قزوین، سرآمـد شیشه‌سازی‌ در ایران

به گزارش می متالز، در نتیجه، این استان در زمینه صنایع شیشه‌سازی و کاشی و سرامیک جزو سرآمدهای کشور به‌شمار می‌رود.

معادن مهم قزوین

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قزوین عنوان کرد: بیشترین معادن استان شامل سیلیس و خاک‌های صنعتی هستند، البته چند واحد مس، روی و زغال‌سنگ نیز در استان وجود دارد اما مهم‌ترین معادن استان قزوین را معادن سیلیس و خاک صنعتی تشکیل می‌دهد. از این‌رو جزو استان‌های تولیدکننده مواد اولیه کاشی و سرامیک هستیم.
علی پرزحمت درباره اکتشافات معدنی در استان قزوین خاطرنشان کرد: سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور در استان به دنبال پهنه‌های معدنی بیشتری است که در این زمینه پهنه‌های مستعدی برای آلومنیت و آلونیت یافت شده است.
این مقام مسئول در استان قزوین درباره فرآوری مواد معدنی در استان تصریح کرد: ما در استان به‌دنبال مطالعات در حوزه فرآوری مواد معدنی هستیم و در این زمینه، فرآوری آلومینیوم در دستور کار قرار گرفته است، مطالعات مقدماتی آن انجام شده و اکتشاف آن نیز آغاز شده است که در این‌باره قصد داریم از بخش خصوصی استفاده کنیم.
وی افزود: از سوی مقام‌های عالی وزارت صنعت، معدن و تجارت، در حال مزایده معادن در سطح استان هستیم.

صنایع معدنی استان

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قزوین با اشاره به اینکه قزوین سومین استان صنایع معدنی کشور به‌شمار می‌رود، عنوان کرد: صنایع معدنی استان شامل شیشه‌های دارویی است که در سطح کشور تنها در قزوین تولید می‌شود. در واقع به دلیل وجود سیلیس، ظرفیت‌های خوبی برای صنعت شیشه‌سازی در استان وجود دارد. در زمینه شیشه فلوت نیز که در شیشه‌های ساختمانی و خودرو کاربرد دارد، ۷۰درصد در استان قزوین تولید می‌شود.
پرزحمت افزود: ما سومین کارخانه‌ کاشی و سرامیک را در سطح کشور در اختیار داشته داریم. بنابراین در صنایع معدنی در استان در موقعیت خوبی هستیم.
وی با اشاره به اینکه مهم‌ترین حسن صنایع معدنی استان قزوین، خصوصی‌بودن آنهاست، یادآور شد: بیشتر کارخانه‌های وابسته به معادن در این استان در ۳ شیفت کار می‌کنند.

مهم‌ترین مشکلات معدن

وی در پایان، عمده‌ترین مشکلات معدنی استان را برشمرد و گفت: مشکل نقدینگی، نخستین مشکل واحدهای معدنی در استان به‌شمار می‌رود.
پس از آن، دوری و مسافت و نبود امکانات زیربنایی مانند برق و گاز و راه‌های ارتباطی و حمل‌ونقل و راه‌های دسترسی است چراکه بیشتر راه‌های دسترسی معادن از روستاها می‌‌گذرد و این راه‌ها چندان مطلوب به‌نظر نمی‌رسند یعنی اگر قرار باشد سرمایه‌گذار در این حوزه هزینه کند، صرفه اقتصادی نخواهد داشت. ما انتظار داریم که ایمیدرو به‌عنوان متولی راه‌ها و طرح‌های معدنی کشور، در این فضا کمک کند.
پرزحمت افزود: متولی راه‌های روستایی ختم به معدن، ایمیدرو است. البته معاونت مناطق روستایی ریاست‌جمهوری نیز اعتباراتی در این زمینه در نظر می‌گیرد که امیدواریم در همکاری این ۲ سازمان، راه‌ها و زیربنای معادن در سطح استان برای استخراج و حمل مواد معدنی تامین شوند.

