دانش اکتشاف ایران را به رخ کشور‌های خارجی می‌کشانیم

به گزارش می‌متالز، مهدی فکور صبح امروز (سه‌شنبه، ۱۶ اسفندماه) طی نشستی با خبرنگاران ضمن اشاره به جایگاه ویژه اکتشاف در صنعت نفت، گفت: در دولت سیزدهم از سوی جواد اوجی، وزیر نفت و محسن خجسته‌مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران این جایگاه مورد تأکید قرار گرفته است، زیرا این بخش آینده انرژی کشور را ترسیم می‌کند و در حوزه‌های مختلف از جمله جابه‌جایی جمعیت، محیط زیست و زندگی اجتماعی مردم تأثیر دارد.

وی جایگاه مدیریت اکتشاف را از دید وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در دولت سیزدهم از دو بعد مهم برشمرد و افزود: در دولت سیزدهم این الزام وجود دارد که مدیریت اکتشاف از پوسته بسته خود خارج شود و از بعد رسانه‌ای بیشتر شناخته شود و همزمان حوزه فعالیت این مدیریت به بیرون از مرز‌های کشور کشیده شود.

فعالیت اکتشافی بیرون از مرز‌ها در اولویت دولت سیزدهم

مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران در تشریح اهداف هدایت اکتشاف به بیرون از مرز‌ها گفت: صادرات فناوری و تجهیزات، درآمدزایی و اشتغال می‌تواند با این برنامه دنبال شود.

فکور صادرات فناوری و تجهیزات به کشور‌های همجوار حوزه خاورمیانه و اوراسیا را مهم برشمرد و افزود: در کشور‌های منطقه موضوعی به اسم مدیریت اکتشاف به‌صورت بومی وجود ندارد و این موقعیتی برجسته برای ایران به‌وجود آورده است تا به این کشور‌ها صادرات فناوری و تجهیزات داشته باشد و این کشور‌ها نیز برای چنین مهمی تمایل بسیار از خود نشان داده‌اند.

وی با بیان اینکه موضوع صادرات خدمات و تجهیزات اکتشاف در برنامه‌های پنجم و ششم توسعه گنجانده نشده بود، اظهار کرد: با روی کار آمدن آقای اوجی به‌عنوان وزیر نفت و انتصاب آقای خجسته‌مهر این موضوع جز اهداف اکتشافی قرار گرفت و همین مساله منجر به ارتباط با چهار کشور در حوزه اکتشافی شد.

مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران ارتباطات اکتشافی با کشور‌های همسایه را تشریح کرد و گفت: در سفری که نماینده پادشاه عمان به ایران داشت، مشاور امور انرژی این کشور که جایگاه وزیر نفت را دارد، همه پیشنهاد‌های مدیریت اکتشاف را پذیرفت و ضمن صدور دستور پیگیری، بنا شد با ایجاد گروهی مشترک این پیشنهاد‌ها دنبال شود.

اعزام گروه فنی اکتشاف به تاجیکستان در اسفندماه

وی افزود: تاجیکستان که کشور هم‌زبان ما است خواهان ارتباطات گسترده در حوزه اکتشاف است، در نشست وزیر نفت با مقامات انرژی این کشور در پنج محور توافق‌هایی انجام شد که سه محور آن مربوطه به اکتشاف است و گروه فنی مدیریت اکتشاف ۲۱ اسفند عازم این کشور هستند.

مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران از سفر‌های وزیر انرژی تاجیکستان به ایران یاد کرد و گفت: این رایج نیست که در فواصل کوتاه وزیران کشوری به کشور دیگر چند سفر داشته باشند، اما از آنجا که همکاری با ایران در زمینه انرژی برای تاجیکستان اهمیتی ویژه دارد، وزیر انرژی این کشور ۲ سفر در طول یکسال به ایران داشته است.

فکور اهداف سفر وزیر انرژی تاجیکستان به ایران را بر شمرد و گفت: ایجاد ساختار مدیریت اکتشاف در دل وزارت انرژی تاجیکستان، توسعه ساختار‌های اکتشافی، احیای چاه‌های کم‌بازده و برخی چاه‌های متوقف این کشور جز درخواست‌های تاجیک‌ها از ایران بوده است.

