صنعت نسوز در سال گذشته و پیش‌رو

می متالز - براساس بررسی آمارهای اجمالی مجموعه صنعت نسوز کشور در سال ۱۳۹۵ با توجه به شرایط مالی مصرف‌کنندگان عمده نظیر فولاد، سیمان و پتروشیمی در تامین کالاها برای تولید شرایط خوبی نداشتند، زیرا تأدیه مطالبات از فولادسازی‌ها و سیمان با وقفه‌های بلندمدت روبه‌رو بوده و پاره‌ای از مطالبات، معوق مانده است.

در زمینه طرح‌ها نیز به‌دلیل خریدهای کلیدگردان (turn key ) عمده نسوزها در این طرح‌ها که میزان آن قابل توجه است از خارج کشور تامین شده است. حتی شرکت‌های ایرانی طرف‌های قرارداد (ای‌پی‌سی) با پروژه‌های فولادسازی‌های جدید یا طرح‌های توسعه به‌دلیل در دسترس بودن ارز آسان‌تر از ریال، خریدهای نسوز را از منابع خارجی ترجیح داده‌اند که در این رابطه نیز مفاد قانون حداکثر رعایت نشده است. در سال ۹۵ شرکت‌های فولاد و پتروشیمی با اظهار خصوصی بودن و رد شدن از کنار سایر شرایط مندرج در قانون حداکثر استفاده از توان فنی مهندسی و تولیدی کشور نسبت به خرید کالاهای نسوز خود از خارج کشور با عطف توجه به در دسترس بودن ارز آسان‌تر از ریال مبادرت کرده‌اند که مصادیق آنها فراوان است.

در سال ۹۵ مصرف‌کنندگان اصلی نسوز کشور با شعار اینکه ما یک بنگاه اقتصادی هستیم، (قیمت و کارکرد نسوزها و آنالیز شیمیایی آنها را فقط در نظر می‌گیریم). تولیدکنندگان داخلی را برای کاهش نرخ در فشار قرار دادند. این در فشار قرار دادن هم پشتوانه اهرم کمک‌های دولتی را داشته و هم قدرت مالی انباشته ایشان را در استفاده از انواع یارانه برای نهاده‌های خود را یدک می‌کشیده است؛ نظیر ارز غیرآزاد – سوخت ارزان‌تر – مواد اولیه ارزان و... تمامی شرایط در سال ۹۵ برای نسوزها موجب محدودیت بیشتر امر تحقیقات برای تولید کالاهای متنوع‌تر برای مصرف‌کنندگان بود که آثار نامطلوب آن در سال‌های آینده نمایان خواهد شد. در سال ۹۵ مصرف‌کنندگان عمده ما با اتصال به اهرم‌ها، فضای کسب و کار را با فشار آوردن به منظور کاهش غیرمنطقی قیمت‌ها مکدر کردند و در بهره‌گیری از زنجیره ارزش ایجاد شده برای فولاد، سیمان و کالاهای پتروشیمیایی، صنعت نسوز کشور بخشی عمده از ارزش‌افزوده خود را به نفع آنها از دست داد.

به عبارتی ما مقاومت کردیم که سود آنها دچار چالش نشود، لیکن آنها در اقدام و عمل خود تلاش لازم برای جلوگیری از کاهش آهنگ رشد صنعت نسوز کشور را به‌عمل نیاوردند. البته ارز غیرآزاد در اختیار و جلوگیری نکردن از دمپ شرکت‌های خارجی نیز کمک کار این شرایط بود. نمود شرایط شکننده تولیدکنندگان نسوز داخلی و اقبال مصرف‌کنندگان از خارجی‌هایی که به امید افول صنعت نسوز ما هستند در نمایشگاه حاشیه سمپوزیوم تبریز به کلی آشکار بود که شرکت‌های خارجی با استعدادهای بالایی از کارشناسان و سرمایه‌گذاری برای حضور فعال به تعداد زیادتری از سال گذشته شرکت کردند. باید هوشیار باشیم قیمت‌های امروز تولیدکنندگان خارجی به‌دلیل نیمه‌جانی است که امروز تولیدکنندگان داخلی دارند. اگر در حفظ منطقی این ثروت نامشهود همه کوشش نکنند، قیمت‌های دمپ شده امروز جای خود را به عرض اندام‌های با تحکم خارجی‌ها خواهد داد که آن روز برای چاره‌جویی دیر خواهد بود. امیدواریم در سال جدید مصرف‌کنندگان عمده داخلی با همکاری انجمن نسوز در ارزیابی تولیدکنندگان، همکاری لازم را داشته باشند و برای حفظ و ارتقای کیفیت در واحدهای تولیدکننده با درخواست‌های منطقی کاهش نرخ را مطرح کنند. همچنین تعامل برد- برد با صنعت نسوز را ضامن گسترش تحقیقات و آرامش بلندمدت خود برای در دسترس بودن بی‌دغدغه این کالای استراتژیک در محدوده مرزهای کشور بدانند.

علی‌حسین زاویه / دبیر انجمن صنفی کارفرمایی صنعت مواد نسوز

منبع: صمت

صنعت نسوز فولاد