مهار تورم، شرط لازم حل سایر چالش‌ها/ FATF از ایران چه می‌خواهد؟

به گزارش می‌متالز، دکتر همتی رییس کل بانک مرکزی ششم فروردین ماه ۱۴۰۰ در یادداشتی اینستاگرامی به تشریح اولویت‌های بانک مرکزی برای تحقق شعار سال ۱۴۰۰ و اجرای عملی بیانات رهبر معظم انقلاب در ایام نوروز پرداخت. رییس شورای پول و اعتبار در این یادداشت به اولویت‌هایی همچون مهار تورم، تقویت ارزش پول ملی، محدود کردن رشد نقدینگی، کاهش ناترازی بانک‌ها مدیریت نوسانات ارز، هدایت منابع بانکی به سمت تولید و ارتقای شفافیت و مقابله با هرگونه پولشویی در سال جدید تاکید کرد.

کامران ندری استاد اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع) با اشاره به اولویت‌های مطرح شده گفت: اصلی‌ترین ماموریت و وظیفه هر بانک مرکزی، کنترل و مهار تورم است. در حقیقت اگر تورم را کنترل کنیم، ارزش پول ملی هم تقویت می‌شود. اینکه می‌بینید نرخ ارز هر چندگاهی یک جهشی را تجربه می‌کند، (صرفنظر از تحریم ها) یک بخشی از آن به دلیل تورم است.

وی افزود: یعنی تورم داخلی در اقتصاد باعث می‌شود که قدرت رقابت پذیری کالا‌های داخلی نسبت به کالا‌های خارجی کاهش پیدا کند، به همین خاطر هر از چندگاهی نرخ ارز به یک باره جهش و افزایش پیدا می‌کند، تا این کاهش درجه رقابت پذیری کالا‌های داخلی در مقایسه با کالا‌های خارجی ترمیم و اصلاح شود؛ بنابراین اگر تورم مهار و کنترل شود، اهداف بعدی یعنی تقویت ارزش پول ملی و کنترل نوسانات نرخ ارز، به طور نسبی محقق می‌شود. البته نمی‌گویم که به طور ۱۰۰ درصد با کنترل تورم مسئله نرخ ارز مدیریت می‌شود، زیرا اگر تحریم‌ها برداشته نشود و نتوانیم صادرات داشته باشیم، همیشه با چالش نرخ ارز در اقتصاد مواجه خواهیم بود. منتهی یکی از عوامل اثرگذار بر نرخ ارز، همواره تورم بوده و هست. بانک مرکزی نیز با تحریم‌ها کاری نمی‌تواند انجام دهد، ولی اگر بتواند تورم را کنترل کند، از این طریق می‌تواند نقشی را که برای تقویت ارزش پول ملی و مدیریت بازار ارز باید ایفا بکند را انجام دهد و بیشترین از بانک مرکزی انتظار نداریم.

ندری در ادامه یادآور شد: در خصوص بحث بعدی یعنی هدایت منابع به سمت تولید هم باید گفت اگر منظور این است که نظام وام دهی در بانک‌ها اصلاح و عادلانه‌تر شود و همه مردم به وام‌های بانکی دسترسی آسان داشته باشند، تبعیض‌ها برداشته شود، کسب و کار‌های کوچک و متوسط به همان اندازه‌ای که شرکت‌های بزرگ از منابع بانکی استفاده می‌کنند، این‌ها نیز به سهولت به تسهیلات و وام‌های بانکی دسترسی داشته باشند، بایستی گفت که این سیاست و اولویت، کاملا درست و خوب است و حرکت در این مسیر، گام موثری در اصلاح نظام بانکی محسوب می‌شود. ولی اگر منظور این باشد که نقدینگی خلق کنیم و سپس این نقدینگی خلق شده را به سمت تولید هدایت کنیم، باید گفت که این یک امر نشدنی و محال است. زیرا خلق بیش از حد نقدینگی، فقط منجر به تورم می‌شود و هیچ کمکی به تولید نمی‌کند.

این کارشناس اقتصادی در خصوص مبارزه با پولوشویی نیز گفت: این هدف و اولویت کاملا درست است. در سال‌های گذشته، در مقایسه با نظام بانکی بین الملل، موضوع مبارزه با پولشویی و شفافیت را خیلی جدی نگرفتیم، در حقیقت اگر تحریم‌ها برداشته شود، به خاطر مشکلاتی که در زمینه مبارزه با پولشویی داریم، نمی‌توانیم با نظام بانکی بین الملل ارتباط برقرار کنیم. به بیان دیگر، FATF از ایران چه می‌خواهد؟ می‌خواهد شفافیت داشته باشد. معاملات و تراکنش‌هایی که از مبدا ایران یا به مقصد ایران، انجام می‌شود، این‌ها باید شفاف باشد و مشخص شود بابت چه معامله‌ای بوده است. به بیان دیگر، هدف مبارزه با تروریسم و مبارزه با پولشویی، همین شفافیت است.

به گفته کامران ندری، ناترازی‌های برخی بانک‌ها به گونه‌ای است که صورت‌های مالی آنها، دارای مشکل است. در واقع دارایی‌ها و بدهی‌های بانک‌ها و جریان ورود و خروج نقدینگی شان، با یکدیگر همخوانی ندارد؛ بنابراین تعدادی از این بانک‌ها زیان ده هستند. وی تاکید کرد: اصلاح صورت‌های مالی برخی از بانک‌های ناتراز، بر اساس استاندارد‌های بین المللی باید انجام شود.

این استاد اقتصاد معتقد است: اگر ما نتوانیم این مسائل را حل کنیم، برداشته شدن تحریم‌ها هم مشکلات بانکی ما را حل نمی‌کند. یعنی بانک‌های دنیا با بانک‌هایی که شفافیت کافی را ندارند و صورت‌های مالی آنها، مشکل دارد، ارتباطی نخواهد داشت.

وی در جمعبندی صحبت‌های خود اظهار داشت: در این شرایط حساس کنونی، باید تمرکز مسوولان اقتصادی بر حل مشکل تورم باشد. زیرا شرط لازم و نه کافی برای حل سایر چالش‌ها و مشکلات اقتصادی، این است که اول معظل تورم را کنترل و مهار کنیم.

منبع: شبکه خبری اقتصاد و بانک ایران (ایبنا)