آفریقای‌جنوبی، بی‌رقیب در تولید کرومیت

می متالز - کرومیت، اکسید‌کروم منیزیم- آهن و تنها سنگ معدن فلزکروم است. سه کشور آفریقای‌جنوبی، قزاقستان و هند بیشترین ذخایر مورد بهره‌برداری کرومیت دنیا را در اختیار دارند.

به گزارش می متالز، حدود 510 میلیون تن ذخایر کرومیت در دنیا شناسایی شده‌اند که حدود 430 میلیون تن آن در 2 کشور آفریقای جنوبی و قزاقستان قرار دارد. 90 درصد از مصرف کرومیت، در صنایع متالورژیکی و تولید فروکروم است. روند تولید کرومیت در دنیا صعودی بوده و از سال 2008 تا کنون با نرخ متوسط سالانه 3 درصد افزایش یافت. در سال 2017، بیش از 30 میلیون تن کرومیت در دنیا از معادن برداشت شده است که حدود 16 میلیون تن از آن به‌صورت کنسانتره کرومیت بین کشورها تجارت شده است. آفریقای‌جنوبی، قزاقستان و ترکیه از بزرگترین صادرکنندگان این محصول در دنیا به‌شمار می‌روند.

تنها سنگ معدن کروم، کرومیت نام دارد. بخش بیشتر کرومیت به فروکروم تبدیل شده که در تولید فولاد زنگ‌نزن مصرف می‌شود. کانه‌های تجاری کرومیت حاوی 35 الی 68 درصد اکسید کروم هستند. کانی کرومیت اولین بار در سال 1798 میلادی شناسایی و معرفی شد و از آن تاریخ به بعد با توجه به کشف موارد مختلف کاربرد فلز کروم در صنایع، عملیات اکتشاف و استخراج آن رو به افزایش گذاشت.

در نمودار شماره 1، میزان تولید کرومیت از سال 2006 تا 2017 نشان داده شده؛ گسترش تقاضای مصرف کروم در صنایع مختلف، باعث افزایش اکتشاف و تولید این کانی با ارزش در دنیا شده است. در 12 سال اخیر روند تولید کرومیت در دنیا تقریبا صعودی بوده و با نرخ متوسط سالانه 3 درصد افزایش یافت؛ تولید سال 2006، حدود 23 میلیون و سال 2017، بیش از 30 میلیون تن بود و کاهش تولید سال 2009 نیز در پی مشکلات فنی در معادن آفریقای جنوبی و افول بازارها به‌دلیل بحران جهانی اقتصاد رخ داد.

آفریقای‌جنوبی تولید جهانی بیش از 50 درصد از کنسانتره کرومیت را بر دوش دارد و معادن قزاقستان، هند، ترکیه نیز به‌ترتیب سهم‌‌های 14، 10 و 8 درصدی از تولید دارند. کشورهایی مانند آلبانی، استرالیا، برزیل، فنلاند، ایران و عمان در جمع سایر کشورهای تولیدکننده کرومیت قرار دارند. طبق گزارش‌های موجود، 95 درصد از ذخایر کرومیت دنیا به‌ترتیب در قزاقستان، آفریقای‌جنوبی و هند قرار دارد.

در نمودار شماره 2، روند صادرات جهانی کرومیت و سهم کشورهای بزرگ صادرکننده نشان داده شده است. آفریقای جنوبی در بازه سال‌های 2008 تا 2017، حدود 70 درصد از صادرات دنیا را در اختیار داشت. میانگین صادرات این کشور در بازه مورد بررسی، حدود 7 میلیون تن در سال بود که البته روند رشد قابل توجهی را طی این دوره، تجربه کرده است. صادرات آفریقای‌جنوبی از حدود 4 میلیون تن در سال 2008 با بیش از 300 درصد افزایش به حدود 12 میلیون تن افزایش یافته است؛ میزان تولید و برداشت از معادن این کشور به لطف سرمایه‌گذاری کشورهای پیشرفته در آفریقای‌جنوبی افزایش یافت.

طی دوره مورد بررسی، میانگین سهم ترکیه در صادرات جهانی، 8 درصد و میانگین سهم قزاقستان، حدود 6 درصد بوده؛ میانگین صادرات ترکیه یک میلیون و 800 هزار تن و میانگین صادرات قزاقستان حدود یک میلیون تن در سال بوده است. کشورهای دارای معادن کرومیت معمولا هم‌زمان با برداشت از معادن، کارخانه‌های تولید فروکروم را نیز توسعه داده‌اند تا از ارزش افزوده تولید کالای استراتژیک فروآلیاژ نیز بهره ببرند؛ به‌نحوی که کشورهای آفریقای جنوبی، ترکیه و قزاقستان و هند از بزرگترین صادرکنندگان فروکروم در دنیا نیز محسوب می‌شوند.