پیچیدگی مخازن، متخصصان ایران را متبحر کرده است

وی با اشاره به پیچیدگی‌های فراوان مخازن هیدروکربونی کشور گفت: این پیچیدگی‌ها در مخازن کشور‌های منطقه وجود ندارد و همین موضوع سبب شده است در حوزه اکتشاف ما تبحر بالایی داشته باشیم و همه تمایل به استفاده از این دانش فنی داشته باشند.

مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران از سفر روس‌ها برای مباحثه و کسب دانش در این حوزه در آینده نزدیک خبر داد و گفت: تا پایان اسفندماه برای دیدار با مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران به تهران سفر می‌کنند تا زمینه بهره‌گیری از دانش ایرانی را آماده کنند.

فکور از تمایل عراق برای ایجاد ساختار بومی مدیریت اکتشاف در دل صنعت نفت خود خبر داد و افزود: این موضوع در جریان سفر‌های مختلف مقام‌های انرژی عراق به ایران تأکید شد، البته محور این سفر‌ها مذاکره درباره میدان‌های مشترک بود، بر این اساس تا پایان امسال سفری به عراق خواهیم داشت.

وی این مذاکرات را سبب تقویت جایگاه اکتشاف و پنجره‌ای تازه برای مدیریت اکتشاف ایران دانست و گفت: این اقدام‌ها دانش مدیریت اکتشاف به رخ رقبای خارجی می‌کشاند.

مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران از نشست‌های خود با مقام‌های انرژی کشور‌های خارجی یاد کرد و گفت: برخی وزیران خارجی از وجود چنین استعدادی در ایران بی‌خبر بودند.

فکور در تشریح یکی از نتایج این گفتگو‌ها اظهار کرد: در نتیجه مذاکرات با طرف تاجیکستانی برای چهار میدان کار اکتشافی شامل زمین‌شناسی، مهندسی نفت، موضوع‌های مطالعه حفاری و چاه انجام دادیم که این موضوع به برکت دولت سیزدهم محقق شد.

وی از نشست با سازندگان داخلی برای توسعه همکاری با طرف تاجیکستانی یاد و اظهار کرد: شخص سفیر تاجیکستان در ایران خواهان تجهیزات ایرانی در صنعت نفت این کشور بود و در جلسه‌هایی که با انجمن‌های سازندگان ایرانی داشتیم خواهان ایجاد کارگاه‌هایی در این کشور بودند، در حالی که پیش از این ما صرفاً واردکننده تجهیزات بودیم.

هجمه خبری علیه ایران شکسته شد

مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران با اشاره به اینکه ایران همواره مورد بمباران خبری بوده است، گفت: همکاری‌های این‌چنینی باعث می‌شود که کشور‌ها با توانمندی‌های ایران آشنا شوند و هجمه خبری علیه ایران شکسته شود.

دوره‌های آموزشی برای کشور‌های خارجی از دیگر موضوع‌هایی بود که فکور به‌عنوان تمایل خارجی از آن یاد کرد و گفت: با توجه به دانش موجود در حوزه اکتشاف خارجی‌ها از برگزاری این دوره‌ها استقبال می‌کنند.

وی با بیان اینکه دوره استفاده از سوخت‌های فسیلی رو به پایان است گفت: این موضوع منجر به آن شده که دارندگان این سوخت‌ها به فکر بهره‌برداری سریع‌تر بیفتند و با توجه به قدمت ۱۱۰ ساله ایران، مزیت بسیاری در صدور خدمات فنی و مهندسی و تجهیزات دارد که می‌تواند اشتغال‌زایی فراوانی برای کشور داشته باشد.

برنامه مدیریت اکتشاف برای کاهش مدت زمان فرآیند‌ها

فکور از نرخ تحقق ۵۰ درصدی برنامه‌های اکتشافی در برنامه ششم توسعه خبر داد و بیان کرد: جبران این خسران نیازمند برنامه‌ریزی منسجم و فعالیت در درازمدت است و باید اهدافی نو ترسیم کنیم.

وی فرآیند اکتشاف مخزن را فرایندی هفت‌ساله برشمرد و گفت: قصد داریم این زمان را تا پنج سال کم کنیم، زیرا برنامه هفت‌ساله نه در قامت یک دولت چهار ساله مو نه یک برنامه توسعه پنج‌ساله می‌گنجد.

مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران افزود: برای رسیدن به این هدف در برخی موارد به فناوری‌های نو نیاز است و در برخی دیگر باید فرایند‌ها اصلاح شوند.

فکور تشریح کرد: نخستین اقدام شناسایی گلوگاه‌های زمان‌بر اکتشافی بود تا برنامه اصلاحی آن تدوین شود که در این زمینه به دستاورد‌های خوبی رسیدیم و در آینده نزدیک فرایند‌های ابتدایی اکتشاف که چهار سال زمان‌می‌برد را به سه سال می‌رسانیم.

وی به مرحله دوم اکتشاف اشاره کرد و گفت: بخش دوم اکتشاف شامل حفاری و لرزه نگاری به‌طور معمول ۳.۵ سال زمان می‌برد، اما با اقدام‌های بی‌بدیلی که در حوزه حفاری انجام شد فعالیتی که ۱ تا ۱.۵ سال زمان می‌برد، با برنامه‌ریزی‌ها در جریان ۲ حفاری زمان به ۶ و ۷ ماه کاهش یافت و این در حالی است که هنوز حفاری‌های گذشته برخی تکمیل نشده‌اند و گاهی تا ۱۵۰۰ روز تأخیر دارند.

مدیر اکتشاف با تأکید بر اینکه فرآیندی از این عملیات حذف نشده است گفت: با وجود کاهش زمان حتی به جای سه آزمون روی چاه‌ها ۱۰ آزمون انجام می‌شود.

برنامه‌های ۵، ۱۰ و ۲۰ ساله اکتشافی راهگشا می‌شوند

فکور از ارائه برنامه پنج‌ساله اکتشاف برای برنامه هفتم توسعه خبر داد و افزود: تدوین برنامه ۱۰ ساله مبتنی بر گام دوم انقلاب حدود ۷۰ درصد پیشرفت داشته و برنامه ۲۰ ساله نیز ۳ ماه در حال تدوین است و در سال ۱۴۰۲ تدوین می‌شود تا زمانی که مدیر اکتشاف تغییر می‌کند، برنامه‌ها همچنان دنبال شوند.

وی درباره زیاد شدن دکل‌های حفاری اکتشافی گفت: در برنامه ششم توسعه برای امسال ۳ الی ۴ دکل حفاری اکتشافی در نظر گرفته شده بود که با مساعدت مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران امسال برای به‌کارگیری ۸ تا ۱۰ دکل برنامه‌ریزی کردیم و ۸ دکل را به‌کار بستیم و اکنون ۶ دکل فعال هستند که دو برابر رقم در نظر گرفته شده در برنامه ششم توسعه است.

مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران همه چاه‌های اکتشافی امسال را ثمربخش توصیف کرد و گفت: ۶ چاه حفاری شده نتیجه بخش بودند و یک چاه نیز که تا بهار تکمیل می‌شود دارای شواهد گازی است.

فکور با بیان اینکه در گذشته بعضی از چاه‌های اکتشافی پس از حفر بی‌نتیجه بودند، افزود: حفاری در همان ساختار‌ها گاهی به نتیجه می‌رسد که نشان می‌دهد چاه خشک الزاما به معنای نبود هیدروکربن نیست بلکه گاهی جای چاه اشتباه انتخاب می‌شود.

وی برخی دستور‌های دوره‌های پیشین را مبهم دانست و گفت: در دوره‌ای دستور داده بودند که صرفاً فعالیت اکتشافی نفتی انجام شود در حالی که کشور به گاز نیاز بیشتری دارد.

مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران درباره برنامه دولت سیزدهم برای فعالیت‌های اکتشافی، توضیح داد: در جلسه با وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران نقشه راهی ترسیم کردیم و اکتشاف گاز و نفت را در برنامه قرار دادیم، ساختار‌های مشترک و مرزی در اولویت نخست و ساختار‌های گازی در اولویت دوم قرار گرفت و ساختار‌های موجود در خلیج‌فارس در اولویت سوم هستند.

فکور از عقب‌ماندگی در فعالیت‌های حوزه خلیج‌فارس یاد کرد و گفت: در طول هشت سال گذشته حتی یک قرارداد اکتشافی در حوزه خلیج‌فارس امضا نشده است.

منبع: شبکه اطلاع رسانی نفت و انرژی (شانا)