سه‏‏‌گانه رونق پتروشیمی‏‏‌ها

می متالز - ظرف روزهای پایانی شهریور، رونق به رینگ محصولات پتروشیمی بازگشت. به این ترتیب در حالی که تغییر نرخ تسعیر ارز در تعیین قیمت پایه محصولات پتروشیمی به فروکش تقاضا در این بازار منجر شده بود، احتمال صعود نرخ پتروشیمی‌‌‌ها در بازار جهانی با حمایت نرخ نفت، دورخیز ارز برای صعود به کانال ۵۰‌هزار تومانی و افزایش انتظارات تورمی، به رونق رینگ پتروشیمی داخلی منجر شد.

نرخ‌های پایه افزایشی شدند

به گزارش می‌متالز، قیمت‌های پایه محصولات پتروشیمی برای عرضه در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران در هفته پیش رو با ترکیبی از کاهش و افزایش اعلام شد. در حالی که نرخ ارز معیار در تعیین قیمت‌های پایه به سیاق دوهفته قبل نرخ ارز حواله بود، افزایش بهای محصولات پتروشیمی در بازار‌های جهانی با حمایت رشد بهای نفت و نفتا باعث شد تا نرخ پایه اغلب محصولات شیمیایی افزایشی اعلام شود. در این شرایط، اغلب تحلیلگران انتظار جهش بهای نفت به کانال ۱۰۰ دلاری را در میان‌مدت دارند. با توجه به همگرایی قیمتی میان نرخ محصولات پتروشیمی و نرخ نفت و نفتا، تحقق جهش بهای نفت می‌تواند به رشد بهای نفتا و در ادامه صعود بهای محصولات پتروشیمی در میان‌مدت منجر شود.

صعود حجم معاملات پتروشیمی‌ها

بررسی روند فروش محصولات پتروشیمی در رینگ فیزیکی بورس‌کالای ایران از افزایش حجم فروش در رینگ محصولات پلیمری و شیمیایی حکایت دارد. افزایش حجم معامله در حالی در سومین هفته از شهریورماه رقم خورد که میزان عرضه نسبت به هفته‌های قبل رشد نداشت، اما واهمه از صعود قیمت‌های پایه با حمایت سیگنال جهانی و در عین حال بازگشت انتظارات تورمی به بازار‌های کالایی باعث شد تا رینگ پتروشیمی در روز‌های پایانی شهریورماه رونقی دوچندان به خود بگیرد. در هفته منتهی به روز جمعه ۲۴ شهریورماه بالغ بر ۱۰۶‌هزار تن محصول پلیمری در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران عرضه شد که این رقم کمترین حجم عرضه هفتگی پلیمر‌ها در طول تابستان بود و برای این محصول تقاضایی بالغ بر ۱۴۱‌هزار و ۸۰۰ تن به ثبت رسید که در نهایت به فروش ۹۱ هزار تن محصول پلیمری از این بازار انجامید. به این ترتیب نسبت حجم فروش به عرضه در رینگ فیزیکی محصولات پلیمری در سومین هفته شهریورماه به حدود ۸۶‌درصد رسید.

در حالی ۸۶‌درصد عرضه‌ها ظرف هفته گذشته معامله شد که نرخ تسعیر ارز در تعیین قیمت پایه محصولات پتروشیمی از نیمه شهریورماه از نرخ تثبیتی ۲۸‌هزار و ۵۰۰ تومان به نرخ حواله ارز در سامانه مبادله تغییر یافت و رشد ۵/ ۳۱ درصدی نرخ تسعیر ارز پتروشیمی‌ها از خرید‌های سرمایه‌ای در این بازار کاست. با این حال، افزایش بهای نفت و نفتا در بازار‌های جهانی زمزمه گرانی بهای محصولات پتروشیمی در بازار داخل در میان‌مدت را نواخت. در عین حال ظرف هفته گذشته نرخ ارز در بازار آزاد مجددا برای کسب کانال قیمتی ۵۰‌هزار تومانی دورخیز کرد و فاصله ۳۳ درصدی میان نرخ ارز در بازار آزاد و نرخ حواله ارز (نرخ تسعیر ارز پتروشیمی ها) باعث شد تا بر تمایل شرکت‌ها برای خرید مواد اولیه افزوده شود.

