سامانه تدارکات الکترونیکی دولت (ستاد)، بزرگترین بازار شفاف دولت

به گزارش می متالز، سید امیر اصغری در خصوص سامانه تدارکات الکترونیکی دولت یا سامانه ستاد(www.setadiran.ir) اظهار داشت: در این بازار الکترونیکی معاملاتی، وزارتخانه‌­ها، دستگاه­های اجرایی مشمول قانون برگزاری مناقصات و سایر قوانین مالی و معاملاتی بخش عمومی بایستی با رعایت قانون تجارت الکترونیکی و قانون برگزاری مناقصات، معاملات خود را در این بستر انجام دهند. از سوی دیگر، تامین­‌کنندگان کالا و خدمات کل کشور می­توانند با حضور در این معاملات از منافع مالی آن منتفع گردند.

مدیر سامانه تدارکات الکترونیکی دولت همچنین با اشاره به مزایای این سامانه گفت: ایجاد بستری شفاف جهت فسادزدایی انجام معاملات، با راه­ اندازی این سامانه، هم­ اکنون دولت این دانش را بطور کامل دارد که چه دستگاهی، چه معامله­ای را با چه کسانی، تحت چه ضوابطی، در چه رقابتی، با چه شرایطی و در چه زمانی انجام داده است. بایستی اذعان نمود که دیجیتالیزه کردن فرآیندهای سنتی، نرخ فساد را صفر نمی­کند اما ریسک انجام تخلف و فساد را کمینه می­کند. به عبارتی، اگر تعمدی در انجام تخلف وجود داشته باشد، ردپاها به وضوح در سیستم می­مانند. در نیمه نخست سال، شفاف­ سازی معاملات وزارت صنعت، معدن و تجارت در سامانه ستاد انجام شد؛ بدین گونه که تمامی معاملاتی که وزارت صمت و سازمان­های تابعه آن انجام می­دهند و نصاب آنها از ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بالاتر است در این سامانه در قسمت پنل شفا­ف­ سازی معاملات قابل رویت است. در گام بعدی، در اسفند ۹۷، معاملات وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز اطلاع رسانی گردید. این روند به تدریج برای تمامی دستگاه­ها انجام خواهد گردید. بدیهی است که اگر دستگاه­ها، افزون بر چشم دستگاه­های نظارتی همانند سازمان بازرسی کل کشور و دیوان محاسبات کشور، چشم مردم را نیز نظاره­گر انجام معاملات خود ببینند، نرخ انجام تخلف کمینه خواهد گردید. البته این اطلاع ­رسانی، شفاف‌­سازی پس از انجام تمامی مراحل در سامانه ستاد است و رسالت این سامانه بسیار بیشتر از اطلاع­رسانی است.

وی ادامه داد:ایجاد یک بستر معاملاتی منصفانه برای رقابت تمامی تامین­ کنندگان کالا و خدمات در کل کشور یکی دیگر از مزایای این طرح است، سامانه ستاد بر بستر وب است؛ برای مثال برای تامین­ کنندگان جنوب کشور، این امکان فراهم است که پاسخگوی نیازمندی­های دستگاه­های شمال کشور نیز باشند. لذا این امکان، می­تواند موجب رونق کسب و کارهایی شود که شاید تا دیروز تنها پاسخگوی دستگاه­های استان و یا شهر خود بودند و مساوات را در اختیار قرار می­دهد.داده­ های پرارزشی در این سامانه برای استفاده در تصمیمات مدیریت کلان کشور وجود دارد. مبتنی بر این داده­ های عظیم و کاویدن بر روی آنها، برای مثال سازمان برنامه و بودجه کشور می­تواند مبتنی بر هزینه­‌کرد سال گذشته دستگاه­ و نهادهایی که از بودجه دولتی ارتزاق نموده­ اند، برآورد و تامین بودجه واقعی­ تری را در سال آینده جهت تخصیص در نظر گیرد یا برای مثال می­توان سیاست­ گذاری­های کلان پیرامون تولید یک کالای خاص، وارد نمودن آن یا خرید قطعی نمودن آن را بر مبنای داده­ های واقعی سامانه انجام داد.