کارخانه‌های شیشه‌سازی از معادن

ماده معدنی اولیه شیشه، سیلیس است که به‌طور عمده در ایران در استان‌های قزوین و زنجان یافت می‌شود.
درباره سیلیس و فراوانی آن در طبیعت، مهرداد شکوهی‌رازی، کارشناس سیلیس و شیشه اظهار کرد: سیلیس یکی از فراوان‌ترین عناصر موجود در پوسته زمین است که با توجه به ترکیبات آن، به‌صورت سیلیکات یا سیلیس یافت می‌شود، بنابراین انتظار وفور این ماده معدنی را در مناطق مختلف داریم اما چیزی که مورد نیاز صنعت ما است، کیفیت سیلیس بوده که به‌طور عمده در ریخته‌گری و صنعت شیشه‌سازی به کار گرفته می‌شود.
شکوهی رازی با اشاره به میزان سیلیس موجود در ایران تصریح کرد: در کشور ما سیلیس به‌صورت سیلیس‌های آذرین است که از سنگ‌های آذرین به‌دست می‌آید یا به‌صورت سیلیس‌های رسوبی مشاهده می‌شود. وی افزود: در رشته کوه البرز که از مرز ترکیه آغاز می‌شود و تا مرز افغانستان کشیده می‌شود، لایه کوارتیت پایینی دیده می‌شود که حدود ۳۰ تا ۴۰متر ضخامت دارد، البته این ضخامت ممتد نیست زیرا شکستگی‌های بسیاری در لایه دیده می‌شود. این لایه در سراسر رشته کوه البرز قابل مشاهده بوده که از نوع سیلیس رسوبی است. بیشترین برون‌زدی که از آن قابل مشاهده است، در مثلث منطقه سلطانیه – نزدیک زنجان- آوج و تاکستان قرار دارد. به همین دلیل صنایع مرتبط با سیلیس در استان زنجان به‌ویژه در استان قزوین متمرکز شد‌ه‌اند. این کارشناس سیلیس درباره کیفیت سیلیس بیان کرد: کیفیت سیلیس در صنعت شیشه‌سازی بسیار دارای اهمیت است چراکه این ماده معدنی برای استفاده شیشه باید نرم شود، البته نه در حدی که تبدیل به پودر شود بلکه در حد دانه‌بندی شکر. به عبارت دیگر ضخامت دانه‌ها بین یک‌دهم و ۵ دهم میلی‌متر باشد و در ضمن نرمه هم نداشته باشد چراکه در صنعت شیشه، نرمه مضر است. البته نباید زبرتر هم باشد چون ذوب نخواهد شد. اکسید آهن آن نیز باید حداکثر یک‌دهم درصد باشد. هر چه این درصد پایین‌تر باشد، کریستال‌های شکیل‌تری شکل خواهد گرفت که این درصد برای کریستال‌های زیبا به ۲هزارم درصد اکسید آهن می‌رسد. وی افزود: ناخالصی‌های سیلیس مهم هستند زیرا ممکن است مضر باشد. برای همین فرآوری سیلیسی که استخراج می‌شود، از اهمیت زیادی برخوردار است. در فرآوری، سیلیس دانه‌بندی می‌شود و ترکیب شیمیایی آن را باید اصلاح کرد. شکوهی‌رازی در پایان با اشاره به اینکه در استان قزوین ذخایر سیلیس موزائیکی پروانه استخراج گرفته‌اند، گفت: به‌دلیل اینکه ذخایر موزائیکی قابل شناسایی هستند، این ذخایر پروانه گرفته‌اند، از این‌رو امکان توسعه معادن وجود ندارد. مشکل دیگر نیز این است که کارخانه جای ثابت دارد، درحالی‌که ذخایر نزدیک کارخانه در حال تمام شدن است و سبب دوری کارخانه از معادن و افزایش هزینه‌ها شده است.