۳ عامل کاهش ۱۵ درصدی صادرات به عراق

به گزارش می‌متالز، جهانبخش سنجابی شیرازی درباره دلایل کاهش صادرات به عراق در ۴ ماه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته، گفت: اگر بخواهیم وضعیت تراز تجاری با عراق را بدون توجه به آنچه که در تراز تجاری با دنیا اتفاق افتاده، بررسی کنیم، حتما ممکن است، دچار خطای ادراکی شویم.

دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق بیان، داشت: در ۴ ماهه ابتدای امسال ارزش تجارت خارجی کشور در مجموع ۳۴ میلیارد و ۴۸۰ میلیون دلار بوده است که تقریبا ارزش صادرات ما ۱۷ میلیارد و ۲۴۰ میلیون دلار و ارزش واردات ما نیز ۱۷ میلیارد و ۲۴۰ میلیون دلار بوده است.

وی افزود: صادرات کشور به لحاظ وزنی در ۴ ماهه نخست امسال ۳۵ میلیون و ۷۰۰ هزار تن و واردات ما نیز ۱۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تن بوده است.

سنجابی شیرازی بیان داشت: عراق در مقاصد صادراتی ما با صادرات ۲ میلیارد و ۳۸۰ میلیون دلار و تناژ ۶ میلیون و ۹۰۰ هزار تن دومین شریک تجاری ما بوده است.

واردات امسال نسبت به پارسال ۲۹ درصد گران‌تر شد

دبیرکل اتاق مشترک ایران و عراق گفت: در ۴ ماهه نخست امسال ۱۱ میلیون و ۱۵۹ هزار تن کالا به ارزش ۱۷ میلیارد و ۲۴۰ میلیون دلار کالا وارد کرده ایم، سال گذشته در مدت مشابه ۱۲ میلیون و ۷۱۴ هزار تن کالا به ارزش ۱۴ میلیارد و ۷۶۴ میلیون دلار کالا وارد شده بود یعنی واردات امسال ما از نظر وزنی ۱۲.۲۳ درصد کاهش یافته است، اما از نظر ارزش ۱۶.۷۸ درصد افزایش داشته است، اما با توجه به اینکه هنوز آمار تفکیک واردات اعلام نشده نمی‌توان به طور دقیق علت این مساله را تحلیل کرد، ولی نکته مهم آن است که واردات در ۴ ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته بین ۲۸ تا ۲۹ درصد برای ما گران‌تر تمام شده است.

وی افزود: در ۴ ماه نخست امسال نیز ۳۵ میلیون و ۶۵۶ هزار تن کالا به ارزش حدود ۱۷ میلیارد و ۲۴۰ میلیون تن صادر شده است این در حالی است که صادرات ما در مدت مشابه سال گذشته به لحاظ وزنی ۳۸ میلیون و ۱۰۱ هزار تن بوده که درآمد ما از این میزان صادرات ۱۴ میلیارد و ۱۲۵ میلیون دلار بوده است بنابراین بررسی این ارقام حاکی از آن است که وزن کالا‌های صادراتی مان ۶.۴۲ درصد کاهش یافته، اما با وجود این کاهش ارزش کالا‌های صادراتی طی مدت یاد شده در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۲۲.۰۵ درصد افزایش داشته است.

سنجابی شیرازی بیان داشت: بنابراین بررسی ارقام ذکر شده نشان می‌دهد که هم واردات در سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته برای ما گران‌تر شده است و هم کالا‌های صادراتی را گران‌تر فروخته ایم، بنابراین با ۶ درصد افت صادرات به لحاظ وزنی و ۲۲ درصد رشد صادرات به لحاظ ارزشی در واقع ارزش صادرات ما بصورت عمومی در واقع رشد معناداری نداشته و در نگاه اول می‌شود، گفت: در بهترین حالت ما ارز واقعی صاراتمان نسبت به سال قبل کمتر هم بوده است و حداقل با توجه به رشد عمومی قیمت‌ها انتظار داشتیم کم کم ۲۸ درصد رشد داشته باشد، لذا می‌توان این فرضیه که ارزش واقعی صادرات ما با لحاظ افزایش، قیمت‌های جهانی حداقل ۶ درصد کاهش یافته است یعنی ۶ درصد به تمام دنیا کاهش داشته است.

وی با اشاره به وضعیت تجاری با عراق بیان داشت: در سال ۱۴۰۰ در مجموع در ۴ ماهه اول سال ۱۰ میلیون و ۹۵۱ هزار تن کالا به این کشور صادر کرده ایم که از این میزان صادرات ۲ میلیارد و ۸۱۷ میلیون درآمد بدست آمده است.

