عدم‌النفع ۱.۸ میلیون تن زغال سنگ کنسانتره به خاطر واگذاری‌های نامناسب پهنه‌های معدنی

به گزارش می‌متالز به نقل از ماین نیوز، اینکه مدیری سلامت است یا غیر سلامت را فقط خدا می‌داند و بس و البته این حوزه مسوولیت دستگاه‌های امنیتی و قضایی است و ما به آن ورود نمی‌کنیم، اما در مورد متخصص بودن مدیران، امکان قضاوت و اظهارنظر وجود دارد چرا که متخصص و کارکشته بودن یک مدیر را می‌توان از روی عملکرد و دستاورد‌های او سنجید و بررسی کرد.

بد نیست بدانیم که وجیه‌الله جعفری در مهر ماه سال ۱۳۹۲ به سمت مدیرعامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران (ایمپاسکو) منصوب شد و در آذر ماه ۱۳۹۹ به سمت رئیس هیات عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) منصوب شد.

عملکرد یک مدیر به دو صورت قابل بررسی است. یکی اینکه ببینیم آیا او مرتکب تخلف یا جرمی شده است یا خیر. مثلا دزدی کرده است یا اختلاس یا غیره. حالت دوم بررسی نوع عملکرد مدیر است. یعنی ممکن است مدیری هیچ جرم و تخلفی نکرده باشد، اما به دلیل سوءمدیریت یا ضعف مدیریت، منافع ملی و بیت‌المال تضییع شده باشد. مثلا قراردادی را می‌توانست بهتر ببندد که منافع بیشتری عاید دولت و در نتیجه مردم شود یا در مورد یک واگذاری تصمیمات اشتباه گرفته است و غیره.

در مورد وجیه‌الله جعفری نیز همین حالت وجود دارد. ما کاری به حالت او نداریم، چون مرجع رسیدگی به آن نیستیم، اما در مورد حالت دوم یعنی نحوه مدیریت او می‌توانیم قضاوت کنیم و قضاوت خود را نیز به دیگران به اشتراک بگذاریم.

با این مقدمه توجه شما را به گزارش زیر که در بولتن نیوز نیز منتشر شده است، جلب می‌کنیم. گزارشی که مربوط به شیرین‌کاری‌های دوران مدیریتی وجیه‌الله جعفری در شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران می‌شود. ضمن اینکه بر اساس وظیفه رسانه‌ای، آماده دریافت پاسخ جعفری به قضاوتمان نیز هستیم.

آزادسازی پهنه‌های زغال‌سنگ کشور برای کاهش واردات کنسانتره ضروری است

عدم النفع ۱.۸ میلیون تن زغال‌سنگ کنسانتره به خاطر واگذاری‌های نامناسب پهنه‌های معدنی

معادن و صنایع معدنی ایران در بخش‌های مختلف از جمله زغال سنگ نیازمند آزادسازی پهنه‌های مختلف معدنی است تا با رفع موانع نهادی و ساختاری، امکان اکتشاف، تولید و استخراج بیشتر و رفع نیاز‌های کشور و رشد صادرات فراهم شود و با رشد تولید و درآمد بخش معادن و صنایع معدنی، جایگزین بخش نفت و گاز شده و بتواند نیاز‌های درآمدی و مواد اولیه و واسطه‌ای کشور را تامین کند و نیاز به واردات انواع مواد اولیه و واسطه‌ای نیز کاهش یابد.

بخشی از واگذاری‌های غیر کارشناسی پهنه‌های معدنی زغال‌سنگ ایمپاسکو و ایمیدرو و عدم النفع واگذاری نامناسب و تاخیر در تولید و کاهش تولید زغال‌سنگ نشان می‌دهد که هیچ‌کدام از آ‌نها در زمان مقرر به نتیجه نرسیده و ما را از ۲ میلیون تن زغال‌سنگ کنسانتره محروم کرده است.

طبق برآورد‌ها در صورت واگذاری اصولی و به موقع به افراد دارای صلاحیت تاکنون باید ۵۳۰ هزار تن زغال‌سنگ خام و ۱ میلیون و ۸۰۰ هزار تن کنسانتره زغال‌سنگ به زنجیره فولاد کشور اضافه می‌شد.

کارشناسان می‌گویند در حال حاضر به خاطر مشکلات ساختاری و نهادی و آزاد نبودن پهنه‌های معدنی کشور، در بخش زغال‌سنگ، ماهانه ۸۰۰ هزار تن کنسانتره از دست می‌دهیم درحالی‌که به واردات ۱ میلیون تن کنسانتره در ماه نیازمندیم.

