به گزارش میمتالز، مس سهم مهمی در اقتصاد ملی هر کشور دارد. در سال ۲۰۲۱ در دنیا، ۲/ ۲۱ میلیون تن مس استخراج شد که سهم ایران از آن ۳۴۰هزار تن بوده است. همچنین در سال گذشته میلادی، میزان تولیدات مس پالایششده (کاتد) در دنیا به ۳/ ۲۴ میلیون تن تنزل یافت. این رقم در سال ۲۰۲۰، بهمیزان ۴/ ۲۴ میلیون تن بود. از طرفی میزان مصرف جهانی مس پالایششده (کاتد) در سال ۲۰۲۱، بهمیزان ۴۳/ ۲۴ میلیون تن بوده است. در سال گذشته میلادی، حدود ۶۰درصد از تولید کاتد مس به سهکشور چین، شیلی و ژاپن اختصاص داشت. این در حالی است که میزان تولیدات مس پالایششده (کاتد) در ایران ۳۰۳هزار تن بوده است. بر این اساس، ایران در تولید مس پالایششده جهان در سال ۲۰۲۱ جایگاه هجدهم را کسب کرد و هفتمین تولیدکننده کاتد مس در آسیا بود. از نظر میزان تولیدات آند (ذوب) نیز ایران با تولید ۳۶۱هزار تن، رتبه ششم آسیا و رتبه چهاردهم کل دنیا را کسب کرده است.
آمارهای تاریخی نشان میدهد که بهای مس در بازار فلزات لندن طی ۱۱ سال اخیر نوسانات فراوانی داشته است. در اوایل مارس ۲۰۲۰ به دنبال شیوع پاندمی کرونا در دنیا، مس به همراه دیگر کامودیتیها واکنش بهشدت منفی نشان داد و تا کمتر از ۵هزار دلار تنزل یافت. آخرین زمانی که بهای مس به زیر ۵هزار دلار رسیده بود، به اواخر سال ۲۰۱۶ بازمیگردد. پس از آن با پیدایش واکسن، کاهش عرضه و بهبود تقاضا، بهای مس روند صعودی را در پیش گرفت و در اوایل می۲۰۲۱ تا سقف ۱۰,۷۱۹ دلار پیشروی کرد. پس از آن، بهای فلز سرخ اندکی تعدیل یافت. با آغاز جنگ روسیه و اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ بازارها نسبت به این اتفاق واکنش نشان دادند؛ بهطوریکه در اوایل مارس ۲۰۲۲ بهای مس مجددا از ۱۰هزار دلار و سقف قبلی عبور کرد؛ اما این سطح را حفظ نکرد، به طوری که در حال حاضر فلز سرخ در قیمت ۸۴۰۰ دلار معامله میشود. از آنجا که تغییرات نرخ بهره فدرال رزرو بر سایر کامودیتیها همچون قیمت مس در بازار (LME) تاثیر مستقیم خواهد گذاشت، رشد نرخ بهره و شرایط اقتصاد جهانی مانع رشد کامودیتیها خواهد شد. این در حالی است که بسیاری معتقدند، احتمال رشد بیشتر نرخ بهره از سوی فدرالرزرو همچنان وجود دارد. در مقابل، پیشبینیها از کاهش عرضه و بهبود تقاضا برای مس در بازارهای جهانی طی بلندمدت افق روشنی برای مس را ترسیم خواهد کرد.
همانطور که ذکر شد، ایران در سال ۱۴۰۰، ۳۴۰هزار تن مس استخراج کرد که ۲۹۵هزار تن آن از سوی شرکت ملی مس ایران استخراج شد. «فملی» به عنوان بزرگترین تولیدکننده مس در ایران، در زمینه استخراج و بهره برداری از معادن مس، تولید محصولات پرعیار سنگ معدن و محصولات مسی فعالیت دارد. این شرکت دارای معادن متعدد مس در کشور و سه معدن فعال به نامهای مس سرچشمه، معدن مس میدوک در کرمان و معدن مس سونگون در آذربایجانشرقی است. محصولات این شرکت در سهدسته شامل محصولات نهایی، محصولات میانی و محصولات جانبی دسته بندی میشود. تولیدات نهایی شرکت شامل مس کاتدی، مفتول و اسلب و بیلت، تولیدات میانی شامل کنسانتره مس و آند مس و محصولات جانبی شامل کنسانتره مولیبدن، اکسید مولیبدن، لجن الکترولیزی طلا و نقره و اسید سولفوریک است. لازم به توضیح است که قیمتگذاری محصولات شرکت براساس نرخهای جهانی و برمبنای بازار بورس فلزات لندن است. محصولات داخلی شرکت در بورسکالا معامله میشوند.
