هشدار دانشمندان درباره نابودی اکوسیستم بر اثر استخراج مواد معدنی در اعماق اقیانوس

به گزارش می‌متالز و به نقل از گروه علم و آموزش ایرنا از پایگاه خبری روزنامه «گاردین»، نتایج این تحقیقات موسسه بین‌المللی حیات وحش موسوم به «فونا و فلورا» (Fauna & Flora) که روز دوشنبه ۰۷ فروردین ماه منتشر شده است، بر نگرانی‌ها و مناقشه‌های قبلی در ارتباط با پیشنهادات مربوط به کف‌روبی اقیانوس‌ها برای دستیابی به مواد معدنی کمیاب می‌افزاید.

این مواد معدنی کمیاب از قبیل کُبالت، منگنز و نیکل برای تولیدات بخش انرژی‌های جایگزین از جمله خودرو‌های برقی و توربین‌های بادی بسیار مهم هستند و این در حالی است که میزان عرضه این مواد در مناطق خشکی زمین کاهش یافته و رو به اتمام است. در این حال شرکت‌های معدنی در حال رقابت برای استخراج این مواد از کف اقیانوس‌ها با استفاده از ربات‌های کاوشگری هستند که از طریق لوله‌هایی به کشتی‌های متصل می‌شوند.

این در حالی است که اقیانوس‌شناسان، بیولوژیست‌ها و و سایر محققان هشدار داده‌اند که این طرح‌ها (برای کف‌روبی اقیانوس‌ها) موجب آلودگی گسترده شده و همچنین ذخایر جهانی ماهیان را نابود کرده و اکوسیستم‌های دریایی را امحا خواهد کرد. «سوفی بن‌بو» مدیر امور دریایی سازمان مزبور گفت: اقیانوس‌ها نقشی مهم و حیاتی در کارکرد اساسی سیاره ما ایفا می‌کنند و محافظت از اکوسیستم ظریف اقیانوس‌ها نه تنها برای تنوع زیستی دریایی بلکه همچنین برای همه موجودات زنده روی زمین امری حیاتی است.

سازمان «فونا و فلورا» اولین بار در گزارشی در سال ۲۰۲۰ نگرانی‌هایی در ارتباط با معدن‌کاری اقیانوسی مطرح کرد. از آن زمان تا کنون، دانشمندان مطالعات خود را درباره مناطق اعماق دریا‌ها و اقیانوس‌ها شدت بخشیده و خطرات بیشتر ناشی از معدن‌کاری در این مناطق را مورد تاکید قرار داده‌اند.

این موضوع در تمرکز گزارش جدید این سازمان قرار دارد. «کاترین ویلر» مدیر سیاست‌های جهانی این سازمان می‌گوید: در چند سال گذشته بطور فزاینده‌ای روشن و مشخص شده است که در کنار سایر خطرات موجود، کار‌های استخراج معدنی در اعماق دریا‌ها یک تهدید خاص آب و هوایی است.

وی افزود: اعماق دریا‌ها حاوی و نگهدارنده مخازن عظیمی از کربن است که این کربن‌ها با تشدید فعالیت‌های استخراج معدنی از کف دریا‌ها آزاد خواهد شد و بحران آب و هوایی جهانی کنونی ناشی از سطوح انتشار گاز‌های گلخانه‌ای را تشدید خواهد کرد.

تحقیقات اخیر همچنین تاکید کرده است که دانش و آگاهی ما از تنوع زیستی به طور رقت‌انگیزی ناکامل است. به گفته «بن‌بو»، هر بار که کاوش‌های جدیدی برای جمع‌آوری گونه‌ها انجام می‌شود در می‌یابیم که بین ۷۰ تا ۹۰ درصد آن‌ها برای علم جدید هستند. فقط هم مساله گونه‌ها نیست بلکه کل جنس‌ها یا سرده‌های (genus) گیاهان و مخلوقاتی هستند که ما پیشتر چیزی از آن‌ها نمی‌دانستیم.

«دیوید اتنبرو» مستندساز معروف حیات وحش نیز این دیدگاه را تایید کرده و خواستار وقفه‌ای در تمام فعالیت‌های اکتشافی مواد معدنی در بستر دریا‌ها و اقیانوس‌ها شده است. وی گفت: استخراج معدنی به معنی ویرانی است و در این مورد این به معنی نابودی اکوسیستم‌هایی است که معلومات کمی درباره آن‌ها داریم.

گزارش سازمان مزبور با اشاره به خطر نابودی موجودات اعماق دریا‌ها مانند کرم‌های رسته چند تاران (polychaete)، جانوران موسوم به «خیار دریایی»، سنگ‌های مرجانی و ماهیان مرکب، خاطرنشان می‌کند: در صورت نابودی این اکوسیستم‌ها هیچ شانسی هم برای احیای سریع وجود ندارد. در عمق چندین کیلومتری زیر آب، نور و غذا محدود است و سرعت حیات بسیار آهسته است و تنوع زیستی زمانی که از دست برود احیای آن ناممکن خواهد بود.

در پی تصمیم اتخاذ شده در کشور جزیره‌ای «نائورو» در اقیانوس آرام برای تشدید فعالیت‌های اکتشافی، کارشناسان اقیانوسی درباره دورنمای استخراج معدنی در اعماق دریا‌ها در آینده نزدیک نگران هستند. این کشور در ژوئن ۲۰۲۱ به «اداره بین‌المللی امور بستر دریاها» (ISA) که مسوول تنظیم مقررات فعالیت‌های معدنی در فراسوی حوزه‌های اختیارات حاکمیتی کشور‌ها است، اطلاع داد که قصد دارد از یک درخواست ارائه شده برای اکتشاف در اقیانوس آرام حمایت کند.

هم‌اکنون مباحثات ۱۶۷ کشور عضو اداره بین‌المللی مذکور در جریان است و ممکن است در سال جاری چراغ سبز برای چنین فعالیت‌هایی در اعماق اقیانوس‌ها صادر شود.

منبع: خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)