با مقایسه این ارقام روشن است که با آزادسازی پهنه‌های زغال‌سنگ، می‌توان نیاز به واردات ۱ میلیون تن کنسانتره را از طریق تولید داخلی تامین کرد تا نیازی به واردات کنسانتره نباشد. همچنین ظرفیت قابل توجهی از تولید زغال‌سنگ را برای تزریق به اقتصاد و صنایع فولاد کشور از دست داده‌ایم. عدم‌النفع‌ها و کاهش تولید و استفاده نامناسب از ظرفیت‌های معدنی کشور به شکل‌های مختلف کاهش درآمد و تولید برای ما به همراه دارد و باید برای تامین نیاز‌های معدنی کشور، مبالغ قابل توجهی را صرف واردات مواد معدنی، اولیه و واسطه‌ای به کشور کنیم.

این موضوع در سایر بخش‌های معدنی کشور نیز به عنوان یک مشکل ساختاری مطرح است و با هر نوع آزادسازی در پهنه‌های معدنی، می‌توان مشکلات تولید و واردات مواد اولیه و واسطه‌ای را حل کرد و درآمد قابل توجهی در بخش تولید داخلی، صادرات و ارزآوری کسب کرد و عملا معادن و صنایع معدنی را جایگزین بخش‌های نفت و گاز و سایر منابع ارزی و درآمدی دولت کرد.

در ادامه به مشکلات موجود چند پهنه معدنی زغال‌سنگ کشور اشاره می‌شود که از وضعیت نامناسب واگذاری‌ها رنج می‌برند.

واگذاری‌های منطقه پروده طبس و کرمان و بلوک ۱ پروده شرقی

واگذاری‌های منطقه پروده طبس و کرمان نشان می‌دهد که در بلوک ۱ پروده شرقی، سرمایه‌گذاری توسط شرکت سامان کاوش طبس (کرم پناه) صورت گرفته است. میزان ذخیره قطعی اکتشاف شده ۴۶.۸ میلیون تن زغال‌سنگ کک شو بوده است که واگذاری در سال ۱۳۹۴ صورت گرفته است. دوره تجهیز سه سال شامل (معدن+کارخانه زغال شویی) بوده است. محصول تولیدی نیز شامل کنسانتره زغال‌سنگ ۱۵۰ هزار تن است. شروع بهره‌برداری در سال ۱۳۹۸ صورت گرفته و وضعیت فعلی آن نشان‌دهنده احداث ۲۰۰ متر تونل کاملا غیراصولی است و کارخانه زغال شویی نیز که اصلا وجود خارجی ندارد.

نتایج بد این واگذاری موجب شده که مالک آن ایمپاسکو با عدم النفع ایمپاسکو از حق السهم خود از سال ۱۳۹۸ تاکنون مواجه شود. همچنین عدم ورود تناژ موردنظر در زنجیره زغال‌سنگ کشور و زیان هرچه بیشتر کارخانه‌های فولادسازی در نتیجه واردات زغال‌سنگ و کک عدم النفع دیگر حاصل از عملکرد و تاخیر در این طرح و واگذاری نامناسب است.

واگذاری بلوک ۴ پروده ۴

واگذاری بلوک ۴ پروده ۴ نیز که سرمایه‌گذاران شرکت سامان کاوش طبس (کرم پناه) بوده است به میزان ۸.۷ میلیون تن زغال‌سنگ کک شو ذخیره قطعی اکتشاف شده دارد. مالک سازمان ایمیدرو است که در سال ۱۳۹۳ واگذاری انجام‌شده است. دوره تجهیز صفر است و شروع بهره‌برداری از سال اول قرارداد بوده است. نوع محصول زغال‌سنگ خام و مقدار تعهد تولید ۳۰۰ هزار تن در سال اعلام شده است.

وضعیت فعلی آن با استخراج غیراصولی با ایمنی بسیار پایین، تولید زیر ۸۰ هزار تن، همراه است و ضمنا سال گذشته دو کشته در معدن داشتند.

نتایج بد واگذاری موجب شده که عدم النفع ایمیدرو از حق السهم خود از سال ۱۳۹۳ تاکنون را به همراه داشته باشد. عدم ورود تناژ موردنظر در زنجیره زغال‌سنگ کشور و زیان هرچه بیشتر کارخانه‌های فولادسازی در نتیجه واردات زغال‌سنگ و کک نیز از عدم النفع‌های دیگر تاخیر و واگذاری نامناسب این طرح بوده است.