در هفته منتهی به ۲۴ شهریور تقاضا برای پلی پروپیلن‌ها در محدوده ۲۰ تا ۶۰‌درصد نوسان داشت. این در حالی بود که در زمان تعیین قیمت پایه بر مبنای نرخ تسعیر ارز ۲۸‌هزار و ۵۰۰ تومانی این محصول با رقابت‌های بیش از ۱۰۰ درصدی معامله می‌شد. اما کاهش فاصله میان نرخ تسعیر ارز پتروشیمی‌ها در تعیین قیمت پایه و نرخ ارز در بازار آزاد باعث شده تا از رقابت قیمتی در رینگ فیزیکی این محصولات کاسته شود. در این شرایط، بیشترین رقابت قیمتی در رینگ پلیمر‌ها مربوط به پلی اتیلن‌ها بود؛ به نحوی که رقابت بیش از ۱۰۰ درصدی نیز ظرف هفته گذشته برای برخی محصولات پلی اتیلن ترفتالات بطری به ثبت رسید.

در حالی که نرخ ارز معیار در تعیین قیمت پایه محصولات پتروشیمی و پالایشی از نیمه شهریورماه به نرخ حواله ارز مبادله‌ای تغییر یافت، قیمت پایه چند کالا شامل روغن پایه (لوب‌کات)، آلکیل بنزن خطی، پلی اتیلن ترفتالات و پلی استایرن از این رشد نرخ تسعیر ارز مستثنی شد و تعیین نرخ پایه آن به تشخیص کارگروهی متشکل از وزارتخانه‌های نفت، صنعت، معدن و تجارت و امور اقتصادی و دارایی، گذاشته و قرار شد نرخ پایه این محصولات از طریق تعدیل بهای خوراک دریافتی تولیدکنندگان این محصول تعدیل شود. ظرف هفته‌های اخیر همچنان نرخ تسعیر ارز این محصولات ۲۸‌هزار و ۵۰۰ تومانی باقی مانده و این موضوع باعث شده است تا رقابت بیشتری برای کسب سهم از این عرضه‌ها میان متقاضیان وجود داشته باشد. در هفته منتهی به روز جمعه ۲۴ شهریورماه حدود ۵۰‌هزار تن محصول شیمیایی در رینگ فیزیکی بورس‌کالا عرضه شد که برای این محصول تقاضایی بالغ بر ۳۷‌هزار و ۸۰۰ تن به ثبت رسید و در نهایت ۳۱‌هزار و ۴۰۰ تن محصول شیمیایی از این بازار مورد معامله قرار گرفت. به این ترتیب ظرف هفته گذشته ۶۲‌درصد حجم عرضه‌ها مورد معامله قرار گرفت.

سیگنال جهانی؛ حامی رشد قیمت‌ها

نرخ محصولات پتروشیمی و به‌خصوص پلیمری همبستگی بالایی با نوسان قیمتی نفتا دارد. استفاده از نفتا در تولید محصولات پتروشیمی عامل اصلی این همبستگی قیمتی است. ظرف هفته‌های اخیر اقبال به معاملات نفتا بازگشته است، به نحوی که هر تن از این محصول در روز جمعه ۱۵ سپتامبر با نرخ ۷۰۴ دلار به ازای هر تن به فروش رفت که این رقم بیشترین بهای فروش آن پس از نیمه آوریل امسال بود. نفتا در بازه هفتگی بازده ۹/ ۳ درصدی و در بازه ماهانه رشد ۶/ ۱۰ درصدی را به ثبت رساند. این افزایش نرخ حامی افزایش قیمت پایه محصولات پتروشیمی برای عرضه در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران است. رشد مستمر بهای نفت در بازار‌های جهانی ظرف هفته‌های اخیر متاثر از تصمیم اوپک‌پلاس برای کاهش تولید از رشد نرخ نفتا در میان‌مدت حمایت می‌کند. نفتا طی فرآیند پالایش نفت‌خام تولید می‌شود، بنابراین بهای آن همبستگی بالایی با نفتا دارد.

در کنار حمایت نفت از بهای نفتا، محدودیت عرضه این محصول از سوی روسیه نیز در رشد بهای آن تاثیرگذار بوده است. گزارش ‎ها حاکی از آن است که صادرات روسیه به مدت سه‌ماه متوالی به دلیل عوامل مختلف، از جمله تعمیر و نگهداری پالایشگاه، مسائل لجستیکی و تقاضای ترکیبی بالا در بازار بنزین کاهش یافته است. محدودیت عرضه نفتا تنها شامل حال تولیدکنندگان روسیه نمی‌شود؛ ظرف هفته پایانی ماه اوت حادثه‌ای مهم در پالایشگاه ماراتون پترولیوم در ایالات‌متحده رخ داد که به اختلال بیشتر در عرضه این محصول منجر شد. به این ترتیب اختلال در عرضه از رشد قیمتی این محصول حمایت کرد.

منبع: دنیای اقتصاد