به گزارش میمتالز، رویترز به نقل از یک فعال تجاری ایران اعلام کرد که در پی درخواست دولت جدید افغانستان که احساس میکند با خروج آمریکا از این کشور میتواند به صورت آشکارتری نفت تحریم شده را خریداری کند، صادرات سوخت ایران به افغانستان چند روز پیش از سر گرفته شد.
گروه طالبان هفته گذشته قدرت را در افغانستان به دست گرفتند و ایالات متحده و متحدانش پس از یک جنگ ۲۰ ساله نیروهای خود را از این کشور خارج کردند.
در حالی که بسیاری از افغانها به دلیل ترس از انتقام جویی طالبان و بازگشت به نسخهای سختگیرانه از قوانین اسلامی که دو دهه پیش در این کشور اجرا میشد، از شهرهای خود بیرون رفته اند، قیمت بنزین در افغانستان به ۹۰۰ دلار در هر تن رسید.
اکنون طالبان برای مقابله با افزایش قیمتها از ایران خواسته است تا مرزها را برای تجار باز نگه دارند.
حمید حسینی، عضو هیات مدیره و سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی ایران در تهران، گفت: طالبان به ایران پیامهایی ارسال کرده است که میگوید "می توانید صادرات فرآوردههای نفتی را ادامه دهید ".
بر اساس این گزارش، طالبان برای تجار ایرانی و اتاق بازرگانی ایران که ارتباط نزدیکی با دولت این کشور دارد، پیامهایی را ارسال کرده است.
در نتیجه، اداره گمرک جمهوری اسلامی ایران، ممنوعیت صادرات سوخت به افغانستان را که از تاریخ ۶ اوت به دلیل نگرانیهای تهران در مورد امنیت تجارت برقرار بود، لغو کرد.
حسینی گفت این نگرانیها با رویکرد طالبان برطرف شده است.
وی همچنین به تصمیم طالبان مبنی بر کاهش تعرفه واردات سوخت از ایران و دیگر کشورهای همسایه اشاره کرد و سند رسمی صادر شده توسط امارت اسلامی افغانستان (نامی که طالبان برای خود استفاده میکند) را با رویترز به اشتراک گذاشت.
این سند تخفیف ۷۰ درصدی بر تعرفه واردات بنزین، گازوئیل و گاز مایع از کشورهای همسایه به افغانستان را اعمال میکند.
ایران چهارمین ذخایر بزرگ نفت جهان را در اختیار دارد، اما آخرین دور تحریمهای آمریکا که توسط دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا در سال ۲۰۱۸ وضع شده، صادرات نفت ایران را به میزان قابل توجهی کاهش داده است.
حسینی گفت: با این وجود، ایران به ویژه با صادرات کامیونهای سوخت به همسایگانی مانند افغانستان، موفق به انجام تجارت خود شده است. خروج نیروهای آمریکایی نیز باعث کاهش نگرانی مقامات ایران و افغانستان درباره تجارت آشکارتر دو طرف شده است.
بنزین و گازوئیل عمده محصولات صادراتی ایران به افغانستان است. بر اساس گزارشی که "پترو ویو"، یک موسسه تحقیق و مشاوره نفت و گاز ایران منتشر کرده است، ایران از ماه مه ۲۰۲۰ تا مه ۲۰۲۱ حدود ۴۰۰ هزار تن سوخت به همسایه خود صادر کرده است.
به گفته تجار و گزارش دولت افغانستان، صادرات سوخت ایران به افغانستان در چند سال گذشته برای این کشور حیاتی بوده است.
طبق این گزارش که توسط وزارت دارایی افغانستان، اتاقهای بازرگانی و دادههای شرکتهای خصوصی تهیه شده است، بین ماههای مارس ۲۰۲۰ تا مارس ۲۰۲۱، ایران ۳۶۷ میلیون دلار از واردات را به خود اختصاص داده که بیشتر آن سوخت بوده است.
دو کشور مهم دیگر برای صادرات نفت به افغانسان، ترکمنستان و ازبکستان هستند که تجارت آنها عمدتا نفت است و به ترتیب ۲۵۷ میلیون و ۲۳۶ میلیون دلار را به خود اختصاص میدهند.
یک منبع آگاه که خواست نامش فاش نشود، نیز گفت که بیش از ۱ میلیون تن در سال یا بیش از ۲۰۰۰۰ بشکه در روز سوخت ایران به افغانستان وارد میشود.
حسینی گفت، مقاصد اصلی سوخت ایران استانهای شرقی این کشور در نزدیکی مرز و مناطق جنوبی افغانستان مانند قندهار و نیمروز که طالبان حتی قبل از به قدرت رسیدن طی هفتههای اخیر در آنها نفوذ زیادی داشته، بوده است.
حسینی گفت: من فکر میکنم دولت جدید ایران همکاریهای خود را با دولت طالبان به میزان قابل توجهی گسترش خواهد داد. ایران به راحتی میتواند تجارت خود را با افغانستان دو برابر کند. دولت (اشرف) غنی همیشه در تلاش بود تا همکاری با ایران را محدود کند، زیرا ایران تحت تحریمهای آمریکا بود.
بر اساس این گزارش، افغانستان صنعت نفت خود را توسعه نداده است. این کشور دارای شش پالایشگاه کوچک است که هر کدام تنها چندین هزار بشکه در روز محصولات تصفیه شده تولید میکنند.
آنها با نفت سبک ترکمنستان کار میکنند که دو پالایشگاه آنها نیز مستقیماً سوخت دیزل و جت را تأمین میکنند.
دو پالایشگاه اصلی ازبکستان نیز محصولات پالایش شده را از طریق راه آهن و کامیون عرضه میکنند.
این منبع همچنین گفت که عرضه میعانات ترکمنستان (نفت خام سبک) یک ماه پیش به دلیل وضعیت امنیتی متوقف شده است، اما پیش بینی کرد که حدود دو هفته دیگر از سر گرفته شود.
این منبع میگوید: مشکل این است که بانکها از سه روز پیش کار خود را متوقف کرده اند، بنابراین ممکن است به روشهای پرداخت نقدی بازگردیم.
منبع: خبرگزاری تسنیم