دیده‌بان بورس یک‌شنبه (13 آبان)

به گزارش می متالز، شاخص کل بورس تهران روز گذشته در مدار مثبت معاملات را به پایان رساند. البته این موضوع به معنای بی‌تفاوتی کامل بازار سهام به فرارسیدن موعد رسمی تحریم‌های آمریکا نبود. همچنان معاملات بورس تهران پس از پشت سر گذاشتن دوران هیجانی خود آبستن نوسانات پرشتاب با حرکت‌های گله‌ای معامله‌گران است. بر این اساس آن‌چه روز گذشته توانست بعضا نمادها را تا صف فروش بکشاند، محدودیت‌های خودساخته بود که منجر به تشکیل صف و تشدید هیجان در معاملات می‌شود.

در کنار اثر روانی و همچنین مشکلات ساختاری، نکته قابل توجه رویه قیمت‌ کالاها در بازار جهانی است. در این خصوص «دنیای بورس» در گزارشی با عنوان «ریشه هراس بورس چیست؟» به واقعیت‌هایی کنونی و نگرانی بنیادی در این خصوص اشاره کرده است.

تلاش بازارساز برای سرکوب تلاطم بازارها

تلاطم بازار ارز طی 10 ماه گذشته به دیگر بازارها نیز کشیده شده است. جهش نرخ دلار چه از سمت عرضه کالا، با افزایش قیمت نهاده‌های تولید واحدهای تولیدکننده داخلی و همچنین از سمت تقاضا، با موج خروج کالاهای مختلف و دامن زدن به رشد قیمت‌ها، به دیگر بازارها کشیده شد. علل جهش دلار بارها در گزارش‌های مختلف مورد اشاره قرار گرفته است؛ سیاست‌گذاری‌های اشتباه و پافشاری بر ادامه آن نقش اصلی را در جهش نرخ دلار ایفا کرد که یک جرقه سیاسی برای آغاز آشفتگی بازار کافی بود.

در شرایط کنونی و با عبور از شوک روانی امیدواری به اثرگذاری خوشبینی‌های سیاسی در اقتصاد کشور افزایش یافته است. با این حال احتمالا سیاست‌گذار نیز بر این موضوع واقف است که اگر بنا بر ادامه رویه اشتباه سیاست‌گذاری باشد و اصلاح اقتصادی و سیاسی در دستور کار قرار  نگیرد در آینده‌ای نه‌چندان دور باید در انتظار موج سهمگین‌تری از بحران بود. بر این اساس گرچه طی روزهای اخیر عرضه ارز از سوی بازارساز توانسته فضای سفته‌بازی را سرکوب کند اما این روند باید با اقدامات منطقی اقتصادی همگام شود، در غیر این‌صورت نتیجه مشابه ماه‌های اخیر را به دنبال خواهد داشت.

تصور اشتباه از ارزندگی

طی روزهای اخیر بار دیگر موضوع افزایش سرمایه ناشی از سود حاصل از تسعیر ارز یا مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها در محافل بورسی‌ها داغ شده است. علت این موضوع را می‌توان به رشد ماه‌های اخیر نمادهای بانکی عنوان کرد. به نظر می‌رسد تعریف از ارزندگی سهام تحت تاثیر مالکیت یک سهم در نگاه تحلیل‌گران تغییر کرده است حال این‌که معاملات پرشور ماه‌های اخیر از حضور عمده معامله‌گران در سمت خرید این نمادها حکایت دارد. حال این‌که در عمق اندک تحلیلی برخی از نظرات مطابق میل مالکان سهام، بر دل می‌نشیند و چشم بسته پذیراری آن خواهند بود اما این موضوع نمی‌تواند واقعیت‌های موجود را کنار بزند.

