به گزارش می متالز، ظرفیت تولید گاز ایران با احتساب فازهای به بهرهبرداری رسیده پارس جنوبی و تولید زودهنگام پنج فاز جدید این میدان مشترک با قطر، میادین حوزه زاگرس جنوبی، شمال شرق ایران و گازهای همراه نفت به مرز یک میلیارد مترمکعب در روز رسیده است.
از سوی دیگر با تکمیل پرونده توسعه پارس جنوبی، ساخت پالایشگاه گاز بیدبلند خلیج فارس، طرح استحصال اتان فاز 12 پارس جنوبی و طرح استحصال اتان پالایشگاه پارسیان ظرفیت تولید روزانه گاز ایران تا سال آینده از مرز یک میلیارد و 100 میلیون مترمکعب عبور میکند که جایگاه ایران را پس از آمریکا و روسیه به عنوان سومین تولیدکننده بزرگ گاز جهان تثبیت میکند.
بر اساس آمارهای رسمی شرکت ملی گاز ایران، سال گذشته مجموع تولید تجمعی گاز شیرین و پالایش شده کشور حدود 230 میلیارد مترمکعب بوده که برآوردها نشان میدهد که با بهره برداری تمامی طرحهای در دست اجرای تولید و پالایش گاز این ظرفیت تا سال آینده از مرز 300 میلیارد مترمکعب می گذرد.
همزمان با افزایش ظرفیت تولید گاز ایران، در طول پنج سال گذشته تاکنون هم طرحهای متعددی به منظور انتقال و افزایش پایداری شبکه انتقال گاز کشور با اجرا و بهرهبرداری از خطوط لوله و تاسیسات جدید تقویت فشار و تغییر آرایش در شبکه موجود گاز انجام شده به طوریکه هم اکنون ظرفیت انتقال گاز شیرین کشور به حدود 260 میلیارد مترمکعب رسیده است.
هم اکنون وسعت شبکه خطوط لوله فشار قوی انتقال گاز ایران بیش از 36 هزار کیلومتر و تعداد تاسیسات تقویت فشار گاز هم 81 ایستگاه بوده که پیش بینی میشود امسال با بهرهبرداری از طرحهای جدید خط لوله وسعت این شبکه گاز به بیش از 37 هزار کیلومتر برسد.
آمارهای رسمی حاکی از آن است که در حدفاصل سال های 1392 تا پایان سال 1396 در مجموع بیش از دو هزار و 770 کیلومتر خط لوله جدید فشار قوی گاز در کشور احداث شده که ساخت و بهرهبرداری از این حجم از خطوط لوله منجر به توقف و حبس گاز تولیدی در جنوب کشور و به ویژه حوزه عسلویه شده است.
همزمان با افزایش ظرفیت تولید گاز در پارس جنوبی، در سال جاری هم ساخت و بهرهبرداری از خطوط لوله جدید انتقال گاز در دستور کار صنعت گاز کشور قرار گرفته و مطابق با برنامه باید تا پایان امسال بالغ بر یک هزار کیلومتر خط لوله جدید گاز در کشور ساخت و در مدار بهرهبرداری قرار بگیرد.
بر اساس برنامه اعلامی شرکت ملی گاز ایران، امسال ۲۳۰ کیلومتر خط لوله دهگلان به میاندوآب با قطر ۵۶ اینچ، ۵۹۹ کیلومتر خط تکمیلی انتقال گاز ششم سراسری به قطر ۵۶ اینچ و ۷۵ کیلومتر خط انتقال کوهدشت-خرمآباد ، ۲۷ کیلومتر رابط سایت ۱ و ۲ پارس جنوبی، ۶۳ کیلومتر خط انتقال بندرعباس- ماهشهر ۳۶ اینچ، ۲۱ کیلومتر خط انتقال گاز سنندج، ۵۰ کیلومتر خط انتقال گاز دماوند و امامزاده هاشم، ۷۱ کیلومتر خط انتقال و ۲۷ کیلومتر خط تغذیه کاشمر، ۱۲۷ کیلومتر خط انتقال سربیشه و نهبندان باید در مدار بهرهبرداری قرار بگیرند که ساخت این حجم از خط لوله علاوه بر توسعه شبکه انتقال گاز منجر به افزایش پایداری این شبکه به ویژه در فصل زمستان خواهد شد.
علاوه بر این در طول پنج سال گذشته تاکنون در کنار ساخت و راه اندازی خطوط لوله جدید گاز، احداث تاسیسات تقویت فشار جدید گاز و راه اندازی واحدهای یدکی تاسیسات موجود هم به منظور افزایش پایداری شبکه انتقال گاز کشور در دستور کار قرار گرفته است.
جمهوری اسلامی ایران هر چند با در اختیار داشتن بیش از 33.5 تریلیون مترمکعب، با سبقت از کشورهایی همچون روسیه و آمریکا بزرگترین ذخایر متعارف گاز جهان را در اختیار دارد اما با وجود اعمال گاه و بیگاه تحریمهای خارجی، موتور توسعه صنعت گاز هیچگاه متوقف نشده است.
در حال حاضر ایران بزرگترین تولیدکننده گاز منطقه غرب آسیاست و بزرگترین شبکه انتقال گاز منطقه خاورمیانه را در اختیار دارد و در حوزه تولید سومین و در حوزه انتقال گاز هم پس از آمریکا، روسیه و کانادا چهارمین شبکه بزرگ انتقال گاز جهان را در اختیار دارد.
با این وجود در طول دو دهه گذشته به دلیل عدم توسعه متوازن شبکه تولید و انتقال گاز و عملا وجود حفرههایی در شبکه گاز، پایداری این شبکه به ویژه در سرشاخه های شمالشرق و شمالغرب کشور با مشکلات متعددی روبرو بود که این ضعف ساختاری باعث شده بود در فصول سرد سال با افزایش پیک مصرف با افت فشار و قطعی گاز روبرو شویم.
این درحالی است که با تکمیل تاسیسات تقویت فشار گاز در مسیر خط لوله شمال و شمال شرق، احداث خطوط لوله جدید در استانهای حاشیه دریای خزر همچون خط لوله دامغان- نکا و تکمیل خط لوله ششم سراسری، بهرهبرداری از مخازن ذخیرهسازی گاز سراجه قم و شوریجه خراسان عملا پایداری شبکه گاز ایران در سرشاخهها تقویت شود.
همسو با افزایش پایداری شبکه گاز، از دو سال گذشته تاکنون هم به دلیل اختلاف حساب ایران و ترکمنستان و سپس قطع صادرات گاز ترکمنستان عملا کشور از واردات گاز این کشور همسایه بی نیاز شده و هم اکنون صرفا سوآپ گاز ترکمنستان در راستای توسعه تجارت گاز و ارتقای نقش کشور در تبدیل به هاب گازی منطقه انجام می شود. نباید از یاد برد که افزایش ظرفیت سوآپ گاز ترکمنستان هم در شرایط فعلی نفع فراوانی برای ایران خواهد داشت.
با این وجود برای زمستان امسال با توجه به وضعیت افزایش تولید گاز از یک سو و ساخت خطوط لوله و تاسیسات تقویت فشار از طرف دیگر جمهوری اسلامی ایران نه تنها نیازی به واردات گاز ندارد که امکان تامین حداکثری نیاز گازی کشورهای عراق و ترکیه هم فراهم شده است.