به گزار ش میمتالز، در همایش چشم انداز بازارهای مالی در سال ۱۴۰۲، رحمان آراسته، مدیر بازار مشتقه و صندوقهای کالایی بورس کالای ایران، مزایای استفاده از ابزارهای مشتقه در اقتصاد را تشریح کرد و گفت: دغدغههای تولید، نوسانات قیمت و مشکلات مربوط به قیمت گذاری را میتوانیم با استفاده از بازار مشتقه برطرف کنیم.
آراسته افزود: بازار مشتقه چندین سال است که در جهان تاسیس شده و بورس کالای شیگاگو نخستین بورسی بود که ابتدا ابزار «فوروارد» را راه اندازی کرد و سپس به «فیوچرز» رسید و به تدریج ابزارهای دیگر را توسعه داد؛ آنها نیز با مشکلاتی نظیر قیمت گذاری و نوسانات قیمتها درگیر بودند، ولی خیلی ساده مشکلات آنها با ابزارهای مشتقه برطرف شد، زیرا با استفاده از این بازار، قدرت پیش بینی فعالان بازار زیاد شد و این ابزار، مدیریت ریسک را در بین فعالان بازارها تقویت کرد.
آراسته با ذکر مثالی ادامه داد: به عنوان مثال بازار مشتقه میتواند به صنعت خودروسازی کمک موثری کند، به طوری که نیازی نیست به طور حتم بازار آتی خودرو راه اندازی شود، بلکه به دلیل رابطه مستقیم قیمت فولاد با قطعه ساز، میتوانیم قرارداد آتی و اختیار معامله فولاد را راه اندازی کنیم تا قطعه ساز که به دلیل نوسانات زیاد قیمت و تورم مجبور است محصولات خود را گران کند، به سادگی از ابزاری به نام آتی یا فیوچرز به منظور پوشش ریسک و پیش بینی پذیر شدن قیمتها استفاده کند.
مدیر بازار مشتقه و صندوقهای کالایی بورس کالا اظهار داشت: بنابراین قطعه ساز یا تولید کنندهای که دغدغه پیش بینی قیمت را دارد، کافی است وارد مرحله خرید فولاد برای چند ماه آینده شده و ریسک نوسانات قیمت در آینده را پوشش دهد.
وی اضافه کرد: همچنین تولید کنندهای که محصول کشاورزی تولید میکند و چند ماه دیگر وقت برداشت محصول است و نگران نوسانات قیمت است، میتواند با وارد شدن به معاملات آپشن، اختیار فروش را خریداری کرده و خود را بیمه کند و اگر در زمان سر رسید قیمت بورس مناسب باشد از اختیارش استفاده کرده و آن را بفروشد.
آراسته در پاسخ به این سوال که افراد حقیقی چطور میتوانند از این بازار استفاده کنند؟ توضیح داد: در چند وقت اخیر بحث بازار مشتقه در بازار سرمایه داغ شده است، به طوری که در سهام آپشن و در کالا فیوچرز طلا، زعفران، نقره و شمش رونق گرفته و حتی اختیار معامله نیز روی فیوچرزها راه اندازی شده است.
به گفته مدیر بازار مشتقه و صندوقهای کالایی بورس کالای ایران، مشکل عمده ما در کشور قیمت گذاری است، قیمت گذاری پاشنه آشیل توسعه اقتصاد کشور بوده و تا زمانی که قیمت گذاری وجود داشته باشد، انگیزهای برای رشد سرمایه گذاری در تولید شکل نمیگیرد؛ لذا باید قیمت گذاری دستوری در محصولات مختلف به خصوص کالاهای کشاورزی متوقف شود و تنها راه بهینه این اتفاق، استفاده از بازارهای مالی و مشتقه است.
وی تاکید کرد: باید بازار مشتقات قوی در حوزه بازار کالا داشته باشیم تا صادرکننده و وارد کننده دغدغه نوسانات دلار را نداشته باشند، زیرا نوسانات در همه جای دنیا وجود دارد، ولی ابزار مناسب با آن نیز موجود است و فعال اقتصادی به دلیل آشنایی با ابزارهای مالی نگران لطمه دیدن از نوسانات نیست.