اصغری افزود: ایجاد و حفظ محرمانگی از دیگر مزایای سامانه است. تمامی پاکات معامله از جمله پاکت ج مناقصات که مشتمل بر پیشنهادات مالی است، با استفاده از روش­های ترکیبی رمزنگاری متقارن و نامتقارن رمز می­شوند و تنها توسط دستگاه­ معامله­ گزار و تنها در زمانی که بایستی این پاکات گشوده شوند، بازگشایی می­شوند. افزون بر رمزنگاری، از امضای دیجیتال و مهرزمانی نیز بهره­ برده می­شود که مشخص شود چه کسی بر روی چه سندی، چه زمانی مجوز چه کاری را داده است.

وی تصریح کرد: سامانه ستاد، یکی از بهترین گلوگاه­ها برای جلوگیری از معامله کالاهای خارجی دستگاه­هاست. هم­ اکنون تعامل خوبی با معاونت امور صنایع وزارت صمت شکل گرفته است و کالاهایی که آن معاونت به یقین برسد که بدیل و نظیر داخلی دارند و در سامانه ستاد نیز تامین­ کننده آن حضور دارد را مشخص کرده و ارسال می­کنند تا در این سامانه، امکان معامله آنها غیرفعال شود.

امکان نظارت سیستمی برای دستگاه­های نظارتی بر بستر این سامانه میسر شده است و همکاران عزیز در این دستگاه­ها می­توانند با ورود به سامانه، اطلاعات مورد نیاز برای مونیتورینگ و نظارت را مشاهده نمایند. اگر چه انطباق عملکرد سامانه با بندهای قانونی، فرآیند نظارت را تسهیل می­کند.
اصغری همچنین پیرامون داده­ های آماری سامانه اشاره کرد و افزود: تاکنون بیش از ۵۸ هزارمیلیارد تومان تراکنش مالی(بیش از ۴۸ هزار میلیارد تومان مناقصه، قریب ۴ هزار میلیارد تومان مزایده و بیش از ۶ هزار میلیارد تومان خرید جزئی و متوسط) در این سامانه صورت گرفته است. در سامانه ستاد، تاکنون ۵۹۰۰ دستگاه اجرایی، ۸۰ هزار تامین­ کننده و بیش از ۲۵ هزار مزایده­ گر ثبت­ نام کرده­ اند و بیش از ۷۳۰ هزار معامله در گردش و نهایی شده در سامانه اجرا شده است.

وی افزود، از جمله اقداماتی که امیدواریم در ابتدای سال آتی شاهد به بار نشستن آن در سامانه ستاد باشیم عبارتند از:

ارتباط سیستمی با سامانه­ های سازمان برنامه و بودجه برای جلوگیری از تعدد ورود اطلاعات در سامانه‌های متفاوت و همچنین دریافت اطلاعات صلاحیت پیمانکاران و مشاوران بطور سیستمی از این سازمان
ارتباط سیستمی با بانک مرکزی برای احراز اصالت ضمانتنامه­‌های بانکی که ارائه این سرویس، موجب تسهیل فرآیند برای دستگاه­ها و تامین­‌کنندگان درحین معامله خواهد شد
فراهم نمودن امکان ثبت­ نام غیرحضوری مبتنی بر فراهم شدن وب­ سرویس­های هویتی ثبت­‌احوال، شاهکار، اتباع خارجی، کد پستی، مجوزها و … اکنون می­توان ثبت­‌نام را بدون حضور تامین­‌کنندگان به دفاتر ثبت­‌نام انجام داد.
فراهم­ نمودن امکاناتی برای ورود شرکت­های حمل و نقل و تحویل اینترنتی که بتوانند سرویس حمل­ و نقل را برای برنده معاملات از مکان تامین کننده به دستگاه انجام دهند
اصغری افزود: اتاق­های بازرگانی، اتحادیه‌­ها و اصناف باید حضور پررنگ ­تری برای معرفی این سامانه به افراد زیرمجموعه خود داشته باشند تا دایره­ وسیع­ تری بتوانند از این بازار بزرگ به صورت منصفانه بهره­ مند شوند. در سالی که گذشت، جلسات بسیاری با روسای اتحادیه­ های متفاوت گذاشته شد تا تمامی این عزیزان بتوانند با اطلاعات بیشتری خود مفسر و تبیین­ کننده سامانه برای سایر زحمت­کشان و عرضه‌­کنندگان کالا و خدمات کل کشور باشند.­­