نجات زنجیره فولاد از «تصمیمات جزیره‌ای»؟

به گزارش می‌متالز، شورای آهن و فولاد ایران، یک شورای مشورتی به شمار می‌رود که هماهنگی بین زنجیره آهن و فولاد را برعهده دارد تا از این طریق صدای واحدی از این زنجیره در مسائل مختلف مربوط به سیاستگذاری و تنظیم بازار باشد. بنا به وعده مسوولان دولتی، این شورا یکی از مولفه‌های اصلی سیاستگذاری در زنجیره آهن و فولاد خواهد بود. جلسه‌های مقدماتی این شورا در سال‌های گذشته بین انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران و انجمن سنگ آهن ایران برگزار می‌شد که در این نشست، انجمن نوردکاران فولادی ایران نیز به جمع اعضای این شورا افزوده شد تا این شورا وارد فصل جدیدی از فعالیت خود شود تا بتواند هماهنگی کامل بین زنجیره فولاد ایجاد کند و در زمینه قیمت گذاری نیز بتواند به صورت عادلانه در این زمینه اقدامات لازم را انجام دهد.

حلقه مفقوده شورای آهن و فولاد

طی سال‌های گذشته همواره شاهد بوده ایم که بخش‌های مختلف در زنجیره فولاد به صورت جزیره‌ای عمل کرده و همین عامل سبب عدم رشد متوازن در این زنجیره شده است. شورای آهن و فولاد در این راستا تشکیل شده است تا هماهنگی و اتحاد بیشتری بین زنجیره فولاد ایجاد کند.

درباره تشکیل «شورای آهن و فولاد» محمدحسین بصیری مدیرعامل هلدینگ گسترش صنایع و معادن ماهان عنوان کرد: در یک اصول کلی می‌توان اذعان کرد، مشاوره و مشورت کردن برای هماهنگی در کل زنجیره فولاد می‌تواند بسیار مثمرثمر واقع شود. در شورای آهن و فولاد، «انجمن سنگ آهن ایران»، «انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران» و «انجمن نوردکاران فولادی ایران» حضور دارند تا هماهنگی‌های لازم برای زنجیره فولاد با نظارت تمام زنجیره فولاد از بالادست تا پایین دست آن انجام گیرد؛ بنابراین این موضوع که تمام اعضای زنجیره فولاد بتوانند تمام مشکلات و مسائل خود را تحت یک شورا هماهنگی کنند، بسیار عالی به نظر می‌رسد.

بصیری در ادامه با تاکید بر این موضوع که شورای آهن و فولاد یک حلقه مفقوده دارد، تصریح کرد: معمولا جلسه شورای آهن و فولاد با حضور معاونان وزیر صنعت، معدن و تجارت برگزار می‌شود، در حالی که برای هماهنگی زنجیره فولاد ضروری به نظر می‌رسد که این جلسات با حضور خود وزیر برگزار شود. اما شاهد هستیم که این جلسات بدون حضور وزیر برگزار می‌شود. کما اینکه در گذشته نیز شاهد بودیم که جلسه‌هایی بدون حضور وزیر برگزار شده و قوانین در زمینه عوارض صادراتی محصولات فولادی یا حقوق دولتی سنگین وضع شده که مجددا صد‌ها ساعت جلسه برگزار شده تا این دستورالعمل‌ها دوباره مورد بررسی قرار گرفته و اصلاح شوند.

وی در ادامه تاکید کرد: دولت‌ها معمولا در وضع قوانین و آیین نامه‌های خود با بخش ذی‌نفعان هماهنگ نیستند و بیشتر این دستورالعمل‌ها در خلأ صادر شده اند، در حالی که نماینده شرکت (صاحبان) ذی‌نفع باید در جلسه‌ای که وزیر حضور دارد، موارد زنجیره را مورد بررسی قرار دهد، چراکه در غیر این صورت آیین نامه‌هایی از آن بیرون می‌آید که خروجی آن به هیچ عنوان مناسب نیست. برای نمونه چند وقت پیش دستورالعملی ابلاغ و صادر شد که باعث تعطیلی ۱۱۰ کارخانه نورد در صنایع پایین دستی فولاد شد. مدیرعامل هلدینگ گسترش صنایع و معادن ماهان در ادامه خاطرنشان کرد: باید تصمیمات زنجیره فولاد با حضور ذی‌نفعان این زنجیره و با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت انجام گیرد. جلسه‌هایی که هم اکنون برگزار می‌شود، خوب است، اما کافی نیست باید این جلسه‌ها به صورت مستمر و با حضور بالاترین مقام وزارتخانه مربوطه برگزار شود.

بصیری در پاسخ به این پرسش که با وجود شورای آهن و فولاد مشکل قیمت گذاری دستوری در زنجیره فولاد حل می‌شود، گفت: یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که همواره زنجیره فولاد با آن دست به گریبان بوده، قیمت گذاری دستوری بوده است، چنان‌که با این روند در مقطع کنونی شاهد هستیم که مقاطع فولادی در انتهای زنجیره فولاد که با ارزش افزوده بیشتر هستند، ارزان‌تر از محصولات میانی مانند آهن اسفنجی که صاحب آن عموما دولت است، تمام می‌شوند. از این رو امیدواریم شورای آهن و فولاد بتواند از قیمت گذاری دستوری پیشگیری به عمل آورد.

امید به هماهنگی بیشتر با تشکیل یک شورا

همچنین درباره تشکیل شورای آهن و فولاد، جهاندار شکری مدیرعامل شرکت ذوب آهن بیستون عنوان کرد: امیدوار هستیم که با تشکیل شورای آهن و فولاد هماهنگی در زنجیره فولاد ایجاد شود و هم حق مصرف کننده و هم حق تولیدکننده در آن رعایت شود. همچنین در زمینه قیمت گذاری در این زنجیره که همواره جای بحث و گفتگو در بخش‌های مختلف بوده است، مثمرثمر واقع شود.

سخن پایانی

زنجیره فولاد ایران طی دهه‌های گذشته با رشدی نامتوازن روبه‌رو بوده که همواره صنایع بالادستی و پایین دستی را بعضا با تضاد منافع همراه می‌کرده است. یکی از عوامل موثر در عدم توازن و عدم رشد صنعت فولاد طی سال‌های گذشته، جدال معدنی‌ها با فولادسازان بود. قیمت گذاری نامناسب در این زنجیره به این ناهماهنگی بیش از پیش دامن زده و همیشه صنایع بالادست و پایین دست فولاد نسبت به قیمت گذاری دستوری از سوی دولت معترض بوده اند. در حقیقت شورای آهن و فولاد با این دید آغاز به کار کرده است که کشف قیمت فولاد به درستی انجام گیرد تا وزارت صنعت، معدن و تجارت بتواند در این زمینه، مسیر بهتری را در پیش بگیرد و همچنین اختلاف بین قیمت داخلی و خارجی را به حداقل ممکن خود برساند. امید است شورای آهن و فولاد به درستی نیاز‌های واقعی زنجیره فولاد را تشخیص داده و در راستای برطرف کردن آن‌ها گام بردارد تا بیش از پیش زمینه اتحاد بخش معدن و صنعت در زنجیره فولاد را که سال‌ها به صورت جزیره‌ای فعالیت می‌کردند فراهم آورد.

منبع: دنیای اقتصاد