واگذاری بلوک ۳ پروده ۴

واگذاری بلوک ۳ پروده ۴ نیز با سرمایه‌گذاری شرکت CMC چینی و کانی کاوان شرق بوده و میزان ذخیره قطعی اکتشاف شده ۲۶.۸۶ میلیون تن زغال‌سنگ کک شو اعلام شده است. مالک سازمان ایمیدرو و سال واگذاری ۱۳۸۶ بوده است. دوره تجهیز نیز ۴۶ ماه و شروع بهره‌برداری ۱۳۹۰ بوده است. نوع محصول زغال‌سنگ کنسانتره همراه با کارخانه زغال شویی و مقدار تعهد تولید ۷۵۰ هزار تن بوده است.

اما وضعیت فعلی تنها جانمایی دو کانکس و دیگر هیچ است. نتایج بد واگذاری موجب شده که با عدم النفع ایمیدرو از حق السهم خود از سال ۱۳۹۰ تاکنون وعدم ورود تناژ موردنظر در زنجیره زغال‌سنگ کشور و زیان هرچه بیشتر کارخانه‌های فولادسازی در نتیجه واردات زغال‌سنگ و کک همراه باشد.

واگذاری بلوک ۱ کوچکعلی شمالی

واگذاری بلوک ۱ کوچکعلی شمالی، با سرمایه‌گذاری شرکت توسعه معادن (جمیلی) بوده و میزان ذخیره قطعی اکتشاف شده ۳۹.۵ میلیون تن بوده است. مالک ایمپاسکو و سال واگذاری ۱۳۹۷ اعلام شده است.

دوره تجهیز ۴ سال (معدن و کارخانه زغال شویی) و شروع بهره‌برداری ۴ سال بعد از واگذاری و نوع محصول زغال‌سنگ کنسانتره و مقدار تعهد تولید ۱۵۱ هزار تن در سال بوده است.

وضعیت فعلی با استخراج غیراصولی و با ایمنی بسیار پایین، تولید زیر ۸۰ هزار تن زغال‌سنگ خام و عدم احداث زغال شویی همراه است.

نتایج بد واگذاری موجب شده که عدم النفع ایمپاسکو از حق السهم خود از سال شروع بهره‌برداری تاکنون را به همراه داشته باشد. همچنین عدم ورود تناژ موردنظر در زنجیره زغال‌سنگ کشور و زیان هرچه بیشتر کارخانه‌های فولادسازی درنتیجه واردات زغال‌سنگ خارجی و کک خارجی از سایر نتایج بد واگذاری است.

واگذاری زغال‌سنگ کمر مهدی

واگذاری زغال‌سنگ کمر مهدی با سرمایه‌گذاری شرکت سامان کاوش (کرم پناه) همراه بوده و میزان ذخیره قطعی اکتشاف شده ۳۹ میلیون تن زغال‌سنگ حرارتی است.

مالک ایمپاسکو و سال واگذاری ۱۳۹۷ و دوره تجهیز صفر و شروع بهره‌برداری از ۱۳۹۷ بوده و نوع محصول زغال‌سنگ حرارتی و مقدار تعهد تولید ۲۳۰ هزار تن در سال است.

وضعیت فعلی نشان می‌دهد که بدون هیچ فعالیت مشخص بوده است و نتایج بد واگذاری موجب عدم النفع ایمپاسکو از حق السهم خود از سال شروع بهره‌برداری تاکنون است.

واگذاری معدن زغال‌سنگ خمرود در کرمان

واگذاری معدن زغال‌سنگ خمرود در کرمان با میزان ذخیره قطعی اکتشاف شده ۵۶ میلیون تن زغال‌سنگ کک شو بوده که مالک ایمپاسکو و سال واگذاری ۱۳۹۵ و دوره تجهیز سه سال همراه با احداث زغال شویی و شروع بهره‌برداری ۱۳۹۸ است.

نوع محصول کنسانتره زغال‌سنگ کک شو و مقدار تعهد تولید ۷۵۰ هزار تن در سال اعلام شده است.

وضعیت فعلی نشان‌دهنده ۳۰ درصد پیشرفت است و نتایج واگذاری غیر کارشناسی موجب عدم ورود تناژ موردنظر در زنجیره زغال‌سنگ کشور و زیان هرچه بیشتر کارخانه‌های فولادسازی درنتیجه واردات زغال‌سنگ خارجی و کک خارجی و همچنین عدم النفع ایمپاسکو از حق السهم خود از سال شروع بهره‌برداری تاکنون بوده و نیاز به جبران زغال‌سنگ شرکت زرند ایرانیان (کرمان) از طبس نیز مطرح بوده است.

گزارش از محمدجواد به‌آبادی

منبع: ماین نیوز