افزایش ارزش دارایی یک شرکت می‌تواند دلیلی برای رشد قیمتی سهام باشد. با این حال نگاه یک طرفه به این موضوع می‌تواند تحلیل‌گر و همچنین سایر فعالان بازار را فریب دهد. تجربه نشان داده این نگاه ساده‌انگارانه در قبال بانک‌ها عاقبت چندان دلنشینی را به دنبال نخواهد داشت. نمی‌توان اظهار نظر دقیقی در این خصوص داشت زیرا صورت‌های مالی بانک‌ها شفافیت لازم را ندارند. با این حال باید توجه داشت که به عقیده کارشناسان خبره بانکی، بخش قابل توجهی از دارایی بانک‌ها موهومی و غیر قابل نقدشونده است بر این اساس تحلیل‌های عنوان‌شده در این خصوص نمی‌تواند معیار مناسبی برای ارزش‌گذاری باشد. در حالی‌که شرکتی وضعیت عملیاتی نامناسبی را دارا است (تداوم افزایش عمق زیان در شرکت) انگیزه خریدار بعدی سهام از سهام‌دار کنونی چیست؟ در شرکتی که دارایی‌های غیرمولد و غیرنقدشونده سنگینی را دارا است (این موضوع برای بانک‌ها با انتظار برای اصلاح ساختار ترازنامه‌ای بانک‌ها از سوی بانک مرکزی احتمالا در واقعیت نگران‌کننده‌تر نیز خواهد بود)، نمی‌توان تحلیل‌های ساده‌ را مبنای ارزش‌گذاری قرار داد البته این تحلیل‌ها می‌توانند به رشد هیجانی قیمت سهام و فرصت شناسایی سود کمک کنند.

رویدادهای داخلی از نگاه «دنیای بورس»

الف) کلان: دونالد ترامپ رییس جمهور امریکا دیروز در تازه‌ترین مواضع خود درباره ایران، با صدور بیانیه‌ای ضمن دفاع از بازگشت تحریم‌ها ادعا کرد: آمریکا همچنان آماده حصول به توافق نو و جامع‌تر است به ادعای او توافقی که او از آن یاد می‌کند برای همیشه مسیرهای سلاح اتمی را می‌بندد و سزاوار مردم ایران است. در همین حال به نظر می‌رسد اتحادیه اروپا در یک بیانیه به زودی تولد ساز و کار جدید موسوم به SPV برای کار با ایران پس از بازگشت تحریم‌های ثانویه آمریکا را اعلام کند.

 در داخل اما سازمان بورس دستورالعمل حاکمیت شرکتی شرکت‌های بورسی و فرابورسی را ابلاغ و اعلام کرد این دستور العمل مهم از اول شهریور سال آینده اجرا می‌شود. پیش‌تر سعید محمد علیزاده؛  مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار، از لازم الاجرا بودن اصلاحات انجام شده در دستورالعمل‌های افشا، پذیرش و معاملات بورس و فرابورس و همچنین ضوابط تهیه گزارش تفسیری مدیریت از اوایل آذر 97 خبر داد. دیروز همچنین برای نخستین بار سود سهام بورس اوراق بهادار تهران از طریق اطلاعات سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام) میان سهامداران این بورس توزیع شد.

ب) صنایع: رضا رحمانی؛ وزیر جدید صنعت، معدن و تجارت در آیین نمایشگاه معدنکاران از اجرایی شدن نقشه راه معدن و صنایع معدنی برای نخستین بار خبر داد. در همین حال فرهاد دژپسند؛ وزیر جدید اقتصاد نیز با بیان اینکه دارایی دولت اکنون ۷۰۰۰ هزار میلیارد تومان است، از الزام و اجبار اصلاح ساختار بانکی جهت چابک‎سازی آن‌ها خبر داد.

در حالی که به گفته محمداردکانیان؛ وزیر نیرو این وزارت‌خانه با استفاده از تبصره ۵ قانون بودجه توانسته ۱۰۰۰ میلیارد تومان از بدهی‌های صنعت برق و آب را تهاتر و یا در حال انجام تهاتر قرار دهد، محمد صادق‌زاده؛ معاون وزیر نیرو تاکید دارد منتظر مشاهده علایم ثبات نرخ ارز در بازار است تا نرخ جدید خرید تضمینی برق را اعلام کنند؛ به نظر می‌رسد این نرخ تا دو سه هفته آینده اعلام می‌شود.