ظرفیت اسمی محصولات این شرکت به شرح ذیل است:
شرکت ملی مس با سرمایه ثبتشده ۴۰هزار میلیارد تومانی بهعنوان ششمین نماد بزرگ بورسی با ارزش بازار ۲۶۸هزار میلیارد تومان در بازار اول (تابلوی اصلی) بورس در قیمت ۶۷۲۰ ریال معامله میشود. P/ E گذشتهنگر سهم برابر با ۳۷/ ۵ است. براساس آخرین صورت مالی ارائهشده توسط شرکت (حسابرسینشده منتهی به ۲۹/ ۱۲/ ۱۴۰۰) میزان داراییهای شرکت ۳/ ۱۱۰هزار میلیارد تومان و میزان بدهیهای آن ۳/ ۱۹هزار میلیارد تومان است. سهامداران اصلی شرکت بهترتیبِ بیشترین میزان مالکیت شامل کارگزاری سهام عدالت (سهم ۱۷/ ۳۶ درصدی)، توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (سهم ۰۵/ ۱۲ درصدی) و موسسه صندوق بازنشستگی شرکت ملی صنایع مس (سهم ۹۲/ ۷ درصدی) هستند.
براساس آخرین گزارش ماهانه (خردادماه) شرکت در سهماه بهار جمعا ۲/ ۱۵ میلیون تن محصول تولید کرده است. میزان تولیدات کل محصولات شرکت در فروردین حدود ۲۲۸هزار تن، در اردیبهشت حدود ۵ میلیون تن و در خردادماه ۱۰ میلیون تن بوده است. عمدهترین تولیدات «فملی» در سهماه ابتدای سال ۱۴۰۱، ۲۵۱هزار تن اسیدسولفوریک (محصول جانبی)، ۵/ ۱۴ میلیون تن سنگ سولفور، ۶/ ۴۰هزار تن کاتد مس (محصول نهایی) برای مصارف داخلی، ۸/ ۳۴هزار تن کاتد مس برای فروش صادراتی و ۶/ ۳۲۷هزار تن کنسانتره مس (محصول میانی) است. «فملی» از ابتدای سال تا پایان خردادماه ۳/ ۱۲هزار میلیارد تومان فروش داخلی و ۷/ ۹هزار تن فروش صادراتی داشته که نسبت به دوره مشابه سال ۱۴۰۰، افزایش ۵۳ درصدی در فروش داخلی و رشد ۸۱ درصدی در فروش صادراتی را ثبت کرده است.
براساس آخرین صورت مالی (حسابرسینشده منتهی به ۲۹/ ۱۲/ ۱۴۰۰)، «فملی» در سال گذشته ۹/ ۵۳ میلیون تن سنگ سولفور مس استخراج کرده که ۴/ ۱ میلیون تن آن را با نرخ متوسط ۲۳۰هزار تومان به ازای هر تن به فروش رسانده است. همچنین این شرکت سال گذشته ۲/ ۱ میلیون تن کنسانتره مس (محصول میانی) و ۲۸۵هزار تن (داخلی و صادراتی) کاتد مس را بهعنوان محصول نهایی تولید کرده است. «فملی» حدود ۱۵۵هزار تن کاتد را با نرخ متوسط ۲۳۱ میلیون تومان به ازای هر تن در داخل کشور به فروش رسانده است. عمده تولید محصولات جانبی شرکت، اسیدسولفوریک است که در سال گذشته تولید این محصول شرکت، ۸۱۹هزار تن بوده است. شرکت از فروش محصولات خود در داخل کشور ۶/ ۴۲هزار میلیارد تومان درآمد کسب کرده که نسبت به سال ۹۹ با رشد ۷۹ درصدی همراه بوده است. ۲/ ۳۸هزار میلیارد تومان نیز ماحصل فروش صادراتی شرکت در سال ۱۴۰۰ بوده است. این رقم در سال ۹۹، برابر با ۴/ ۱۸هزار میلیارد تومان بوده است. این شرکت در سال گذشته نسبت به سال ۹۹، با رشد ۹۲ درصدی در درآمدها (مجموع فروش صادراتی و داخلی) و رشد ۱۰۲ درصدی در بهای تمامشده همراه بود. سود ناخالص شرکت در سال ۱۴۰۰ برابر با ۶/ ۵۳هزار میلیارد تومان بود که نسبت به سال ۹۹ با رشد ۸۷ درصدی همراه بود. شرکت در سال گذشته ۵۰هزار میلیارد تومان سود خالص شناسایی کرد که نسبت به سال قبلتر با رشد ۹۲ درصدی همراه بود. شرکت در سال ۱۴۰۰، ۱۲۵۲ ریال سود خالص به ازای هر سهم محقق کرد.
با وضع عوارض صادراتی طبق نامه ۲۲ فروردین ۱۴۰۱، از سوی وزارت صمت، صادرات کنسانتره و کاتد مس نیز مشمول پرداخت عوارض شد. به دنبال این امر و پس از اعتراضات فراوان «فملی» اعلام کرد که صادرات محصولات مس کاتد این شرکت طبق بخشنامه اصلاحی مورخ ۲۴/ ۰۲/ ۱۴۰۱ از جدول مشمول حذف شده است. در گزارش تفسیری شرکت گفته شده است که میزان وضع عوارض صادراتی بر کنسانتره مس ۱۱درصد تعیین شده که البته اعتراضات شرکت را به دنبال دارد و منجر به کاهش سود شرکت خواهد شد.
منبع: دنیای اقتصاد