکی از بزرگترین شرکتهای بازار سرمایه کشور به شمار آمده و نقش پررنگی در توسعه اقتصادی کشور و فاصله گرفتن از اقتصاد نفتی را بازی میکند.
در واقع صنایع معدنی به ویژه فولادسازان امروزه به عنوان یکی از مزیتهای اصلی و همچنین مهم برای کمک به صنعت و اقتصاد کشور به شمار آمده و با کمک و همراهی دولت، میتوانند با افزایش صادرات غیر نفتی به رشد درآمدهای ارزی دولت کمک کنند.
منبع: پول نیوز