با افزایش هزینه نهاده‌های دامی در سه ماه گذشته حالا دامداران معتقدند قیمت‌های پایین‌تر از 2100 تومان برای هر کیلوشیرخام برای آنان به صرفه نیست. در سوی دیگر اما خبرهای تایید نشده حکایت از این دارد سازمان حمایت برای تغییر دوباره قیمت‌ها چراغ سبز نشان داده است. احمد مقدسی؛ رییس انجمن صنفی گاوداران تصمیم‌گیری در این باره را به جلسه هفته بعد سازمان حمایت ارجاع داد.

ج) شرکت‌ها: سیامک میرترابی؛ مدیرعامل داروسازی آوه سینا از ابداع روشی تازه برای جداسازی کامل ناخالص یک داروی خارجی و عرضه آن در آینده‌ایی نزدیک و رسیدن به سهم بازار ۶۵ درصدی یک محصول دیگر خبر داد.

پتروشیمی قائد بصیر با نماد «شبصیر» روز سه‌شنبه 15 آبان با قیمت 850 تومان عرضه می‌شود؛ کل عرضه معادل 33 میلیون  سهم است و به نظر با توجه به گزارش‌ها و شرایط اهرم خوبی به تغییرات نرخ دلار و نرخ محصول‌ها دارد. همچنین با درج نماد سنگ‌آهن گهر زمین در بازار دوم فرابورس ایران با نام «کگهر»، به نظر می‌رسد عرضه سهام این شرکت هفته بعد راهی بازار شود. سنگ آهن گهر زمین از بامداد امروز اطلاعات خود را روی کدال گذاشت.

به گفته محمد حسن پارسا؛ معاون بازاریابی و فروش مجتمع فولاد خراسان، در ۶ ماه نخست امسال یکصد تن شمش فولادی صادر شد که این میزان محصول صادراتی، از کل صادرات سال ۱۳۹۶ بیشتر است؛ مقصد عمده شمش فولادی صادر شده در ۶ ماه نخست سال ۹۷ عمان و امارات بود.

به گفته امیرمسعود رزازان؛ معاون مالی بانک تجارت وضعیت این بانک در ۶ ماه نخست سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل بهبود چشمگیری داشت؛ براین اساس کاهش ۵۱ درصدی زیان و بهبود ۳۰ درصدی جریان نقدینگی بانک تجارت در ۶ ماه منتهی به پایان شهریور ۱۳۹۷ نسبت به ۶ ماه اول سال ۱۳۹۶ از نشانه‌های بهبود وضعیت کنونی است؛ کاهش ۵۱ درصدی زیان ۶ ماهه نسبت به دوره مشابه سال قبل نتیجه افزایش ۲۴ درصدی درآمدها در مقابل کاهش ۶ درصدی هزینه‌های بانک تجارت بود.

غلامرضا باقری دیزج؛ مدیرعامل پالایش تبریز از اجرای ۱۵ عنوان پروژه زیست محیطی در پنج سال گذشته با اعتباری بالغ بر ۳۶۴ میلیون یورو و 40.6 میلیارد تومان در این پالایش خبر داد. همچنین محمد علی دادور؛ مدیرعامل پالایش ستاره خلیج‌فارس از تولید روزانه بیش از ۴۰ میلیون لیتر بنزین یورو ۵ تا یک ماه دیگر در این پالایش خبر داد.

به گفته محمد کشانی؛ مدیرعامل فولاد خوزستان تفاهم نامه مربوط به خرید ۶۰ درصد سهم فولاد اکسین با مدیرعامل شستا به امضا رسید و در هفته گذشته جهت قیمت‌گذاری ارسال شد. چنانچه قیمت‌گذاری مزبور توافق شود و انجام گیرد، فولاد خوزستان تملک ۶۰ درصد فولاد اکسین را دارد.