کاهش ۱۵ تا ۱۷ درصدی صادرات به عراق

دبیرکل اتاق مشترک ایران و عراق اظهار داشت: در چهار ماه نخست امسال بجای ۱۰ میلیون و ۹۴۱ هزار تن صادرات به عراق فقط ۶ میلیون و ۹۳۲ هزار تن کالا به عراق صادر کرده‌ایم که از این میزان صادرات ۲ میلیارد و ۳۹۸ میلیون دلار درآمد حاصل شده است، یعنی درآمد صادراتی ما به عراق نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴۱۹ میلیون دلار کاهش یافته است و بررسی این ارقام نشان می‌دهد که صادرات ما به عراق از لحاظ ارزش بین ۱۵ تا ۱۷ درصد و از نظر وزنی ۳۷ درصد کاهش یافته است.

احتمال جبران کاهش صادرات به عراق در نیمه دوم سال

وی بیان داشت: همانطور که اشاره شد در سطح دنیا صادرات ما ۶ درصد کاهش یافته است بنابراین در واقع عراق هم یکی از کشور‌هایی بوده است که کاهش صادرات محسوسی به آن داشته ایم، اما به این نکته نیز باید توجه داشت که به علت محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های فصلی همیشه عملکرد تجاری ما با عراق در ۶ ماهه ابتدای سال نسبت به ۶ ماهه دوم سال متفاوت است و معمولا بخشی از عقب ماندگی ۶ ماهه نیمه نخست سال در ۶ ماهه دوم جبران می‌شود، بنابراین ممکن است تا پایان سال وضعیت صادرات به عراق را تا حدودی بهبود ببخشیم.

سنجابی شیرازی افزود:، اما نکته دوم اینکه با توجه به افزایش درآمد‌های نفتی در عراق، حجم بازار تجاری عراق افزایش یافته است و به نظر می‌رسد که واردات به کشور عراق نیز با رشد مواجه شده است و با توجه به کاهش صادرات به عراق این وضعیت به این معناست که باید مراقب بود تا این بازار را از دست ندهیم.

دبیرکل اتاق مشترک ایران و عراق با بیان اینکه کاهش صادرات به عراق به سه دلیل عمده اتفاق افتاده است، گفت: اول اینکه عراق مشتری کالا‌های ایرانی است، اما به علت محدودیت‌های صادراتی امکان صادرات برخی از کالا‌ها را نداشتیم و بنابراین در سال‌های گذشته کالا‌هایی را صادر می‌کردیم که در واقع در دوره‌های اخیر با سیاست‌های تنظیم بازار امکان عرضه را نداشته‌ایم و یا نمی‌توانستیم داشته باشیم.

وی افزود: نکته دوم اینکه اساسا عراقی‌ها بازار ایران را می‌شناسند و شکل گیری قیمت کالا‌های ایرانی در بازار عراق، تابعی از قیمت عرضه داخلی است. این در حالی است که بخشی از کالا‌های ما به دلیل سیاست غلط چند نرخی بودن ارز، قیمت را با یکی از نرخ‌های سه گانه ارز تثبیت می‌کرد و لذا با حذف ارز، ترجیحی و نزدیک شدن نرخ ارز نیمایی و آزاد و رصد قیمت‌ها در داخل به دلیل تورم افسارگسیخته بخشی از کالا‌های ما مزیت رقابتی قیمت را در عراق از دست داد.

سنجابی شیرازی بیان داشت: نکته سوم اینکه وقتی مکانیسم غلط ایجاد می‌شود اثرات آن مکانیسم غلط خود را به شکل‌های مختلف نشان می‌دهد بنابراین وقتی بازاری بر پایه ریال شکل می‌گیرد، اما تعهد ارزی برای آن ایجاد می‌شود و اختلاف نرخ بین ارزی که باید عرضه کنیم و نرخ ارز آزاد وجود دارد عملا، چون صادر کننده باید بابت این اختلاف نرخ غیرمحسوس، اما در واقع هزینه‌هایی را باید به عنوان عوارض نانوشته به دولت پرداخت کند که بعضا تا ۱۸ الی۲۰ درصد ارزش دلاری کالای صادراتی هم می‌رسد لذا صادر کننده ناچار به دنبال فروش ریالی خواهد رفت و یا فروش دلاری و کم اظهاری ارزش کالای صادراتی اتفاق خواهد افتاد. بدون شک این هزینه بابت سیاست‌های پولی و مالی غلط به صادرکننده تحمیل شده است و برای جبران آن بعضا برخی به سمت کم اظهاری حرکت می‌کنند و در نتیجه شاهد کاهش تناژ صادراتی می‌شویم.

وی افزود: نکته مورد توجه دیگر در تجارت با عراق ورود رقبای جدید به بازار عراق است. همچنین با توجه به اعمال ممنوعیت و محدودیت در واردات که عراقی‌های به دلیل حمایت از تولید داخلی اعمال کرده‌اند نیز اثراتی بر کاهش صادرات ما داشته است.

منبع: خبرگزاری فارس